ปฐมกษัตรีแห่งเมืองหริภุญชัย พระนางจามเทวี หรือที่คนท้องถิ่นเรียกว่าพระองค์ว่าเจ้าแม่จามเทวี ผู้ซึ่งเป็นปฐมกษัตริย์แห่งอาณาจักรหริภุญชัยหรือเมืองลำพูนในปัจจุบันนั่นเอง กล่าวกันว่าพระนางจามเทวีทรงเป็นต้นวงศ์กษัตริย์หริภุญไชยที่มีการสืบทอดครองราชย์ต่อเนื่องกันมากว่า 600 ปี พระนางทรงเป็นสตรีที่มีพระสิริโฉมงดงามและมีคุณธรรมสูงส่ง และยังทรงมีความเด็ดขาดสามารถนำกองทัพทหารออกรบด้วยพระองค์เองแถมยังได้รับชัยชนะครั้งแล้วครั้งเล่า ทรงเป็นผู้นำความรุ่งเรืองมาสู่แผ่นดินล้านนาจวบจนปัจจุบันนี้ ใครที่มีโอกาสได้มาเยี่ยมเยือนจังหวัดลำพูน ถ้าไม่ได้ไปเคารพสักการะเจ้าแม่จามเทวีสักครั้งคงถือว่ามาไม่ถึงจังหวัดลำพูน ด้วยความที่เจ้าแม่จามเทวีเป็นที่เคารพบูชาของคนในพื้นที่เป็นอย่างมาก ทำให้มีแห่งท่องเที่ยวเพื่อการสักการะเจ้าแม่ถึง 2 แห่งที่นักท่องเที่ยวได้ยินชื่อแล้วอาจสับสนว่าที่ไหนคือที่ไหนก็แน่ ขออธิบายจากแผนที่ google map ง่าย ๆ ในตัวเมืองลำพูนนั้นจะมีสถานที่สำหรับเคารพเจ้าแม่จามเทวีอยู่ 2 แห่ง คือ ลานเจ้าแม่จามเทวี และศาลเจ้าแม่จามเทวี ขึ้นคำแรกผิดชีวิตเปลี่ยนถ้าถามทางผิดชื่อคือไปไม่ถูกที่ทันที ลานเจ้าแม่จามเทวี ลานเจ้าแม่จามเทวีจะมีอนุสาวรีย์ของเจ้าแม่จามเทวีประดิษฐานอยู่ โดยตั้งอยู่บริเวณสวนสาธารณะหนองดอกอยู่ข้างตลาดโต้รุ่งลำพูน ที่แห่งนี้สามารถมาไหว้ขอพรเจ้าแม่ได้ทั้งกลางวันและกลางคืนตลอด 24 ชั่วโมง แถมในช่วงเทศกาลวันลอยกระทงจะมีการแขวนโคมไฟแสงสีสวยงามที่หน้าลานเจ้าแม่ด้วย แต่ตอนกลางวันค่อนข้างร้อนเพราะตั้งอยู่กลางแจ้ง เหมาะที่จะไปช่วงเย็น ๆ หรือตอนกลางคืนไปเลยเพราะมีแสงสีจัดเต็มเหมาะสำหรับการไปถ่ายรูปสวย ๆ มาก ศาลเจ้าแม่จามเทวี ศาลเจ้าแม่จามเทวี ตั้งอยู่ด้านหลังศาลากลางจังหวัดลำพูน หากเดินทางผ่านเส้นกลางเมืองให้เลี้ยวเข้าซอยไปรษณีย์ เดิมศาลเจ้าแม่จามเทวีเป็นเพียงเรือนไม้ขนาดเล็ก ต่อมามีการสร้างพระรูปของเจ้าแม่จามเทวีด้วยปูนปั้นเป็นรูปราชนารีสูงอายุไว้พระเกศามวย ประทับนั่งพับเพียบบนแท่น โดยในปี พ.ศ. 2545 มีการก่อสร้างศาลใหม่เป็นศาลาโถงก่ออิฐถือปูนทรงไทย และย้ายมายังที่ตั้งปัจจุบัน เพื่อน ๆ คนไหนมีโอกาสได้ไปเที่ยวเมืองลำพูน อย่าลืมไปสักการะเจ้าแม่จามเทวีเพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ตัวเองด้วยนะจ๊ะ เดี๋ยวจะหาว่าไปไม่ถึงเมืองลำพูน