Photo by https://www.facebook.com/happyoldyearmovie ปลายปี 2562 ที่ประเทศไทยใช้คำว่า ‘move on’ กันจนเฝือ ชนิดที่หันไปทางไหนก็เจอ หนังของ ‘เต๋อ นวพล ธำรงรัตนฤทธิ์’ ก็ตอกย้ำคำๆ นี้ส่งท้ายปี ด้วยการหยิบวิธีการเล่าเรื่องแบบ How to มาเล่นกับมุก ‘Spark joy’ ของ ‘คนโดะ มาริเอะ’ เจ้าของหนังสือติดอันดับขายดีที่ชื่อ ชีวิตดีขึ้นทุกๆ ด้านด้วยการจัดบ้านแค่ครั้งเดียว ใช่แหละ... หนังสือเล่มนี้เป็นเหมือนคัมภีร์แห่งยุคสมัยที่คนรุ่นใหม่ต้องรู้จัก หรืออย่างน้อยก็ได้ยินชื่อและคุ้นเคยกับคำว่า ‘Spark joy’ หรือ จุดประกายความสุข ฉันไม่ใช่แฟนคลับเต๋อ จึงไม่รู้ว่าที่มาที่แท้จริงของการทำหนังเรื่องนี้เกิดขึ้นจากอะไรกันแน่ ความทรงจำสิ่งของคนที่หล่นหายหรือ แค่การเสียดเย้ยกับวิธีจัดการข้าวของแห่งยุคสมัย แต่ก็พูดได้เต็มปากหลังจากตั้งใจดูจนจบว่า... ฮาวทูทิ้งกล่าวถึงวิถีแบบ ‘คนโดะ มาริเอะ’ โต้งๆ ประหนึ่งได้รับโจทย์มาว่าให้สร้างหนังที่ได้แรงบันดาลใจจากหนังสือเล่มนี้ หรือบางที... เต๋ออาจจะเป็นแฟนคลับตัวยงของ ‘คนโดะ มาริเอะ’ ก็ไม่อาจทราบได้ Photo by https://www.facebook.com/happyoldyearmovie หนังพยายามเชื่อมโยงระหว่าง การจัดบ้าน และ การจัดการความสัมพันธ์ ซึ่งอันที่จริงก็ไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะข้าวของทุกชิ้นของคนทุกคนล้วนบ่งบอกถึงความสัมพันธ์บางอย่างอยู่เสมอ การเลือกเก็บบางสิ่งและทิ้งบางอย่างอาจไม่ต้องใช้เหตุผลอะไรให้ยุ่งยากเลย เพียงแค่รู้สึกว่ามันสำคัญต่อจิตใจ ของบางชิ้นก็ 'ได้ไปต่อ' ทั้งที่คนอื่นๆ รู้สึกว่ามันไม่ต่างอะไรกับเศษขยะ นั่นเพราะ... ความทรงจำเป็นเรื่องของปัจเจกเราไม่สามารถห้ามใครไม่ให้คิดถึงคนบางคนได้ ต่างกันตรงที่... บางความคิดถึงอาจไม่เคยได้แสดงตัวว่ามันมีอยู่จริง จึงล่องหนเหมือนไม่มี ทั้งที่อัดแน่นเต็มตื้นอยู่ในความรู้สึก ในขณะที่สิ่งของเป็น ‘สสาร’ ซึ่งต้องการที่อยู่อาศัย การเก็บข้าวของบางอย่างไว้อาจเปลืองพื้นที่และเสียประโยชน์สำหรับการใช้สอยอย่างอื่น แต่การมีอยู่ของบางสิ่งอาจยืนยัน ‘การมีอยู่’ หรือ ‘เคยมีอยู่’ ของบางคนได้โดยไม่มีข้อโต้แย้ง เพียงแต่บางอย่างอาจกลายเป็น อดีต ที่มีเพียงแค่คนเพียงคนเดียวดื่มด่ำอยู่กับมัน และหายใจอยู่ในนั้นราวแสร้างว่าเวลาไม่เคยเดินหน้า พ.ศ.ใหม่ไม่เคยมาถึง และโลกหยุดหมุนมานับศตวรรษ บางความทรงจำจึงกัดกินเจ้าของความทรงจำ หากแต่... มันอาจเป็นความขมที่เคยหอมหวานในชั่วระยะเวลาหนึ่ง และหัวใจก็เสพติดรสชาติหวานหอมนั้นจนไม่อยากถอนตัว ความทรงจำของใครคนหนึ่งจึงอาจทำร้ายใครคนอื่นได้ หากไม่ระวังหัวใจกันให้มากพอ Photo by https://www.facebook.com/happyoldyearmovie ฮาวทูทิ้ง เดินเรื่องโดยใช้ลูกเล่นแบบ How to คือ การแบ่งตอนย่อยๆ ของหนังออกเป็นขั้นตอน 1, 2, 3, 4… เพื่อบอกว่าแต่ละขั้นตอนควรจัดการกับอะไรเป็นอันดับแรกและลำดับถัดๆ ไป เป็นมุกที่ค่อนข้างน่าเบื่อในฐานะคนดู การคั่นด้วยตัวเลขลำดับขั้นตอนทำให้รู้สึกว่าหนังไม่สมู้ท ซึ่งจริงๆ แล้วมันน่าจะเป็นกิมมิกของหนังที่ตั้งใจให้ล้อกับชื่อเรื่อง แต่ไม่เนียนเป็นเนื้อเดียวกับการเล่าเรื่อง ถ้าตัดส่วนนี้ทิ้งไปและโฟกัสกับสิ่งที่หนังอยากบอก ฮาวทูทิ้งก็เหมือนหนัง Coming of Age ที่พูดถึงการก้าวข้ามแห่งช่วงวัย เพียงแต่หนังเรื่องนี้เน้นไปที่การก้าวความรู้สึก‘เป็นที่รัก’ และ ‘ไม่ถูกรัก’ ผ่านการตามหาสิ่งของที่หายและการทำลายสิ่งที่คิดว่าไม่มีประโยชน์ จีน จึงดูเป็นคนแก่เห็นตัวที่สุดในเรื่อง เพราะต้องการทำลายเปียโนซึ่งเป็นความทรงจำที่ แม่ ใช้ระลึกถึงการมีอยู่ของ พ่อแน่นอนว่าภาพจำจากหนังเรื่องนี้ที่ฉันประทับใจมากที่สุด คือ การที่แม่และลูกทั้งสองปะทะอารมณ์กันบนโต๊ะกินข้าว Photo by https://www.facebook.com/happyoldyearmovie สิ่งที่มีความหมายต่อแม่ไม่ได้มีความหมายต่อจีน และสิ่งที่มีความหมายต่อจีน (คือการรีโนเวทบ้านเป็นออฟฟิศสไตล์มินิมอล เพื่อเตรียมใช้เป็นที่รับรองลูกค้าและจะใช้โชว์ว่าจีนมีรสนิยมด้านการออกแบบที่ดี) ก็ไม่ได้มีความหมายต่อแม่เช่นเดียวกัน แต่... พูดเช่นนี้ก็อาจจะไม่ถูกต้อง 100% เพราะในขณะที่จีนทำลายเปียโนในความทรงจำของแม่ หนังก็ไม่ได้เล่าต่อว่าแม่มีปฏิกิริยาอย่างไรต่อเหตุการณ์นั้น แม่จึงเป็นตัวละครที่น่าสงสารที่สุดในเรื่อง เพราะไม่มีโอกาสได้แสดงความรู้สึกหลังจากสิ่งที่มีคุณค่าต่อความทรงจำถูกทำให้หายไปจากพื้นที่บ้าน หรือบางที... การที่แม่ไม่ปรากฏตัวอีกเลยหลังจากเปียโนหายไปเป็นการบอกว่า แม่ไม่มีตัวตนอยู่ในบ้านหลังเดิมที่ถูกรีโนเวทเป็นออฟฟิศใหม่ของลูกสาว ซึ่งอาจตีความได้ว่าต่อให้แม่ไม่ยอมรับการกระทำนั้น ทว่าแม่ก็ยอมอนุญาตให้ความฝันของจีนเหยียบย่ำหัวใจแม่ Photo by https://www.facebook.com/happyoldyearmovie ในขณะที่จีนรู้สึกว่าตัวเองต้อง ‘move on’ ไปสู่ความมั่นคงและการนับหน้าถือตาในอาชีพ จีนก็คาดหวังว่าแม่ก็จะ ‘move on’ จากการจ่อมจมในความทรงจำที่มีแต่พ่อเช่นเดียวกัน มนุษย์ก็เป็นเช่นนี้... เราต่างคาดหวังอะไรบางอย่างทั้งจากตนเองและคนอื่นอยู่เสมอ จีนที่คาดหวังต่อเอ็มเอ็มที่คาดหวังต่อมี่มี่ที่คาดหวังต่อแฟนเก่าของคนรักแฟนเก่าที่คาดหวังต่อแฟนใหม่แฟนใหม่ที่คาดหวังต่อคนในความทรงจำคนรักที่คาดหวังต่อคนเคยรัก Photo by https://www.facebook.com/happyoldyearmovie สิ่งที่หนังบอกอ้อมๆ เสมือนการกระซิบอย่างแผ่วเบาในทุกฉากก็คือ... การก้าวไปข้างหน้าของเรากำลังเหยียบย่ำอยู่บนหัวใจใครหรือเปล่า? หากเราตั้งใจฟังมากพอ... เราอาจได้ยินและหากเราใส่ใจคนๆ นั้นมากพอ... เราจะถนอมหัวใจของเขาไว้ สิ่งสำคัญที่สุดก็คือไม่ว่าจะอยู่ในฐานะคนทิ้งหรือคนที่ถูกทิ้ง ทุกคนล้วนต้องจัดระเบียบความรู้สึกเพื่อจะ ‘ไปต่อ’ และหาวิธีอยู่กับปัจจุบันอย่างมีความสุขให้ได้ และ... สิ่ ง มี ชี วิ ต ที่ รู้ จั ก ป ร ะ นี ป ร ะ น อ ม เ ท่ า นั้ น ที่ จ ะ มี ชี วิ ต ร อ ด