ปัจจุบันสถานการณ์ปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 ในประเทศไทยยังคงอยู่ในสภาวะวิกฤติมาตลอดเวลา เนื่องจากสภาพอากาศที่แปรปรวนไม่คงที่ ทำให้ดัชนีคุณภาพอากาศแย่ลงส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายของประชาชนเป็นอย่างมาก วันนี้เรามาทำความรู้จักเจ้าฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 กัน เพื่อที่เราจะได้เข้าใจและปฏิบัติตัวได้ถูกต้องเหมาะสมกับสถานการณ์ที่เป็นอยู่ขณะนี้ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 คืออะไรฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน ที่มีขนาดเล็กมาก เมื่อสูดดมเข้าไปสามารถเข้าไปยังถุงลมปอดหลอดเลือด และส่วนต่างๆ ของร่างกายเรียกตามขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 10 ไมครอน เรียก PM10ไม่เกิน 2.5 ไมครอน เรียก PM2.5PM2.5 จะมีขนาดเล็กกว่าเส้นผมมนุษย์ 20 เท่าสาเหตุการเกิดฝุ่นละออง PM2.5 มาจากปัญหาเหล่านี้1. การจราจรและการคมนาคมขนที่แออัดบนท้องถนน ส่งก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศอย่างรุนแรง2. การปล่อยควันพิษจากโรงงานอุตสาหกรรม3. การก่อสร้างและสิ่งปลูกสร้าง4. การเผาขยะ เศษใบไม้ กิ่งไม้ในที่โล่งแจ้ง ทำให้เกิดควันพิษในอากาศผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายระบบทางเดินหายใจ ไอ จาม มีน้ำมูก ไซนัสอักเสบ เจ็บคอระบบหัวใจและหลอดเลือด เหนื่อยง่าย เท้าบวม หัวใจเต้นเร็วระบบผิวหนัง ผื่นคันตามร่างกายเยื่อบุตาอักเสบ แสบหรือคันตา มองไม่ชัด ตาแดง น้ำตาไหลระยะยาว ส่งผลกระทบกระตุ้นให้เกิดโรคมะเร็งปอด กลุ่มเสี่ยงเด็กผู้สูงอายุหญิงตั้งครรภ์ผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ โรคหัวใจและหลอดเลือด การป้องกันตัวเองจากฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.51.เข้าใจดัชนีคุณภาพอากาศ (Air Quality Index : AQI) ดัชนีคุณภาพอากาศ คือ ข้อมูลคุณภาพอากาศเพื่อให้ทราบถึงสถานการณ์มลพิษทางอากาศในแต่ละพื้นที่ว่าอยู่ในระดับใดมีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยหรือไม่ ดัชนีคุณภาพ แสดงถึงค่าความเข้มข้นของสารมลพิษทางอากาศ 5 ระดับ ได้แก่ ความหมายของสีสีฟ้า =คุณภาพอากาศดีมาก ค่าAQI 0-25 หมายความว่า คุณภาพอากาศดีมากเหมาะสำหรับการทำกิจกรรมกลางแจ้งและการท่องเที่ยวสีเขียว =คุณภาพอากาศดี ค่าAQI 26-50 หมายความว่า คุณภาพอากาศดี สามารถทำกิจกรรมกลางแจ้งและการท่องเที่ยวได้ตามปกติสีเหลือง =ปานกลาง ค่าAQI 51-100 หมายความว่า ประชาชนทั่วไปสามารถทำกิจกรรมกลางแจ้งได้ตามปกติ ส่งผู้ที่ต้องดูแลสุขภาพเป็นพิเศษ หากมีอาการเบื้องต้น เช่น ไอ หายใจลำบาก ระคายเคืองตา ควรลดระยะเวลาการทำกิจกรรมกลางแจ้งสีส้ม =เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ ค่าAQI 101-200 หมายความว่า ประชาชนทั่วไปควรเฝ้าระวังสุขภาพ ถ้ามีอาการเบื้องต้น เช่น ไอ หายใจลำบาก ระคายเคืองตา ควรลดระยะเวลาการทำกิจกรรมกลางแจ้ง หรือใช้อุปกรณ์ป้องกันตนเองหากมีความจำเป็น ผู้ที่ต้องดูแลสุขภาพเป็นพิเศษ ควรลดระยะเวลาการทำกิจกรรมกลางแจ้งหรือใช้อุปกรณ์ป้องกันตนเองหากมีความจำเป็น ถ้ามีอาการทางสุขภาพ เช่นไอ หายใจลำบาก ตาอักเสบ แน่นหน้าอก ปวดศรีษะหัวใจเต้นไม่เป็นปกติ คลื่นไส้ อ่อนเพลีย ควรปรึกษาแพทย์สีแดง =มีผลต่อสุขภาพ ค่าAQI 201 ขึ้นไป หมายความว่า ทุกคนควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้งหลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีมลพิษทางอากาศสูงหรือใช้อุปกรณ์ป้องกันตนเองหากมีความจำเป็น หากมีอาการทางสุขภาพควรปรึกษาแพทย์2. ติดตามสถานการณ์ฝุ่นละออง PM2.5 จากแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ3.ปฏิบัติตามมาตรการ "ติด ลด งด ย้ำ" ในการรับมือสถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5ติด คือ ติดตามสถานการณ์ คุณภาพอากาศ ในพื้นที่ตนเองอยู่เสมอลด คือ ลดเวลาในการทำกิจกรรมกลางแจ้งหลีกเลี่ยงการออกนอกบ้านหรือนอกอาคารงด คืองดกิจกรรมที่ทำให้เกิดฝุ่นละออง เช่น การลดการเผาในที่โล่งแจ้ง งดสูบบุหรี่เป็นต้นย้ำ คือ ย้ำเตือนตนเอง การสวมหน้ากากอนามัย หรือหน้ากาก N95เมื่อต้องอยู่นอกอาคาร เพียงแค่เรารับรู้ข้อมูลที่ถูกต้อง เราก็จะสามารถรับมือกับปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 ภัยเงียบที่เป็นอันตรายต่อตัวเราและคนที่เรารักได้ อากาศเปลี่ยนแปลงบ่อย อย่าลืมดูแลสุขภาพร่างกายของตัวเองกันด้วยนะคะภาพประกอบ1/ ภาพประกอบ2/ ภาพประกอบ3/ ภาพประกอบ4