นำชม - เที่ยวทิพย์ : โบราณสถานในเมืองแพรกศรีราชา / เมืองสรรคบุรี อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท ตอนที่ ๒โดย นายสัณหวัช รามพูล (ขนุน) - นามปากกาและนามช่างภาพ : สัณหภพโคจร ต.อ. ๗๙เตรียมอุดมศึกษา รุ่นที่ ๗๙โบราณคดีรุ่นที่ ๖๕ ศิลปากรรุ่นที่ ๗๖สาขาวิชาโบราณคดี คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระ วันนี้ผมจะพาทุกคนไปเที่ยวชมโบราณสถานสำคัญภายในเมือง "เมืองสรรคบุรี" หรือ "เมืองแพรกศรีราชา" ต่อจากตอนที่แล้วกันนะครับ ซึ่งบทความนี้จะทำให้ท่านผู้อ่านได้ทั้งไหว้พระทำบุญ ชมความงามของงานศิลปกรรมโบราณและได้รับความรู้เกี่ยวกับโบราณคดี ประวัติศาสตร์และประวัติศาสตร์ศิลปะเลยนะครับ โบราณสถานสำคัญภายใน "เมืองแพรกศรีราชา" หรือ "เมืองสรรคบุรี" ตอนที่ ๒วัดพระยาแพรกวัดพระยาแพรกเป็นวัดสำคัญแห่งหนึ่งของ "เมืองแพรกศรีราชา" หรือ "เมืองสรรคบุรี" ที่ตั้งอยู่ใกล้กับแม่น้ำน้อย เราจะไปชมความงามของเจดีย์วัดพระยาแพรกกันครับผมชื่นชอบรูปแบบศิลปกรรมของเจดีย์องค์นี้มาก เพราะสถูปเจดีย์ในศิลปะแบบอโยธยา - สุพรรณภูมิ ที่วัดพระยาแพรก อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท อาจมีมาแล้วตั้งแต่ก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยาจนถึงสมัยอยุธยาตอนต้น กำหนดอายุได้ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๘ - ๑๙ (ประมาณ ๗๐๐ - ๙๐๐ ปีมาแล้ว) โดยมีเอกลักษณ์ที่สำคัญของเจดีย์ในศิลปะแบบอโยธยา - สุพรรณภูมิ คือ มักขึ้นรูปจากฐานสี่เหลี่ยม แล้วมีคูหารูปแปดเหลี่ยมตั้งซ้อนขึ้นไป โดยมีองค์ระฆังของพระเจดีย์ทรงกลมตั้งเป็นส่วนยอด นับเป็นเจดีย์ที่มีรูปแบบสวยงามองค์หนึ่ง รวมทั้งบรรยากาศรอบ ๆ ก็เงียบสงบ จนทำให้ผมประทับใจมิรู้ลืมเลยครับ• ฝนพรำ ณ ริมแม่น้ำน้อย เมืองสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท บรรยากาศดีมาก ๆ เลยครับในวันนั้น •ผมชื่นชอบเรื่องราวของแม่น้ำน้อยมาก เพราะแม่น้ำน้อยนับเป็นแม่น้ำสายสำคัญสายหนึ่งไม่แพ้แม่น้ำเจ้าพระยาเลยครับ สมัยที่ชัยนาทเป็นเมือง"เมืองสรรคบุรี" หรือ "เมืองแพรกศรีราชา" ก่อนย้ายไปตั้งเมืองใหม่ที่ปากแม่น้ำน้อยบรรจบกับแม่น้ำเจ้าพระยาที่วัดพระบรมธาตุวรวิหาร ชัยนาท แม่น้ำน้อยนับเป็นเส้นทางคมนาคมที่สำคัญที่สามารถเดินทางไปถึงอยุธยาและติดต่อกับหัวเมืองอื่นๆ ในเขตที่ราบลุ่มภาคกลางได้ โดยปรากฏหลักฐานทางโบราณคดีที่สำคัญตามแม่น้ำน้อย คือ โบราณสถานเตาเผาแม่น้ำน้อยที่จังหวัดสิงห์บุรี ซึ่งเป็นแหล่งผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่มีความสำคัญจนมาถึงยุคที่กรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานีเลยล่ะครับ ส่วนบรรยากาศริมแม่น้ำน้อยดีมากเลยครับ ทำให้เห็นวิถีชีวิตชาวบ้านอำเภอสรรคบุรีที่อยู่กันมีความสุขกับธรรมชาติอันบริสุทธิ์ไร้สิ่งเจือปน เราเดินกันไปไม่ไกลนักก็ถึงวัดมหาธาตุ เมืองสรรคบุรีครับ วัดมหาธาตุ เมืองสรรคบุรี อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท• เจดีย์ประธาน วัดมหาธาตุ เมืองสรรคบุรี อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท •ความประทับใจของที่นี้ คือ เจดีย์ประธาน วัดมหาธาตุ เมืองสรรคบุรี อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท ซึ่งนับเป็นพระมหาธาตุหลักของเมืองแพรกศรีราชาหรือเมืองสรรคบุรี แสดงถึงความสำคัญและความเก่าแก่ของเมืองนี้ เพราะเมืองโบราณในอดีตมักมีศาสนสถานอยู่ใจกลางของเมืองและมักบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ปัจจุบันเจดีย์ประธาน วัดมหาธาตุ เมืองสรรคบุรีเพียงแต่ฐานสี่เหลี่ยม แต่เดิมอาจเป็นสถูปเจดีย์ในศิลปะแบบอโยธยา - สุพรรณภูมิ ที่อาจมีมาแล้วตั้งแต่ก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยาจนถึงสมัยอยุธยาตอนต้น กำหนดอายุได้ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๘ - ๑๙ (ประมาณ ๗๐๐ - ๙๐๐ ปีมาแล้ว) โดยมีเอกลักษณ์ที่สำคัญของเจดีย์ในศิลปะแบบอโยธยา - สุพรรณภูมิ คือ มักขึ้นรูปจากฐานสี่เหลี่ยม แล้วมีคูหารูปแปดเหลี่ยมตั้งซ้อนขึ้นไป โดยมีองค์ระฆังของพระเจดีย์ทรงกลมตั้งเป็นส่วนยอด• ปรางค์กลีบมะเฟือง วัดมหาธาตุแห่งเมืองแพรกศรีราชา (สรรคบุรี) อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท •เจดีย์รูปแบบหนึ่งที่ผมชอบของที่นี่ คือ ปรางค์กลีบมะเฟือง วัดมหาธาตุแห่งเมืองแพรกศรีราชา (สรรคบุรี) อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท เพราะนับเป็นหนึ่งในเจดีย์รูปแบบปรางค์ที่พบไม่มากในประเทศไทย โดยมีลักษณะเทียบได้กับปรางค์กลีบมะเฟืองที่วัดพระศรีรัตนมหาธาตุแห่งเมืองลพบุรีครับ แสดงให้ถึงความเป็นเมืองใหญ่ของทั้งสองแห่งในสมัยก่อนการสถาปนากรุงศรีอยุธยาและสายสัมพันธ์ทางเครือญาติระหว่างกันครับ • เจดีย์รายทรงปราสาทแปดเหลี่ยม วัดมหาธาตุ เมืองสรรคบุรี อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท •เจดีย์รายทรงปราสาทแปดเหลี่ยม วัดมหาธาตุ เมืองสรรคบุรี อำเภอสรรคบุรี จังหวัดชัยนาท เป็นสถูปเจดีย์ที่ได้รับอิทธิพลมาจากเจดีย์ทรงปราสาทแปดเหลี่ยมในศิลปะหริภุญชัย คือ รัตนเจดีย์ วัดจามเทวี จังหวัดลำพูน คือ ส่วนฐานยกสูงรองรับเรือนธาตุ ปรากฏซุ้มจระนำประดิษฐานพระพุทธรูปทั้ง ๘ ด้าน เหนือขึ้นไปมีชั้นซ้อนรองรับองค์ระฆังและยอดทรงกรวยแหลม แม้ว่าลักษณะของเจดีย์ที่เห็นในปัจจุบันได้รับการบูรณะซ่อมแซมมาแล้วก็ตาม นับเป็นเจดีย์ที่สร้างความประทับใจให้ผมมากด้วยศิลปกรรมโบราณที่งดงามผมชื่นชอบพระพุทธรูปภายในซุ้มจระนำทั้ง ๘ ด้านมาก เพราะมีลักษณะพุทธศิลป์ที่สวยงาม คือ มีลักษณะเป็นพระพุทธรูปลีลาที่มีเส้นโค้งอ่อนช้อยและอิริยาบถการย่างส้นพระบาทก้าวเดินแช่มช้า ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของพระพุทธรูปลีลาจากศิลปะสุโขทัย แต่แผ่นพับสบงเป็นชายหน้านางที่เป็นรูปแบบของงานพุทธศิลป์ในลุ่มน้ำเจ้าพระยาตอนล่างที่เป็นอิทธิพลจากศิลปะเขมรมาก่อน นับเป็นพระพุทธรูปที่มีความงดงามทางพุทธศิลป์เป็นอย่างมาก ยังความประทับใจให้ผมมิรู้ลืมด้วยลักษณะรูปแบบของเจดีย์องค์นี้และพระพุทธรูปภายในซุ้มจระนำทั้ง ๘ ด้านแสดงให้เห็นถึงเส้นสัมพันธ์โยงใยเกี่ยวข้องระหว่าง "เมืองแพรกศรีราชา" หรือ "เมืองสรรคบุรี" ในดินแดนรัฐสุพรรณภูมิกับบ้านเมืองทางเหนือ ได้แก่ สุโขทัย - หริภุญชัยและล้านนาในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๙ - ๒๐ (ประมาณ ๖๐๐ - ๘๐๐ ปีมาแล้ว) นับว่าทั้งเจดีย์ที่วัดพระยาแพรก เจดีย์ประธาน ปรางค์กลีบมะเฟือง วัดมหาธาตุ เมืองสรรคบุรี และเจดีย์รายทรงปราสาทแปดเหลี่ยม เป็นงานศิลปกรรมที่สวยงาม ยังความประทับใจให้แก่ผู้ชม ได้ทั้งไหว้พระทำบุญและความรู้เกี่ยวกับโบราณคดี ประวัติศาสตร์และประวัติศาสตร์ศิลปะเลยนะครับ แล้วเราค่อยไปเที่ยวกันต่อในตอนที่ ๓ นะครับ หมายเหตุภาพถ่ายทั้งหมดเป็นของผู้เขียนและถ่ายภาพโดยผู้เขียนเท่านั้น อยากไปเที่ยวไหนหรือเปล่า? หาข้อมูลที่เที่ยวสุดปังได้ที่ App TrueID โหลดเลย ฟรี !