รัฐบาลไทยได้กำหนดให้วันที่ 18 สิงหาคมของทุกปีเป็นวันวิทยาศาสตร์ชาติไทยเนื่องมาจากในวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2411 ทรงเสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรสุริยุปราคาเต็มดวงที่ทรงคำนวณวันเกิดขึ้นด้วยตัวเอง โดยคำนวณก่อนจะเกิดขึ้นจริงกว่า 2 ปี ว่าสุริยุปราคาจะเกิดขึ้นในวันอังคาร ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 10 ปีมะโรง สัมฤทธิศก จุลศักราช 1230 โดยทรงคำนวณถึงวันที่จะเกิดขึ้นและสถานที่จะทอดพระเนตรเห็นการเกิดปรากฏการณ์ครั้งนี้อย่างชัดเจนได้ถูกต้องที่สุด ทางรัฐบาลจึงเล็งเห็นความสำคัญของเหตุการณ์ในครั้งนี้และในวันที่ 14 เมษายน พ.ศ. 2525 คณะรัฐมนตรีได้มีมติเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นพระบิดาแห่งวิทยาศาสตร์ไทย เราเลยพามาดูวันวิทยาศาสตร์แห่งชาติกับภาวะการแพร่ระบาดของ Covid - 19 ว่าเกี่ยวข้องกันอย่างไร(ภาพจาก Jongsun Lee/Unsplash) ในวันที่ 18 สิงหาคม ของทุก ๆ ปีจะมีการจัดนิทรรศการวันวิทยาศาสตร์ขึ้น ทุกหน่วยงานที่มีส่วนเกี่ยวข้องจะมีการจัดงานการประกวดเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์เพื่อส่งเสริมด้านความรู้และสนับสนุนแนวคิดทางด้านวิทยาศาสตร์ทั้งในส่วนของนักเรียนทุกระดับชั้น นักศึกษาในมหาวิทยาลัยในทุกระดับชั้นปี รวมไปถึงโครงการของบุคคลภายนอกหรือประชาชนทั่วไป กิจกรรมเหล่านี้มีเพื่อให้เล็งเห็นถึงความสำคัญของวิทยาศาสตร์และยังคงรำลึกถึงเหตุการณ์ในวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2411อีกด้วย ในหลายโรงเรียนรวมไปถึงในมหาวิทยาลัยหลายแห่งได้มีการจัดงานการประกวดโครงงานและนิทรรศการงานวันวิทยาศาสตร์ รวมถึงจัดแสดงงานวิทยาศาสตร์ เพื่อจะเฟ้นหาโครงการวิทยาศาสตร์ที่สามารถต่อยอดและสร้างประโยชน์ได้ในอนาคต เพื่อนำเข้าประกวดชิงรางวัลในระดับต่อ ๆ ไป แต่เนื่องด้วยสภาวะการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส Covid-19 ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมานั้นทำให้ต้องปรับเปลี่ยนรูปแบบการใช้ชีวิตรวมไปถึงรูปแบบการศึกษาให้เปลี่ยนมาเป็นการเรียนการสอนแบบออนไลน์ จึงทำให้การจัดงานนิทรรศการและการแสดงกิจกรรมที่เคยมีนั้นได้งดและเปลี่ยนเป็นการส่งผลงานเข้าประกวดทางอินเทอร์เน็ตแทน(ภาพจาก Fusion Medical Animation/Unsplash) การเปลี่ยนรูปแบบการประกวดโครงงานนั้นอาจจะไม่มีปัญหากับโครงานด้านทฤษฎีสักเท่าไหร่แต่สำหรับโคงงานด้วนปฏิบัตินั้นอาจเกิดปัญหาในด้านการจัดแสดงโชว์ เช่น กลุ่มงานวิทยาศาสตร์ด้านจักรกลของนักศึกษาสาขาวิศวกรรม เนื่องจากการจัดแสดงผลงานนั้นต้องจัดแสดงผ่านทาง zoom หรือการจัดแสดงผ่านช่องทางออนไลน์ (ภาพจาก Chris Montgomery/Unsplash) โดยการจัดแสดงผลงานในรูปแบบของออนไลน์นั้นอาจจะแสดงให้เห็นได้ทั้งข้อดีและข้อเสีย การจัดแสดงผลงานในรูปแบบนี้อาจจะช่วยลดความประหม่าขงผู้เข้าร่วมการประกวดลงไปได้มากทำให้การพรีเซนต์ผลงานนั้นทำได้ดีกว่า แต่นั้นมันก็ทำให้การนำเสนอผลงานเป็นไปได้ยากกว่าที่เคยเป็นเนื่องจากผลงานแต่ละชิ้นนั้นไม่เหมือนกันแตกต่างที่ขนาด วิธีการ น้ำหนัก หรือแม้แต่ประเภทชิ้นงาน ยังไม่รวมถึงอุปสรรคระหว่างการแสดงผลงานทางด้านสัญญา internet อีกด้วย แต่ไม่ว่าด้วยเหตุใดก็ยังคงมีผลงานทางด้านวิทยาศาสตร์ส่งเข้าประกวดเพิ่มมากขึ้นทุกปี ยิ่งเวลาผ่านไปนานเท่าไหร่ยิ่งมีความก้าวหน้าของมนุษย์เพิ่มมากขึ้นทำให้หลายคนเริ่มเล็งเห็นถึงความสำคัญทางวิทยาศาสตร์มากขึ้น การประกวดผลงานด้านวิทยาศาสตร์เองก็มีหัวข้อในการประกวดแยกย่อยออกมากขึ้นเรื่อยๆเช่นเดียวกัน สิ่งเหล่านี้เป็นสัญญาณที่ดีที่แสดงให้เห็นว่าเด็กรุ่นใหม่ๆมีความสนใจและเข้าใจในวิทยาศาสตร์มากขึ้นเรื่อยๆ จากการที่เคยมีส่วนร่วมในงานวันวิทยาศาสตร์สมัยที่ยังคงเป็นนักศึกษาที่มหาวิทยาลัยอยู่นั้น ทางผู้เขียนเองได้มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมนิทรรศการวันวิทยาศาสตร์โดยเคยร่วมอยู่ทั้งในชมรมการหมักบ่มไวน์ แต่ละปีทางชมรมจะออกมาจัดบูธเพื่อแนะนำและให้ความรู้เกี่ยวกับกรรมวิธีการผลิตรวมไปถึงประเภทหรือรูปแบบการผลิตต่างๆอีกทั้งแนะเรื่องความรู้และขอบเขตทางกฎหมายที่ยังถูกบังคับใช้กับการผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งในงานจะมีนักเรียนทั้งระดับชั้นประถมศึกษาและมัธยมศึกษาเข้ามาเยี่ยมชมนิทรรศการ หลายครั้งที่ผู้เขียนต้องเป็นมัคคุเทศก์จำเป็นเมื่อน้องๆที่โรงเรียนที่ผู้เขียนเคยเป็นศิษย์เก่านั้นได้เดินทางเข้ามาร่วมกิจกรรมงานวันวิทยาศาสตร์และยังคงต้องพาเดินชมและเเนะนำส่วนต่างๆของงานกิจกรรมที่ถูกจัดขึ้นจากนักศึกษาแต่ละสาขาในคณะวิทยาศาสตร์ของมหาวิทยาลัย แต่ในปัจจุบันหลังจากที่สำเร็จการศึกษาออกมานั้นก็ยังคงทราบว่าทางมหาวิทยาลัยยังคงให้ความสำคัญของวันวิทยาศาสตร์อยู่เช่นเคยโดยยังคงมีการจัดงานวันวิทยาศาสตร์และจัดกิจกรรมต่างๆที่เคยจัดอยู่ประจำทุกปี แต่เนื่องด้วยภาวะของโรคระบาดในปัจจุบันทำให้เราต้องเปลี่ยนแปลงรูปแบบของงานเปลี่ยนจากจัดงานนิทรรศการเพื่อโชว์ผลงานของตัวเองกลับต้องเปลี่ยนมาเป็นการพลีเซนต์งานให้อาจารย์ผ่านทาง zoom ซึ่งมันทำให้งานที่เต็มไปด้วยผู้คนและกิจกรรมมากมายนั้นเหลือเพียงจอสี่เหลี่ยมเล็กๆเท่านั้นเอง การเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้มันทำให้งานที่เคยครึกครื้นและแบ่งปันความรู้สู่คนรอบข้างกลับกลายเป็นเพียงงานที่ต้องพรีเซ็นกับเพียงแค่อาจารย์และกรรมการตัดสินผลงานของวิทยาศาสตร์เท่านั้น โดยรูปแบงานที่จัดในปัจจุบันที่สามารถเห็นได้ชัดเจนถึงความเปลี่ยนแปลงไปจากรูปแบบงานในเมื่อก่อน โดยยกเอาตัวอย่างผลงานของทีมเข้าประกวดที่ได้รับรางวัลการประกวดโครงงานวิทยาศาสตร์ สำหรับนักศึกษา กศน. ระดับประเทศ ประจำปี 2564 จะเห็นได้ว่าปัจจุบันรูปแบบของงานนั้นเปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิงจากที่เคยเป็น จากเคยมีผู้คนที่ได้เข้าร่วมโครงการมากมายปัจจุบันเหลือเพลงค่ผู้เข้าประกวดกับกล้องแค่ตัวเดียวและยังมีในส่วนของผู้เข้าชมนิทรรศการต่างๆอีกด้วยปัจจุบันนี้พวกเขาเหล่านั้นสามารถเข้าร่วมโครงการวันวิทยาศาสตร์ได้อย่างไร การเข้าเยี่ยมชมนิทรรศการของผู้ที่มีความสนใจนั้นถึงแม้ไม่สามารถที่จะเดินทางเข้ามายังสถานที่จัดงานนิทรรศการได้อย่างเคยเพราะไม่ได้มีการจัดงานนอกสถานที่เหมือนที่ผ่านมาก็ยังสามารถเข้าร่วมโครงการได้โดยการเข้าร่วมโครงการผ่านโซเชียลมีเดีย จะมีการจัดงานจากทาง Fanpage Facebook : ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา ท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ ผู้คนที่สนใจสามารถเข้าเยี่ยมชมผลงานหรือการแสดงต่างๆเกี่ยวกับโครงงานวิทยาศาสตร์ผ่านทางไลฟ์ของแฟนเพจโดยะมีตารางเวลาการไลฟ์ของผลงานแต่ละชิ้นในช่วงเวลาไหนจากที่เคยเข้าร่วมงานกิจกรรมและเดินเยี่ยมชมด้วยตนเองแต่ปัจจุบันนี้มีคนพาเดินและเข้าชมในส่วนต่างๆของงาน และเสน่ห์ของงานที่เคยมีอีกหนึ่งอย่างคือการเข้าร่วมกิจกรรมที่มีในงานเพื่อเล่นเกมแลกของรางวัลที่จัดขึ้นโดยผู้เข้าร่วมโครงการต่างๆให้ผู้ที่เข้าร่วมงานนิทรรศการได้มีส่วนร่วมและเข้าใจรวมไปถึงรู้จักชิ้นงานหรือโครงงานนั้นมันขึ้น ทางแฟนเพจก็ได้จัดกิจกรรมให้ผู้เข้าร่วมชมผ่านทางไลฟ์แฟนเพจเข้าร่วมกิจกรรมเพื่อรับของรางวัลและผู้ที่ได้รับของรางวัลจะได้รับผ่านทางขนส่ง ในส่วนนี้ก็ยังเป็นอีกหนึ่งส่วนที่สามารถทำให้ผู้ที่ไม่สามารถเดินทางมายังงานแต่ยังคงมีความสนใจในงานวันวิทยาศาสตร์ได้มีส่วร่วมในการจัดงานครั้งนั้น ๆ ด้วยภาพที่ 4,5,6,7,8 จาก Fanpage Facebook : ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา ท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !