อาหาร มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำรงอยู่ของมนุษย์ เราไม่ควรละเลยและควรใส่ใจต่ออาหารที่เรากินในทุกๆ มื้อ โดยเฉพาะคนที่มีโรคประจำตัวหรือเจ็บป่วย การเลือกกินอาหารจึงถือว่ามีความสำคัญอย่างยิ่ง คนเราอาจจะคิดว่า ป่วยแล้วกินยาก็คงหาย แต่ในความเป็นจริง ปัจจัยที่ส่งผลต่อการรักษาโรคต่างๆ ได้ดีมากที่สุด นั่นคือ การเลือกกินอาหารที่เหมาะสมกับตนเองในภาวะยามเจ็บป่วย อาหารสำหรับโรคเบาหวาน ไม่ได้มีความพิเศษแตกต่างไปจากอาหารในชีวิตประจำวันของเรามากนัก เพียงแต่เราควรเลือกรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม วันนี้เราจะพาไปเจาะลึกเรื่อง การดูแลเรื่องอาหารของผู้ป่วยโรคเบาหวานกันค่ะอาหารอะไรบ้างที่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูง1. น้ำตาล น้ำอัดลม น้ำหวาน จะถูกเปลี่ยนเป็นน้ำตาลในเลือดได้ 100 % ในระยะเวลาเพียง 15-30 นาที2. ข้าว - แป้ง จะเปลี่ยนเป็นน้ำตาลในเลือดได้ 90-100 % โดยใช้เวลา 30-90 นาที แต่ผู้เป็นเบาหวานไม่ควรงดหรือจำกัดอาหารประเภทข้าว-แป้งมากเกินไป3. ผลไม้ ผลไม้ทุกชนิดมีคาร์โบไฮเดรตเป็นส่วนประกอบ ล้วนมีผลต่อระดับน้ำตาลในเลือดทั้งสิ้น นอกจากนี้ผลไม้มีวิตามิน แร่ธาตุ ใยอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย ควรจำกัดปริมาณผลไม้ที่รับประทานแต่ละมื้อให้อยู่ในปริมาณที่เหมาะสมการนับคาร์บ เรื่องง่ายๆ ช่วยคุมเบาหวานอาหารที่จะนับคาร์บ มี 3 หมวด คือ หมวดข้าว แป้ง ธัญพืช หมวดผัก หมวดผลไม้ และหมวดนม1. หมวดข้าว แป้ง ธัญพืช 1 คาร์บข้าว ขนมจีน เส้นก๊วยเตี๋ยว จำนวน 1 ทัพพีขนมปังแซนวิส 1 แผ่นข้าวเหนียว ครึ่งทัพพีน้ำตาลทราย 3 ช้อนชา2. หมวดผลไม้ 1 คาร์บ = 1 ส่วน ได้แก่1 ส่วน เท่ากับ 2 ผล/ชิ้น (ขนุน มะขามหวาน ส้มโอ)1 ส่วน เท่ากับ 4 ผล (มังคุด เงาะ พุทรา)1 ส่วน เท่ากับ 5-6 ผล (ลองกอง ลิ้นจี่ ลำไย)1 ส่วน เท่ากับ 6-8 ชิ้น (แตงโม สับปะรด มะละกอสุก)1 ส่วน เท่ากับ ครึ่งผล (กล้วยหอม ฝรั่งผลกลาง แก้วมังกร มะม่วงสุก/ดิบ)1 ส่วน เท่ากับ 1 ผล (กล้วยน้ำว้า แอปเปิ้ลผลเล็ก ส้มผลใหญ่ ทุเรียนเม็ดเล็ก) หมวดผัก 1 คาร์บ คิดจากผักสุก 3 ทัพพีได้แก่ ฝักทอง แครอท บล็อกโคลี ผักคะน้าสุก มันแกว ถั่วฝักยาว หอมหัวใหญ่ หน่อไม้ มะละกอ ผักกระเฉด ถั่วงอก ข้าวโพดอ่อน3. หมวดนม 1 คาร์บจากนมสด 2470 มล. หรือโยเกิร์ต 200 กรัมเทคนิคการเลือกกินอาหารของผู้ป่วยเบาหวาน1.วางแผนการกิน และนับคาร์บ เพื่อช่วยคุมระดับน้ำตาล2. กินอาหารเป็นเวลา ช่วยคุมระดับน้ำตาลให้คงที่ตลอดวันไม่หิวบ่อย3. เลือกกินคาร์โบไฮเดรตที่มีใยอาหารสูง เช่น ข้าวซ้อมมือ ธัญพืชไม่ขัดสี ผักใบเขียว และผลไม้ไม่หวาน4. ผู้ที่เป็นเบาหวานมีความต้องการโปรตีนในอาหาร 10-35 % ของพลังงานทั้งหมดที่ต้องได้รับในแต่ละวัน ซึ่งเท่ากับหมวดเนื้อสัตว์ วันละ 180-240 กรัม ไม่ควรเป็นผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์แปรรูป 5. ควรหลีกเลี่ยงอาหารทอดและอาหารไขมันสูง6. ควรหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่ม ที่มีส่วนผสมของน้ำตาลสูง เช่น เยลลี่ ลูกอม น้ำอัดลม น้ำหวาน สุดท้ายนี้อยากเชิญชวนทุกคนให้หันมาดูแลสุขภาพกันนะคะ แม้ว่าเราจะไม่ได้เจ็บป่วย แต่เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดโรคขึ้นได้ในอนาคตกับเรา ก็ควรดูแลใส่ใจเรื่องอาหารการกินในทุกมื้อ เพื่อสุชขภาพที่แข็งแรง ปลอดจากโรคภัยไข้เจ็บค่ะ รูปภาพประกอบที่ 1 / รูปภาพประกอบที่ 2 / รูปภาพประกอบที่ 3 / ภาพประกอบที่ 4 แหล่งข้อมูล กองสร้างเสริมสุขภาพ สำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร