การเลี้ยงแคคตัสหรือกระบองเพชรนั้น นอกจากจะต้องใส่ใจเรื่องการรดน้ำและการให้แคคตัสได้รับแสงแดดอย่างเพียงพอในปริมาณที่เหมาะสมแล้ว การคอยสังเกตศัตรูพืชที่มารบกวนก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน ถึงแม้ว่าแคคตัสจะดูเหมือนเป็นพืชที่มีความแข็งแรงอดทน แต่ในความเป็นจริงแล้วนั้นแคคตัสอาจถูกศัตรูพืชเล่นงานจนทำให้มีผลต่อการเจริญเติบโตได้ และในบทความนี้ก็จะมาแนะนำหนึ่งในโรคแคคตัสที่มือใหม่หัดเลี้ยงอาจจะยังไม่รู้จัก โรคนี้เกิดจากศัตรูพืชชนิดหนึ่งที่มีขนาดเล็กมาก แต่มีพิษสงร้ายกาจ มันมีชื่อว่า “ไรแดง” หรือ “ไรแมงมุมแดงคันซาวา” นั่นเองค่ะเจ้า“ไรแดง” หรือ “ไรแมงมุมแดงคันซาวา” นั้นถือเป็นหนึ่งในศัตรูแคคตัสที่หลายคนมักจะมองข้าม หรือบางคนที่ไม่รู้จักก็อาจจะไม่ทันสังเกตเห็น เนื่องจากตัวมันมีขนาดค่อนข้างเล็กมาก ซึ่งถึงแม้ว่าจะสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าแต่ก็ต้องคอยเพ่งสังเกตจึงจะพบ ลักษณะโดยทั่วไปจะมีส่วนเปลือกหุ้มลำตัวเป็นสีออกส้มแดง มี 8 ขา และถูกจัดอยู่ในตระกูลเดียวกับแมงมุม มีชื่อสามัญในภาษาอังกฤษว่า Kanzawa Spider Mite ซึ่งเจ้าไรแมงมุมแดงคันซาวานี้ไม่เพียงก่อโรคในแคตัสแต่เพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ยังมีผลรบกวนพวกพืชไร่ พืชสวน และไม้ดอกต่าง ๆ อีกด้วยเมื่อแคคตัสถูกไรแมงมุมแดงคันซาวาเล่นงาน เราจะสามารถสังเกตเห็นลักษณะเส้นใยสีขาวที่เกาะอยู่กับผิวแคคตัสซึ่งก็คือรังของมันนั่นเอง จากนั้นมันก็จะใช้ปากของมันดูดกินน้ำเลี้ยงจากแคคตัส ทำให้ลักษณะผิวแคคตัสเปลี่ยนสีเป็นสีซีดลงหรือเห็นเป็นจุดสีขาวละเอียดกระจายทั่วและผิวอาจแห้งตายจนมีลักษณะผิวเหมือนสีสนิม หากไรแมงมุมแดงขยายพันธุ์เพิ่มจำนวนมาดูดกินน้ำเลี้ยงมาก ๆ เข้า ก็จะทำให้แคคตัสเกิดอาการยอดไม่เดินและอาจทำให้ต้นตายได้ซึ่งในสมัยที่ผู้เขียนเริ่มหัดเลี้ยงแคคตัสช่วงแรก ๆ ก็ยังไม่รู้จักโรคไรแมงมุมแดงชนิดนี้ ผู้เขียนได้ซื้อแคคตัสผ่านกลุ่มซื้อขายแคคตัสใน Facebook หลังเลี้ยงไปสักพักก็เริ่มสังเกตเห็นว่าแคคตัสต้นที่ซื้อมานั้นมีอาการผิดปกติ ผิวเริ่มมีสีซีดลงเป็นจุดสีขาวและมีลักษณะเส้นใยสีขาว ๆ ขึ้นปกคลุม ซึ่งก็ยังไม่ทราบว่าอาการผิดปกตินี้คืออะไรจึงได้ทำการใช้น้ำเปล่าฉีดล้างไป ปรากฏว่าน้ำที่ฉีดได้พัดพาเอาไรแมงมุมแดงไปติดยังแคคตัสต้นอื่น ๆ ด้วยด้วยความที่เราไม่รู้ว่าอาการเหล่านี้เกิดจากการถูกศัตรูพืชเล่นงาน และอาการผิวซีดเป็นจุดขาวก็ไม่ได้ทำให้ต้นไม้ตาย ผู้เขียนจึงปล่อยไว้เช่นนั้นไม่ได้หาทางแก้ไข แต่เมื่อไรแมงมุมแดงเริ่มรุกรานหนักขึ้นเรื่อย ๆ จนผิวแคคตัสเริ่มแห้งเปลี่ยนเป็นสีสนิมและมีอาการหลายต้น ผู้เขียนจึงได้ศึกษาหาข้อมูลดูแล้วจึงทราบว่าอาการเหล่านี้เกิดจากไรแมงมุมแดงคันซาวานี่เองและเนื่องจากไรแมงมุมแดงคันซาวานั้นไม่ใช่สัตว์ในตระกูลเดียวกับแมลงทั่วไป อีกทั้งยังทนต่อการกำจัดโดยใช้สารชีวภาพต่าง ๆ การฉีดพ่นแคคตัสด้วยน้ำไม่สามารถไล่ไรแมงมุมแดงเหล่านี้ออกไปได้ ดังนั้นการกำจัดจึงจะต้องใช้สารเคมีชนิดพิเศษ ซึ่งสารเคมีที่ผู้เขียนใช้เป็นสารเคมีที่มีชื่อการค้าว่า “ออทุส (Ortus)” เป็นตัวยา “เฟนไพโรซิเมท (Fenpyroximate)” ขนาดบรรจุขวดละ 100 มิลลิลิตร ราคาจะอยู่ที่ประมาณไม่เกิน 200 บาท ซึ่งผู้เขียนสั่งมาจากร้านค้าออนไลน์เนื่องจากออทุสจัดเป็นสารเคมีที่อันตราย ดังนั้นจึงต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง ควรสวมถุงมือป้องกันไว้ตลอดเวลาในระหว่างที่มีการใช้สารเคมีชนิดนี้ หลังจากจัดเตรียมอุปกรณ์สำหรับฉีดพ่นเรียบร้อยแล้ว (หากใครไม่มีเครื่องพ่นยาก็สามารถใช้กระบอกฉีดพ่นแบบหัวสเปรย์ทั่วไปได้) ก็ให้ผสมออทุสลงในน้ำเปล่า อัตราส่วน 2-3 มิลลิลิตร ต่อน้ำ 2 ลิตร จากนั้นจึงฉีดพ่นให้ทั่วหัวแคคตัส และเว้นระยะอีกประมาณ 3 วัน แล้วฉีดพ่นซ้ำเพื่อกำจัดไรแมงมุมแดงที่ยังหลงเหลืออยู่ และควรฉีดซ้ำประมาณ 3 ครั้งเนื่องจากในการฉีดพ่นครั้งแรกอาจไม่สามารถฉีดโดนตัวไรได้หมดหรืออาจมีตัวอ่อนของไรแมงมุมแดงที่ยังไม่ฟักตัวออกจากไข่ ดังนั้นการฉีดพ่นซ้ำจึงมีประโยชน์ตรงที่จะช่วยกำจัดไรแมงมุมแดงให้หายขาดสำหรับแคคตัสที่ถูกไรแมงมุมแดงคันซาวาเล่นงานไปแล้วนั้น ตรงส่วนผิวที่ถูกทำลายไปจะไม่สามารถหายกลับมาเป็นสีปกติได้ จะต้องรอให้ยอดอ่อนของต้นเจริญเติบโตต่อไป ดังนั้นหากใครที่สังเกตเห็นอาการของแคคตัสผิดปกติก็อย่านิ่งนอนใจให้รีบหาทางแก้ไขในทันที โดยเฉพาะอาการผิดปกติที่เกิดจากแมลงศัตรูพืช หากปล่อยทิ้งไว้ก็อาจจะทำให้เกิดการลุกลามเสียหายหนักได้ค่ะภาพปกและภาพประกอบบทความ ถ่ายโดยผู้เขียนบทความอื่นเกี่ยวกับโรคในแคคตัส🌵 วิธีกำจัด “เพลี้ยแป้ง” ในรากกระบองเพชรสำหรับมือใหม่หัดเลี้ยงบทความเกี่ยวกับมือใหม่หัดเลี้ยงแคคตัส🌵 วิธี "ชำหน่อแคคตัส" ฉบับมือใหม่🌵 วิธีเพาะเมล็ดแคคตัสสำหรับมือใหม่ ไม่ยากอย่างที่คิด🌵 สายพันธุ์กระบองเพชร สำหรับมือใหม่หัดเลี้ยง🌵 มาผสม “ดินปลูกแคคตัส” กันเถอะ ! (สำหรับมือใหม่หัดปลูกแคคตัส)🌵 มาเปลี่ยนกระถางกระบองเพชรกันเถอะ !🌵 มารู้จักศัพท์ เกี่ยวกับ “รากกระบองเพชร” กันเถอะบทความเกี่ยวกับแคตัสสายพันธุ์ต่าง ๆ 🌵 แนะนำสายพันธุ์กระบองเพชรดอกสวย 🌸🌵 สายพันธุ์กระบองเพชร สำหรับมือใหม่หัดเลี้ยง🌵 ชวนรู้จักแคคตัส "หูกระต่าย-หูมิกกี้เมาส์" (Opuntia microdasys)🌈 🌵"เรนโบว์" แคคตัส (Rainbow Cactus) กระบองเพชรหนามชมพูสวยสดใสน่าเลี้ยง🌵 "โลบิเวีย" แคคตัสต้นไม่สวย แต่ดอกสวยมาก !🌵 ชวนรู้จักกับ “แอสโตร” (Astrophytum asterias) กระบองเพชรเลี้ยงง่าย ดอกสวย 🌸🌵 ยิมโนพิงค์ไดมอนด์ (Gymnocalycium ‘Pink Diamond’) แคคตัสเพชรชมพูสีสวยน่าสะสม🌵 [มือใหม่หัดเลี้ยงแคคตัส] ยิมโน LB 2178 "แท้" กับ "ไม่แท้" ต่างกันอย่างไรนะ ?