ภาพจาก Kunal Shinde/Unsplash ป่า Jungleป่าเขตร้อนเป็นเหมือนเรือนกระจกเพาะพันธุ์พืช ป่าทึบเช่นนี้ปกคลุมเพียงร้อยละสามของพื้นโลก แต่เป็นบ้านของพืชและสัตว์มากกว่าครึ่งหนึ่งของพืชและสัตว์ในโลกของเรา แต่พืชและสัตว์มากมายขนาดนั้นจะหาพื้นที่เบียดเสียดอยู่ด้วยกันได้อย่างไร ในเกาะนิวกินี มีนปักษาสวรรค์กว่า 40 ชนิด เช่นเดียวกับสัตว์ชนิดอื่นที่อาศัยอยู่ที่นี่พวกมันจะแบ่งเขตพื้นที่กันอยู่โดยจะไม่อยู่ทับพื้นที่กันเอง ภาพจาก Lars Petersson/birdsoftheworldนิวกินีตั้งอยู่ในแนวเขตร้อนอันอบอุ่นตามแนวเส้นศูนย์สูตร ปริมาณน้ำฝนที่เหลือเฟือและแสงแดดอันอบอุ่นวันละ 12 ชม./วัน ทำให้ป่าฝนที่นี่งอกงามสมบูรณ์ แต่มีเพียงแสงแดดร้อยละสองเท่านั้นที่ส่องลงมาถึงพื้นดิน เหล่าเมล็ดพืชที่อยู่ที่พื้นต้องพยายามที่จะเติบโต เมื่อถึงเวลาต้นใหญ่ใหญ่จะโค่นลงเพื่อจะให้ต้นไม้ต้นใหม่ๆงอกเงยขึ้นมาพื้นที่ 6 ไร่ของป่าฝนอาจจะมีต้นไม้ถึง 250 ชนิดและความต้องการแสงแดดทำให้ต้นไม้เหล่านี้แข่งขันกันเพื่อไปหาดวงอาทิตย์ ทุกเมล็ดที่หล่นลงพื้นพืชจะรีบแทงยอดผ่านเมล็ดขึ้นมา พวกมันต้องดิ้นรนและหาวิธีทุกทางเพื่อจะเติบโต น่าอัศจรรย์ไม้เรื่อยพวกมันจะใช้พืชชนิดอื่นเพื่อจะให้ตัวเองสามารถเติบโตได้เร็วแต่ก็ยังไม่เท่าไม้สกุลเต้าหลวงใบขนาดใหญ่ของมันรับแสงได้มากทำให้เติบโตได้เร็ว นั้นทำให้มันสามารถเติบโตได้ถึงปีละ 8 เมตรมีพืชหลายชนิดที่แทงยอดออกมาจากเมล็ดแต่มีเพียงไม่กี่ชนิดเท่านั้นที่สามารถอยู่รอดและเจริญเติบโตมาได้ เพราะยิ่งพวกมันเเข่งขันกันเพื่อจะเติบโตเท่าไหร่แสงแดดที่เหลือลงมาถึงพื้นยิ่งจะน้อยและทำให้ต้นไม้ที่ไปไม่ถึงแสงแดดค่อยๆตายลงไปส่วนไม้ที่อยู่รอดเป็นส่วนใหญ่คือพืชไม้เนื้อแข็ง พวกมันอาจจะเติบโตช้าในช่วงแรกแต่พวกมันมีความทนทานและอายุยืน พวกมันยังคงเติบโตแบบสม่ำเสมอเมื่อไม้อายุสั้นที่เติบโตอย่างรวดเร็วตายลงไปพวกมันจะเติบโตมาแทนที่และยังคงเติบโตไปเรื่อยๆแลกลายเป็นต้นไม้ใหญ่ที่มีความสูงราว 50 เมตร ภาพจาก Jan Kronies/Unsplashใจกลางความสมบูรณ์ของป่าจะเป็นสถานที่ที่สามารถพบสัตว์ป่าได้หลากหลายชนิดหลากหลายสายพันธุ์ ที่นี่ไม่มีฤดูกาลที่ชัดเจนทำให้ต้นไม้จะออกดอกออกผลในแต่ละช่วงของปีนั้นทำให้มีอาหารสำหรับสิ่งที่อยู่อาศัยที่นี่ตลอดทั้งปี แต่มีผลไม้ชนิดหนึ่งที่ออกดอกออกผลตลอดปีนั้นคือมะเดื่อ มันจะดึงดูดสัตว์ทุกชนิดมาที่นี่ทั้ง ลิงแมงมุม ลิงแทมมาริน ลิงกระรอก และลิงชนิดอื่นๆอีกหลายชนิด มะเดื่อเป็นอาหารยอดนิยมไม่ใช่แค่ลิงแต่รวมไปถึงนกชนิดต่างๆอีกด้วยที่เข้ามาอาศัยกินผลของมันที่นี่ ภาพจาก David Clode/Unsplashสัตว์หลายชนิดที่อาศัยอยู่ที่นี่จะใช้เสียงร้องตะโกนเพื่อแสดงถึงอาณาเขตของมันให้เพื่อนร่วมป่าได้รับรู้ว่ากำลังเข้ามาในเขตพื้นที่ของมัน บนยอดไม้สูงจะเป็นเสียงของเหล่าลิงที่ประกาศเขตพื้นที่ของต้น แต่ต่ำลงมาจากยอดไม้ก็จะเป็นเสียงของสัตว์ชนิดอื่นในช่วงเช้าตรู่จะมีการประสานเสียงของเหล่าสัตว์หลากหลายชนิดแต่มีน้อยเสียงที่จะร้องทะลุป่าไปไกลอย่างเช่นอุรังอุตัง เมื่อบ่ายมาเยือนจะเป็นเสียงของแมลงที่ร้องประสานเสียงกันหลากหลายชนิด แต่เมื่อถึงยามค่ำกบหลากสายพันธุ์ร้องกันเซ็งแซ่ไปทั่วผืนป่า กบต้นไม้มันใช้ชีวิตเกือบทั้งชีวิตอยู่บนต้นไม้พวกมันจะลงมาข้างล่างเฉพาะตอนผสมพันธุ์เท่านั้น ตัวผู้พวกมันจะร้องเพื่อหาคู่ยิ่งเสียงร้องที่ดังมากเท่าไหร่ก็ยิ่งทำให้ตัวเมียรับรู้ได้ว่าเจ้าของเสียงนั้นตัวใหญ่ เมื่อตัวเมียตัดสินใจว่าจะไปหากบตัวผู้ตัวไหนแล้วมันจะพยายามปีนไปหาตัวผู้ทันที ภาพจาก David Clode/Unsplash ในป่าฝนฝนไม่ได้ตกทุกวันแต่มันยังมีปริมาณน้ำฝนมากกว่าที่อื่นใดในโลก ต้นไม้หนึ่งต้นสามารถดูดซึมได้หลายตันต่อปี แต่มันไม่สามารถใช้น้ำทั้งหมดที่ดูดซึมมาได้ทำให้น้ำละเหยลอยไปบนอากาศกลายเป็นกลุ่มเมฆหมอก ในแอมะซอนเป็นแนวป่าฝนขนาดใหญ่ที่สุดของโลก ครึ่งหนึ่งของฝนที่ตกลงมาจากเมฆฝนมาจากที่นี่นั้นเอง David Clode/Unsplashเมื่อมีน้ำฝนมากเช่นนี้จึงไม่แปลกที่จะมีแม่น้ำสายใหญ่ของโลกมีในป่าฝนแห่งนี้ ความชื้นในอากาศก่อให้เกิดภาวะของโลกที่แปลกประหลาดซึงมีชีวิตก่อตัวขึ้นจากซากที่เน่าเปื่อย ราเมือก มีลักษณะคล้ายอะมีบา มันขึ้นอยู่ตามดินและโขดหินและอาศัยกินแบคทีเรียเป็นอาหาร เห็ดราเองก็งอกงามตามซากเน่าเปื่อย ในป่าเขตอบอุ่นกองใบไม้เเห้งจะเป็นแหล่งสารอาหารให้ดินแต่มันไม่ได้เกิดขึ้นในป่าฝนแห่งนี้เนื่องจากน้ำฝนจะชะล้างแร่ธาตุเหล่านั้นออกไป แต่เห็ดราเชื่อมต่อกับรากไม้ด้วยเส้นใยใต้ดิน การที่พวกมันช่วยย่อยสลายซากพืชอย่างรวดเร็วจะเป็นการหมุนเวียนแร่ธาตุที่จำเป็นกลับคืนสู่ต้นไม้โดยตรง กระบวนการหมุนเวียนที่นี่เกิดขึ้นเร็วกว่าทุกที่ทั่วโลก Ali Bakhtiari/Unsplashคาดการกันว่าเห็ดราในเขตร้อนจะมีมากกว่าล้านชนิดซึ่งส่วนใหญ่ไม่เป็นที่รุ้จักมากนักแต่ที่รู้ก็คือป่าฝนจะอยู่ไม่ได้หากไม่มีเห็ดลา เห็ดราเองนอกจากจะเป็นตัวหมุนเวียนแร่ธาตุมันยังคงเป็นอาหารให้สัตว์หลายชนิดที่อาศัยอยู่ที่นี่ ร้อยละแปดสิบของแมลงทั่วโลกอาศัยอยู่ในป่าฝนแต่ไม่ใช่แมลงทุกชนิดที่จะประสบความสำเร็จเท่ากับมดซึ่งอาจจะมีมากกว่าล้านตัวในพื้นที่เพียงหนึ่งไร่ แต่มันเองก็เจอปัญหาจากสปอของเห็ดราที่ชื่อว่าคอร์ดีเซปเช่นกัน สปอจะแทรกซึมเข้ร่างกายและสมอของมัน ทำให้สมองที่ติดเชื้อทำให้มดพวกนี้หลงทิศทางและตายลง ต่อจากนั้นเห็ดราคอร์ดีเซปจะงอกตัวออกมาจากหัวของมดมันอาจจะใช้เวลางอกถึง 3 สัปดาห์ แต่เมื่อสปอนี้โตเต็มที่มันจะกระจายไปทั่วบริเวณ นั้นทำให้มดทุกตัวในบริเวณนั้นมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อ ความรุนแรงของสปอคอร์ดีเซปร้ายแรงพอจะจัดการกับมดทั้งรัง Guillaume de Germain/Unsplashการแข่งขันที่มีอยู่สูงทำให้ป่าเป็นที่อยู่ของสัตว์ที่มีความพิเศษเฉพาะทาง ในบอร์เนียวมีบางชนิดหนึ่งที่เรียกว่าไฟอิ่งลีเมอร์ พวกมันจะกินอาหารจำพวกใบไม้อ่อน ในหนึ่งคืนพวกมันจะเดินทางกว่า 2 ไมค์ เพื่อหาอาหารแต่นั้นไม่ใช่ปัญหาของพวกมันเพราะพวกมันสามารถกระโจนและร่อนไปตามต้นไม้ต่างๆได้กลยุทธ์ในการอยู่รอดในป่าทำให้เกิดการวิวัฒนาการระหว่างพืชและสัตว์เช่นต้นหม้อข้าวหม้อแกงลิง มันต้องอยู่รอดให้ได้ในดินที่มีสารอาหารน้อยโดยอาศัยสารอาหารจากแมลงที่ตกลงมาในกระเปาะน้ำของมันและใช้น้ำย่อยนั้นย่อยแมลงเหล่านั้นเพื่อดูดกินสารอาหารแต่ก็ยังมีแมลงบางชนิดที่อาศัยหากินจากตรงนี้เช่นกัน แมงมุมปูแดงมันจะคอยอยู่ในกระเปาะหม้อข้าวหม้อแกงลิงโดยใช้ใยโรยตัวลงมาเก็บเหยื่อที่ตกลงมาในกระเปาะน้ำนี้ David Clode/Unsplashในป่าคองโกในแอฟริกาเป็นป่ากว้างใหญ่ที่มีผู้สำรวจน้อยมาก มองดูเผินเป็นสภาพป่าที่ไม่ต่างไปจากป่าแอมะซอนเเต่เบื้องล่างนั้นยังมีสิ่งที่แตกต่างออกไป มีทางเดินยาวหลายไมค์ลัดเลาะไปทั่วทั้งป่า เป็นทางเดินที่เกิดจากช้างป่า และยังคงมีลานโล่งสำหรับบ่อโคลนที่คอยดึงดูดเหล่าสัตว์หลายหลายชนิดมารวมกัน ทั้งช้าง กวาง และวัว พวกมันจะมากินแร่ธาตุภายใต้ผืนโคลนแห่งนี้ นั้นคือดินโป่ง มันมีคุณประโยชน์ทั้งทางด้านดูดซึมสารพิษภายในร่างกายและเป็นอาหารโปรดของเหล่าสัตว์ที่มาที่นี่เช่นกัน Matt Cramblett/Unsplashถ้าสัตว์ขนาดใหญ่หาดูได้ยากฝูงของสัตว์ใหญ่ที่มาอยู่รวมกันยิ่งหาได้ยากกว่า นักล่าที่อยู่กันเป็นฝูงมีขนาดตัวที่ใหญ่ นั้นคือลิงชิมแปนซี พวกมันสามารถขึ้นลงระหว่างพื้นดินและยอดไม้ได้อย่างง่ายดาย และมะเดื่อยังคงเป็นอาหารโปรดของลิงเหล่านี้เช่นกัน ในป่าแถบนี้มีผลไม้ดกตลอดปีทำให้เป็นพื้นที่ที่ดีสำหรับลิงชิมแปนซีเหล่านี้ พวกมันอยู่รวมกันกว่า 150 ตัว ถือเป็นฝูงที่ใหญ่ที่สุดที่เคยพบในเขตแอฟริกา พวกมันต้องทำทุกอย่างเพื่อขายเขตพื้นที่ให้เพียงพอต่อการอยู่อาศัยของพวกมันที่มีจำนวนมาก มันจึงทำศึกแย่งชิงอาณาเขตกับฝูงอื่นๆ ภาพจาก Francesco Ungaro/Unsplashความหลากหลายทางชีวภาพของป่าฝนทั้งมีค่าและเปาะบางสิ่งนี้ทำให้ระบบนิเวศของป่าฝนมีความสมดุลและละเอียดอ่อนที่สุดในโลก ซึ่งสามารถถูกรบกวนและทำลายได้ง่ายดายโดยเงื้อมมือของญาติที่ใกล้ชิดที่สุดของลิงชิมแปนซีนั้นคือ “มนุษย์”ขอบคุณสารคดีจากเรื่อง Planet Earth : Jungles อัปเดตสาระดี ๆ มีประโยชน์แบบนี้อีกมากมาย โหลดเลยที่ App TrueID ฟรี !