สำเภาเล่าให้ฟังการเดินทางของมังกรจีนผมขอเริ่มเรื่องจากภาพรวมก่อนว่า น่าสนใจที่ว่าสิ่งมีชีวิตที่เรียกว่า “มังกร” ค่อนข้างที่จะเป็นอะไรที่สามัญและอาจเรียกได้ว่าเป็นวัฒนธรรมร่วมของทั้งโลกเลยก็ได้นะครับ เพราะทั่วโลกพูดถึงมังกรกันเยอะมาก ในกรณีของไทย ก็จะมีสิ่งมีชีวิตในตำนานที่เข้าข่ายประเภทนี้ก็คือ นาค จีนก็มีมังกร แต่ประเด็นคือมังกรทางฝั่งตะวันออกโดยเฉพาะจีน รูปร่างมังกรจะอิงตามลักษณ์กายภาพของงูเลยครับแล้วสิ่งที่ประวัติศาสตร์ของจีนนำเสนอภาพแทนของมังกรนั้นคือ ความดี (เอาเป็นเทาโทนเทาไปทางขาวก็แล้วกันเพราะมันกรชั่วที่โดนปราบก็มี แต่ไม่ถึงตายสุดท้ายก็กลับใจ)ภาพจาก : AbelEscobar / pixabay (Thunderbolt Lightning Weather - Free photo on Pixabay)ทำไมมังกรถึงเป็นความดีก็เพราะว่ามังกรในช่วงก่อนประวัติศาสตร์ มีนักวิชาการด้านโบราณคดีตั้งข้อสังเกตการเกิดขึ้นของมังกรในประเทศจีนว่า เป็นการอธิบายพลังงานธรรมชาติชนิดหนึ่งที่เราเรียกกันว่า “สายฟ้า” (ถ้าสังเกตในขณะที่ฟ้าผ่าจะเป็นเส้นๆ มังกรอาจเกิดจากจินตนาการจุดนั้นก็เป็นได้) เพราะสายฟ้าในยุคนั้นนับได้ว่าเป็นสิ่งที่มาจากฟ้า และให้ทั้งคุณและโทษได้จึงเปรียบเสมือนพลังจากสวรรค์อีกแนวคิดหนึ่งเกี่ยวกับต้นกำเนิดของมังกรก็คือ มังกรอาจเป็นสัญลักษณ์ของผู้มีอำนาจเหนือชนเผ่าต่างๆบนแผ่นดินจีนในอดีต โดยในช่วงกึ่งก่อนประวัติศาสตร์บนแผ่นดินจีนนั้น ชนเผ่าหัวเซี่ย(华夏)ถือเอางูเป็นสัญลักษณ์ของเผ่า(Totem) เป็นชนเผ่าที่รบชนะอย่างต่อเนื่องไม่ขาดสายจนได้ขึ้นเป็นเผ่าที่ปกครองชนเผ่าอื่นๆภาพจาก : aaron2666 / 3axis (Chinese dragon totem style Free Vector cdr Download - 3axis.co)วัฒนธรรมในการปกครองของชนเผ่าคือ จะเอาส่วนต่างๆของสัญลักษณ์เผ่าอื่นมารวมกับตนเพื่อเป็นสัญลักษณ์ในการปกครอง จาก Totem งู จึงกลายมาเป็น “มังกร” หรือก็คือ “สัตว์ผสม” ที่เกิดจากการนำเอาส่วนต่างๆของสัตว์ในแต่ละเผ่ามาสร้างขึ้น ซึ่งส่วนของสัตว์ totem ที่ถูกตัดเอามาประกอบเข้าเป็นมังกรนั้น อาจแยกคร่าวๆได้ว่าส่วนหัวมาจากสัญลักษณ์ของเผ่าวัว ลำตัวของเผ่างู เกล็ดและหางของเผ่าปลา เขาของเผ่ากวาง และเท้าของเผ่านก เป็นต้นภาพจาก : swisshippo / istockphoto (The Forbidden City Stock Photo - Download Image Now - iStock (istockphoto.com))มาในยุคประวัติศาสตร์มีหลักฐานการบูชาช่วงต้นของราชวงศ์ฮั่นตะวันตก ตำนานซานไห่จิง มังกรยังคงปรากฏอยู่ในฐานะเทพแห่งฝน เมื่อมันถูกเชื่อมโยงกับข้าวปลาอาหารหรือปากท้องประชาชน จึงไม่แปลกที่จะได้รับการเชิดชูและบูชาเสมือนเทียมพระเจ้าแต่หลักสำคัญที่ทำให้มังกรเป็นเทพเจ้าในความเชื่อจีนโดยสมบูรณ์คือแนวคิดเทวราชาหรือโอรสสวรรค์ ตามแนวคิดผู้พิทักษ์สวรรค์ทั้ง 4 ทิศ มังกรฟ้า หงส์แดง เต่าดำ เสือขาว (เบลเบลดไหมละคุณ) ที่ประจำตามทิศต่างๆ แต่หลายคนอาจจะไม่รู้ว่า สัตว์เหล่านี้กำลังล้อมอะไรเอาไว้ ซึ่งตรงกลางมันคือสวรรค์ และถูกแทนสัญลักษณ์ด้วยสัตว์ที่เป็นตัวแทนของสวรรค์คือมังกรเหลืองภาพจาก : Hardouin / worldhistory (Emperor Taizong (Illustration) - World History Encyclopedia)เอาล่ะมาถึงจุดนี้มังกรจากเจ้าที่ในการสร้างฟ้าฝน ได้ถูกอัปเกรดเป็นมังกรเหลืองผู้เป็นเจ้าแห่งสวรรค์ล่ะ ถ้าใครเป็นแฟนซีรีย์จีนหรือดูพวกแนวประวัติศาสตร์จะเห็นว่า เสื้อของฮ้องเต้ ต้องมีสีเหลือง หรือถ้าไม่เหลือก็เป็นสำดำแล้วลายมังกรจะเป็นสีทอง ก็ได้รับอิทธิพลมาจากเรื่องนี้นี่แหละนอกจากนี้ยังมีบางยุคสมัยในราชวงศ์สุย ที่ห้ามให้ประชาชนใช้สีเหลือก็มี เพราะถือว่าสีเหลือเป็นของเหล่าราชวงศ์ ไพร่ฟ้าประชาชนไม่มีสิทธิ สิ่งนี้จึงทำให้เห็นว่าตอนนี้มังกรจากการเป็นเทพท้องถิ่นถูกทำให้เป็นสมบัติของชนชั้นปกครองและไม่ใช่ของประชาชนทั่วไปอีกต่อไป กลับกลายเป็นเทพหรือสัญลักษณ์ให้กับผู้ปกครองโดยชอบธรรมแต่ก็อย่างว่าไม่มีอะไรที่มันจีรังยั่งยืนหรอกครับ ในปัจจุบันระบอบจักรพรรดิก็สิ้นสุดไปแล้ว กษัตริย์กลายเป็นเพียงประวัติศาสตร์ของชาวจีน แต่มังกรยังคงปรากฏอยู่ควบคู่กับสังคมจีนมาถึงปัจจุบัน โดยทุกวันนี้ มังกรจีนได้กลับไปสู่สัมพันธภาพเดิมเมื่อแรกจุติที่ทุกคนสามารถสัมผัสได้ ไม่ได้เป็นสิ่งที่สงวนไว้กับชนชั้นปกครองอีกต่อไปเมื่อมังกรได้กลับมาเป็นสัญลักษณ์มงคลที่ทุกคนใช้ได้ จึงกลายมาเป็นมรดกวัฒนธรรมที่ปรากฏให้เห็นทั้งในระดับปัจเจก, ระดับสังคม และอยู่ในฐานะที่เป็นสัญลักษณ์ความเป็นชาติของชาวจีน ไม่ใช่แค่เพียงจักรพรรดิอีกต่อไปเอาล่ะครับก็จบไปกับการเดินทางของมังกรแล้วนะครับ จากสิ่งมีชีวิตบนท้องฟ้า สู่ราชาแห่งมวลมนุษย์ สุดท้ายก็ย้อนกลับไปกลายเป็นปถุชนใช้ชีวิตร่วมกับคนธรรมดาในที่สุดชอบกันไหมครับบทความนี้ ถ้าชอบกรุณา (พนมมือแล้ว) กดติดตามเพจให้หน่อยนะ ถ้าคิดว่าดีแชร์ไปเลยครับจะดีมาก พบกับบทความต่อไปได้เลยนะครับ วางแผนที่จะเขียนไว้แล้ว ใบ้ให้หน่อย บทความต่อไปที่จะเขียนคือวัฒนธรรมการล่ามังกร แต่รอหน่อยนะใช้เวลาหาข้อมูลแปปBy : ชามไก่Facebook : สำเภากาไก่ | Facebook เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !