ภาพที่ 1 โดย Poswiecie จาก Pixabay วันสารทไทย เป็นประเพณีไทยอย่างหนึ่งที่สืบเนื่องกันมาช้านาน โดยแต่ละภาคจะเรียกประเพณีนี้แตกต่างกันออกไป เช่น ภาคเหนือ-งานตานก๋วยสลาก ภาคใต้-งานบุญเดือนสิบ,ประเพณีชิงเปตร ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ(ภาคอีสาน)-งานบุญข้าวสาก ภาคกลาง-วันสารทไทย เป็นต้น แต่จุดมุ่งหมายของการจัดประเพณีนี้จะเป็นแนวทางเดียวกัน คือ เพื่อแสดงความกตัญญูต่อพ่อแม่และบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วนั่นเอง ส่วนพิธีการนั้นอาจจะแตกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น วันนี้ข้าวเม่าจะมาแชร์เรื่องราวเกี่ยวกับวันสารทไทยตามความเชื่อของท้องถิ่นที่ข้าวเม่าอาศัยอยู่ค่ะ วันสารทไทยของบ้านฉัน แน่นอนค่ะว่าความเชื่อนั้นมีอยู่ทั่วทุกท้องถิ่นของภูมิภาค เช่นเดียวกับท้องถิ่นที่ฉันกำลังอาศัยอยู่ ก็มีความเชื่อมากมายรวมถึงความเชื่อเกี่ยวกับวันสารทไทยหรือบุญข้าวสากนี้ด้วย ท้องถิ่นที่ฉันอาศัยอยู่นั้นเป็นพื้นที่ที่อยู่ในจังหวัดหนึ่งทางภาคตะวันออก มีเขตติดกับชายแดน ทำให้ได้รับอิทธิพลมาจากประเทศเพื่อนบ้านค่อนข้างมาก บ้านของฉันเรียกวันสารทไทยนี้ว่าวันแจกข้าว ซึ่งตอนเด็ก ๆ นั้นก็เข้าใจว่าวันแจกข้าวคือการที่ผู้คนทำอาหารมาแจกคนอื่น ๆ ได้ทานกันอย่างนั้นหรือ?? คำตอบคือ ทำแต่ไม่ได้แจกคนเป็นกิน!!! หลายคนเมื่ออ่านถึงตรงนี้อาจจะงงหรือสงสัยว่าฉันจะสื่อหรือเล่าอะไรกันแน่ งั้นมาเข้าเรื่องต่อค่ะ วันแจกข้าว คือ วันที่ลูกๆผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่ต้องจัดเตรียมข้าวปลาอาหาร ขนมหวานต่าง ๆ มอบให้แก่พ่อแม่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้วภาพที่ 2 โดย JordyMeow จาก Pixabayโดยคุณแม่เล่าว่าวันสารทไทยตรงกับวันเดือนดับ (แรม 15 ค่ำ เดือน 10) เป็นวันที่ประตูนรกหรือประตูเมืองวิญญาณจะเปิดให้วิญญาณผู้ที่ล่วงลับไปแล้วที่ยังไม่หมดห่วงในโลกวิญญาณนั้นได้ออกมาพบเจอลูก ๆ หลาน ๆ และคนรักเพื่อรับอาหารกลับไปกินที่โลกของตนหรือที่เราเรียกว่า เมืองผี นั่นเอง ครั้นก่อนถึงวันแจกข้าว 1 วันนั้นแม่ของฉันได้จัดเตรียมห่อข้าว โดยจะใช้ใบตอง 10 แผ่นคว่ำลงเรียงกันเป็นแถว จากนั้นก็จะนำสิ่งของใส่ลงไปบนใบตอง ได้แก่ ข้าวปลาอาหารที่ปู่ย่าตายายนั้นชอบทาน ผลไม้ พริกแห้ง เกลือ ขนมหวาน และที่ขาดไม่ได้คือ ขนมกระยาสารทที่จะต้องใส่ลงไปในห่อข้าวทั้ง 10 ห่อนั้นด้วย จากนั้นก็จะทำการพันใบตองและกัดด้วยก้านมะพร้าวทั้งหัวและท้าย เมื่อคุณแม่ได้ห่อข้าวทั้ง 10 ห่อแล้ว ก็มาทำห่อข้าวแบบเดิมอีก แต่มีขนาดเล็กกว่า 3 เท่า อีก 2 ห่อ โดยแต่ละห่อนั้นจะใส่คำหมากและยาสูบลงไป และทำห่อข้าวและห่อหมากทั้งหมดใส่ในตะกร้าพร้อมไว้ภาพที่ 3 โดย aiworldexplore จาก Pixabayเมื่อถึงวันรุ่งขึ้นเป็นวันพระใหญ่ตรงกับวันสารทคุณแม่ก็จะนำอาหารหวานคาวไปทำบุญตักบาตร หลังจากเสร็จพิธีแล้ว พระท่านก็จะให้แต่ละคนนำตะกร้าห่อข้าวมาปักธูป 1 ดอกแล้วพระท่านก็ทำพิธีกรวดน้ำให้ เมื่อเสร็จสิ้นแม่ของฉันก็จะหิ้วตะกร้าห่อข้าวนี้ไปยังบริเวณหน้าเจดีย์บรรจุกระดูกของคุณปู่ย่าตายาย แล้วเปิดห่อข้าวทั้งสิบออกมาวางเรียงกัน จุดธูปหนึ่งดอกปักลงดิน กวดน้ำลงไปในห่อข้าวนั้น เป็นอันเสร็จสิ้นพิธี ภาพที่ 4 โดย pixel2013 จาก Pixabay สุดท้ายนี้แม่ยังเล่าให้ข้าวเม่าฟังต่ออีกว่า บรรพบุรุษที่มารับบุญกุศลที่ลูกหลานทำในวันนี้ เมื่อครั้นถึงเวลากลับโลกของตนก็จะนำห่อข้าวที่ลูกทำให้นั้นกลับไปด้วย ถ้าลูกคนไหนไม่ทำให้บรรพบุรุษก็จะกลับไปมือเปล่าและหิวโหยรอจนกว่าวันสารทจะเวียนกลับมาอีกครั้ง ทำให้วันสารทไทยนี้เป็นวันที่ฉันรู้สึกนึกถึงปู่ย่าตายายที่จากไปแล้ว และมีความซาบซึ้งถึงความกตัญญูที่แม่มีต่อปู่ย่าตายาย และฉันก็จะสืบทอดประเพณีนี้ไปจนถึงรุ่นลูกรุ่นหลานเลยล่ะ ขอบคุณภาพภาพปกโดย Canvaภาพที่ 1 โดย Poswiecie จาก Pixabayภาพที่ 2 โดย JordyMeow จาก Pixabayภาพที่ 3 โดย aiworldexplore จาก Pixabay ภาพที่ 4 โดย pixel2013 จาก Pixabayอัปเดตความรู้ใหม่ ๆ อีกมากมาย โหลดเลยที่ App TrueID ฟรี !