จากเหตุการณ์เรือ Ever Given สัญชาติปานามา ของบริษัท Evergreen Line ในไต้หวัน ได้ปิดขวางคลองสุเอซ จนกระทั่งเมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2564 เรือ Ever Given จึงสามารถกลับมาลอยได้อีกครั้ง เหตุการณ์ครั้งนั้นได้ก่อให้เกิดความเสียหายต่อเศรษฐกิจอย่างใหญ่หลวง ท่านผู้อ่านสงสัยกันไหมครับว่า คลองสุเอซนั้นมีความสำคัญต่อมนุษยชาติอย่างไร ทำไมแค่เรือขนส่งสินค้าปิดกั้นคลองไม่กี่วัน ถึงกลายเป็นเรื่องใหญ่โตได้ขนาดนี้1. ความคิดริเริ่มขุดคลองสุเอซนั้นมาจากความต้องการเชื่อมทะเลเมดิเตอร์เรเนียนกับทะเลแดง เพื่อใช้เป็นเส้นทางการค้า โดยได้มีการพยายามขุดคลองตั้งแต่สมัยของฟาโรห์อียิปต์โบราณ และในยุคต่อมาก็ได้มีความพยายามที่จะขุดคลองหลายครั้งแต่ก็ไม่สำเร็จ2. คลองสุเอซ ถูกสร้างขึ้นเมื่อวันที่ 25 กันยายน ค.ศ.1859 (พ.ศ.2402 ตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) ก่อสร้างแล้วเสร็จวันที่ 17 พฤศจิกายน ค.ศ. 1869 (พ.ศ.2412 ตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) โดยวิศวกรและนักการทูตชาวฝรั่งเศสชื่อ แฟร์ดีน็อง เดอ แลแซ็ปส์3. คลองสุเอซ เป็นคลองที่สร้างขึ้นเพื่อต้องการย่นระยะเวลาการเดินทางระหว่างทวีปยุโรปและเอเชีย แทนที่จะต้องเดินทางผ่านแหลมกู๊ดโฮป ในทวีปแอฟริกา เป็นระยะทางกว่า 8,900 กิโลเมตร4. เดิมที คลองสุเอซ ไม่ได้เป็นของชาวอียิปต์ แต่มีบริษัท สุเอซ คาแนล คอมปานี (Suez Canal Company) ของชาวฝรั่งเศสเป็นเจ้าของ โดยได้ขอสัมปทานจาก อุปราชโมฮัมเหม็ด ซาอิด ผู้ปกครองอียิปต์และซูดาน ของจักรวรรดิออตโตมัน (สมัยนั้นอียิปต์ตกอยู่ภายใต้จักรวรรดิออตโตมัน)5. ต่อมาอียิปต์ตกอยู่ภายใต้การปกครองของอังกฤษ และได้กลายเป็นผู้ถือหุ้นบริษัทคลองสุเอซร่วมกับฝรั่งเศส รวมทั้งได้มีการจัดทำข้อตกลง อนุสัญญาคอนสแตนติโนเปิล ระหว่าง 9 ชาติ ได้แก่ อังกฤษ ฝรั่งเศส จักรวรรดิรัสเซีย อิตาลี สเปน เนเธอร์แลนด์ เยอรมนี ออสเตรีย-ฮังการี และจักรวรรดิออตโตมัน ในการใช้งานคลองสุเอซ ถือเป็นสนธิสัญญาฉบับแรกที่เกี่ยวข้องกับคลองสุเอซ6. คลองสุเอซมีบทบาทสำคัญอย่างมาก นอกจากจะสร้างความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจแล้ว ยังเป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญในหลายสมรภูมิ เช่น สงครามโลกครั้งที่ 1 และ สงครามโลกครั้งที่ 2 รวมทั้งเป็นชนวนที่ทำให้เกิดวิกฤตการณ์คลองสุเอซซึ่งเป็นสงครามระหว่างอียิปต์ และพันธมิตร 3 ชาติ ได้แก่ อังกฤษ ฝรั่งเศส และ อิสราเอล เนื่องจากกามาล อับดุล นาสเซอร์ ประธานาธิบดีของอียิปต์ ต้องการที่จะยึดบริษัทคลองสุเอซ ซึ่งเป็นการขัดผลประโยชน์ โดยเฉพาะต่ออังกฤษและฝรั่งเศส7. ปัจจุบันคลองสุเอซอยู่ภายใต้การดูแลของ หน่วยงานคลองสุเอซ (Suez Canal Authority) หรือ SCA มีหน้าที่บำรุงรักษาและพัฒนาคลองสุเอซ และเรียกเก็บค่าผ่านทาง โดยในปี 2020 มีเรือสัญจรผ่านคลองสุเอซไปแล้วกว่า 19000 ลำ สร้างรายได้กว่า 5.61 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือ ประมาณ1.7แสนล้านบาท8. ผลกระทบของเรือ Ever Given ปิดขวางคลองสุเอซ เป็นเหตุให้เกิดการขนส่งสินค้าล่าช้า คิดเป็นความเสียหาย 9600 ล้านดอลลาร์สหรัฐต่อวัน หรือ ประมาณ 3 หมื่นล้านบาท และส่งผลต่อราคาน้ำมัน เนื่องจากการขนส่งน้ำมันทางทะเล 10% มาจากคลองสุเอซ นอกจากนี้ยังส่งผลกระทบต่อประเทศไทย ทำให้ไทยต้องขยายเวลาขนส่งสินค้าไปยังแอฟริกาและยุโรป โดยเฉพาะอียิปต์ซึ่งเป็นคู่ค้าสำคัญของไทยภาพปกโดย sfischer2369 จาก pixabay.comภาพที่ 1 โดย The New York Public Library จาก The New York Public Library's collectionsภาพที่ 2 โดย WikiImages จาก pixabay.comภาพที่ 3 โดย popofloop จาก pixabay.com