หากจะเอ่ยถึงวรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์ที่ได้รับความนิยม และมีการนำมาศึกษาอย่างจริงจังมากที่สุดก็แน่นอนว่าเรื่องแรก ๆ ที่เราต้องนึกถึงก็คือ สามก๊ก วรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์จีน ที่เขียนโดยล่อกวนตง ซึ่งเป็นเรื่องราวจากเค้าโครงเหตุการณ์จริงในจีนสมัยปลายราชวงศ์ฮั่นที่เรียกกันว่าเป็นกลียุค เกิดความวุ่นวายขึ้นมากมาย ราชวงศ์ฮั่นระส่ำจนเกิดเป็นสงครามแย่งชิงอำนาจของก๊กทั้งสามที่ต้องการขึ้นเป็นใหญ่แทน อันประกอบด้วย วุยก๊ก ง่อก๊ก และจ๊กก๊ก ซึ่งสงครามแย่งชิงอำนาจ การวางกลยุทธ์ การใช้เล่ห์เหลี่ยมต่าง ๆ ของตัวละครในสามก๊กนี่เองที่ถูกนำมาวิเคราะห์ ศึกษากันอย่างแพร่หลาย และในหลายแง่มุมทั้งด้านการบริหาร การวางแผน ลักษณะของคน การเลือกใช้คนให้ถูกกับงาน เป็นต้น และผู้เขียนเองก็หยิบยกเอาอีกหนึ่งประเด็นที่น่าสนใจศึกษามากล่าวถึง ซึ่งก็คือ ลักษณะเด่นของตัวละครสำคัญในเรื่องอย่าง "สุมาอี้" ผู้ที่กุมความสำเร็จในสามก๊กเพื่อให้ได้ทราบกันว่าเพราะอะไรเขาถึงเป็นผู้ที่สร้างความสำเร็จและปูทางเข้าสู่ยุคใหม่ของจีนได้ภาพโดย DarkWorkX pixabay.com ถ่อมตน ไม่โอ้อวด หากไม่นับช่วงเปิดตัวละครชื่อ "สุมาอี้" หรือ ซือมาอี้ ที่สร้างความประทับใจและเรียกสายตาของโจโฉให้มาจับจ้องที่เขาได้ ก็จะเห็นได้ว่าลักษณะเด่นแรกของสุมาอี้ก็คือเป็นคนที่ถ่อมตน ไม่ชอบการโอ้อวด แม้ว่าจะเป็นหนึ่งในบัณฑิตที่มีความรู้ความสามารถมากที่สุดคนนึงของยุค และได้รับความสนใจ ติดต่อทาบทามจากผู้มีอำนาจหลายคนให้ไปทำงานด้วย กระทั่งได้เข้ามาทำงานให้กับโจโฉ แห่งวุยก๊ก สุมาอี้ก็ยังระมัดระวังเรื่องการแสดงออก ไม่โอ้อวด และพยายามไม่แสดงให้ใครรับรู้ถึงความคิดของตนเองมากนัก เพราะเชื่อว่าหากบรรดาขุนนางที่ทำงานให้โจโฉ ซึ่งมักหวังลาภยศและการสร้างผลงานรับรู้ความคิดของตนก็คงจะนำภัยมาให้ตนเองมากกว่าจะเป็นผลดี เลือกคบแต่คนที่ประวัติใสสะอาด อีกหนึ่งลักษณะนิสัยของสุมาอี้ที่มาควบคู่กับความถ่อมตนก็คือ การเลือกคบหากับขุนนางที่มีประวัติใส สะอาด ไม่เคยมีความผิดด่างพร้อยใด ๆ ซึ่งการทำแบบนี้ก็ทำให้ตัวของสุมาอี้นั้นมีภาพลักษณ์ที่ดีตามไปด้วย และเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้เขาได้รับความไว้วางใจจากโจโฉให้ทำงานสำคัญ ๆ ในเวลาต่อมา ทั้งยังได้รับความเคารพนับถือจากขุนนางชั้นผู้น้อยอีกด้วยภาพโดย Levi Fraser pixabay.com สะสมคอนเนคชั่นเก่ง เนื่องจากความสำเร็จในกลียุคต้องอาศัยเครือข่ายที่ดี โดยเฉพาะเครือข่ายคนที่มีสติปัญญาความสามารถจึงทำให้ปฏิเสธไม่ได้ว่า ลักษณะเด่นอย่างการสร้างคอนเนคชั่นเก่งนั้นเป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่ช่วยให้สุมาอี้ประสบความสำเร็จได้ สุมาอี้เป็นคนที่มีความสามารถในการสร้างคอนเนคชั่นที่ดี โดยสามารถสร้าง รักษาความสัมพันธ์ รวมถึงขยายความสัมพันธ์กับขุนนางที่ตนเองรู้จักได้จนเมื่อถึงช่วงเวลาสำคัญที่เขาขึ้นกุมอำนาจของวุยก๊กก็ทำให้เขาได้รับความร่วมมือจากหลายคน งานของเขาจึงลุล่วงด้วยดี ความรู้และสิติปัญญาล้ำเลิศ ถ้าใครเคยได้ติดตามอ่านวรรณกรรมสามก๊กจนจบแล้ว ก็จะทราบว่าเหตุการณ์สำคัญเหตุการณ์นึงที่แสดงให้เห็นว่าสุมาอี้เป็นผู้ที่ฉลาดล้ำเลิศมากก็คือ เหตุการณ์ที่คนในสกุลโจ อย่างโจโฉ และโจผีส่งหญิงงามให้ไปปรนนิบัติสุมาอี้เป็นเวลานานหลายปี แต่หญิงงามคนนั้นกลับรับคำสั่งจากสกุลโจให้มาตามสังเกตพฤติกรรมและความนึกคิดของสุมาอี้อย่างเงียบ ๆ ทว่าแม้สุมาอี้ก็จะดูหลงใหลในความสวยงามและความดีที่ผู้หญิงมีให้ตน แต่เขาก็เฝ้าสังเกตุจนได้รู้ความจริงว่าหญิงงามที่ดูแลตนเองอย่างดีนั้นคือคนที่กำลังเป็นหูเป็นตาให้สกุลโจ ซึ่งความฉลาดของเขานั้นเป็นผลมาจากการหมั่นศึกษาอ่านตำราอย่างสม่ำเสมอ รวมถึงศึกษาศัตรูที่สู้รบปรบมือด้วยตลอดภาพโดย Peggy und Marco Lachmann-Ake pixabay.com ความอดทนเป็นเลิศ และลักษณะเด่นอีกอย่างของสุมาอี้ที่ไม่กล่าวถึงไม่ได้เลยก็คือการมีความอดทนชนิดที่เข้าขั้นเซียนเลย การต่อสู้กับอีกสองก๊กเพื่อจะเป็นผู้รวมก๊กทั้งสามให้กลับเป็นหนึ่งเดียวนั้นสุมาอี้ต้องสู้กับผู้ที่มีสิติปัญญาล้ำเลิศไม่ด้อยไปกว่าเขาอย่างขงเบ้ง แห่งจ๊กก๊ก และแม้ว่าจะพลาดท่าเสียทีให้กับกลยุทธ์ของขงเบ้งหลายหน แต่ทว่าสิ่งหนึ่งที่สุมาอี้มีเหนือขงเบ้งก็คือความอดทน ครั้งหนึ่งขงเบ้งเคยใช้อุบายยั่วโมโหให้แม่ทัพแห่งวุยก๊กออกไปสู้รบด้วย โดยให้ทูตส่งชุดสตรีไปให้ถึงที่ตั้งทัพ แต่นอกจากสุมาอี้จะไม่สติแตกยกทัพออกไปรบตามคำท้าแล้ว ยังอดทนไม่แสดงความโมโหใด ๆ ทั้งยังฝากให้ทูตไปกล่าวคำขอบคุณขงเบ้งอีกด้วย จนในที่สุดความอดทนของเขาก็ทำให้วุยก๊กเอาชนะจ๊กก๊ก ของขงเบ้งที่แพ้ภัยตัวเองไปด้วยอาการป่วยได้ และกลายเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้รวมก๊กทั้งสามได้ก่อนสถาปนาราชวงศ์จิ้นขึ้นมา เรื่อง : ผู้เขียนภาพปก(ต้นฉบับ) : lionelccs pixabay.com