เมื่อถึงช่วงหน้าเทศกาลลอยกระทง เราจะมักจะเห็นดวงไฟเล็กๆหลายๆลูกหรือตามที่เรารู้จักกันว่า โคมลอย ค่อยๆลอยขึ้นไปบนท้องฟ้าในยามราตรีเดือนสิบสอง บางลูกก็มีสายน้ำตกประกายไฟตกลงมา พร้อมกับเสียงดังของประทัด ซึ้งดูแล้วเป็นอะไรที่น่าตื่นเต้น อลังการตระการตา เอามากๆ ซึ้ง ปรากฎการณ์แบบนี้ เป็นสิ่งที่หาดูได้ยาก ปีหนึ่งมีหนเดียววันนี้ผู้เขียนจะกล่าวถึงประเพณีปล่อยโคมลอย ก่อนอื่นต้องขอบอกก่อนว่า การปล่อยโคมลอยเราที่เห็นทุกช่วงเดือนสิบสองหรือเดือนยี่เป็ง(คำเรียกเดือนสิบสองของชาวล้านนา) เป็นประเพณีและคติความเชื่อดั้งเดิมของชาวล้านนา ที่มีมาแต่โบราณ เพราะว่าเท่าที่เห็นช่วงห้วงเวลาแห่งการปล่อยโคมลอย มักจะมากับช่วงประเพณีลอยกระทงอยู่เสมอ เป็นแบบนี้มาแต่ไหนแต่ไรแล้ว จนเป็นภาพที่เราเห็นกันจนคุ้นตาในทุกๆปี ถ้าหากว่าตามคติความเชื่อดั้งเดิมของชาวล้านนาแล้วไซร้ ชาวล้านนามักจะเชื่อกันว่า การปล่อยโคมลอยนั้นเพื่อบูชาพระเกศแก้วจุฬามณีบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ซึ้งเป็นสถานที่ประดิษฐานพระเมาลี(มวยผม)และพระเขี้ยวแก้วข้างขวา (ฟันเขี้ยวบนข้างขวา)ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และอนึ่ง ปล่อยโคมลอยเพื่อสะเดาะเคราะห์ เอาสิ่งไม่ดีไม่งามทั้งหลายทั้งปวงออกไปจากชีวิตของเรา ถ้าพูดกันในมุมมองพระพุทธศาสนาละ ผู้เขียนขอตอบว่า สามารถพูดได้หลายแง่ ยกตัวอย่างเช่น ปล่อยโคมลอยเพื่อพุทธบูชา ธัมมบูชา สังฆบูชา โดยตั้งจิตไว้ที่พระเกศแก้วจุฬามณี อันเป็นการสร้างบุญกุศลให้กับตนเอง เพราะคติความเชื่อดั้งเดิมเรื่องการปล่อยโคมลอยของชาวล้านนา ก็ได้รับอิทธิพลมาจากเรื่องราวของพระจุฬามณีเจดีย์สถานบนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ในพระพุทธศาสนานั้นเอง และปล่อยโคมลอยเพื่อเสริมสร้างความสามัคคีในหมู่คณะ เพราะการปล่อยโคมลอยนั้น ไม่ใช่งานที่คนๆเดียวจะทำได้ หากโคมลอยที่จะปล่อยนั้น เป็นโคมลอยขนาดใหญ่ จึงจำเป็นต้องใช้กำลังจากคนหลายๆช่วยกัน ถึงจะสำเร็จได้ สมดั่งพุทธภาษิตว่า สุขา สังฆัสสะ สามัคคี แปลว่า สามัคคีของหมู่ทำให้เกิดสุข รวมไปถึงปล่อยโคมลอยเพื่อพิจารณาปลงธรรมสังเวชข้อหนึ่งใน อภิณหปัจจเวกขณ์ คือ เราจะต้องพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งหลายทั้งปวง อุปมาเหมือนโคมลอยที่เราซื้อมา กำลังค่อยๆลอยลาจากเราซึ้งเป็นผู้ปล่อยขึ้นไปในท้องฟ้า นภากาศ จะเห็นได้ว่า การปล่อยโคมลอยนั้น มีคุณค่าความสำคัญทั้งในทางประเพณีวัฒนธรรมและในทางพระพุทธศาสนา ซึ้งแฝงด้วยปริศนาธรรมต่างๆ สุดท้ายนี้ ผู้เขียนขออาราธนาอำนาจแห่งคุณพระศรีรัตนตรัยได้ดลบันดาลให้ทุกๆท่านที่อ่านให้มีแต่ความสุข ความเจริญ เฮงๆรวยๆปังๆด้วยกันทุกๆท่านในวันลอยกระทงนี้แถมภาพถ่ายโคมลอยอีกภาพงานวันเพ็ญเดือนสิบสองในวัดประจำหมู่บ้านของผู้เขียน ภาพประกอบหน้าปกโดย ELG21 จาก pixabayภาพประกอบเนื้อหาโดยภาพที่ 1 โดย NoName_13 จาก pixabayภาพที่ 2 โดย Zuper_Dragon จาก pixabayภาพที่ 3 โดย LoggaWiggler จาก pixabayภาพที่ 4 โดย Activedia จาก pixabayภาพที่ 5 โดย ชีวิตอันสว่างสไสว เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !