หากกล่าวถึงอาหารเหนือขึ้นชื่ออย่างหนึ่งและเป็นชื่นชอบของหลายคน คงจะไม่มีใครไม่รู้จัก "ขนมจีนน้ำเงี้ยว" รสชาติจัดจ้าน แต่ถ้าหากมาถามหาขนมจีนน้ำเงี้ยว ที่เมืองแพร่บ้านขะเจ้า คุณก็จะได้ขนมจีนราดน้ำหน้าตาจืดๆ เหมือนต้มเลือดหมูมาแทน แต่ในความหน้าตาจืดชืดของขนมจีนเมืองแพร่นั้น กลับกลายเป็นเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม การกินขนมจีนของชาวเมืองแพร่ ที่แตกต่างและมีความเป็นมาอันยาวนานน่าสนใจ ขนมจีนน้ำเงี้ยวแบบเมืองแพร่ ถูกเพื่อนพ้องชาวล้านนาจังหวัดอื่นเรียกชื่อเฉพาะออกไปว่า "ขนมเส้นน้ำใส" หรือ ขนมเส้นน้ำแป้" ด้วยความที่หน้าตา ไม่เหมือนกับขนมจีนน้ำเงี้ยว ของจังหวัดอื่นๆ ทางภาคเหนือ เช่น ลำปาง พะเยา เชียงราย เชียงใหม่ เป็นต้น แล้วเหตุใดเล่า "ขนมเส้นน้ำใส" ของเมืองแพร่บ้านขะเจ้า ถึงไม่เหมือนกับของเพื่อนบ้าน จังหวัดข้างเคียง วันนี้คนขี้เล่า จะเอาความเก่า มาเล่าต่ออีกที ความเป็นมา ของขนมเส้นน้ำใสเมืองแพร่นั้น มีต้นกำเนิดจากอาหารเมืองเชียงตุง หรือ ชาวไทใหญ่ โดยแม่นายคำแปง ผู้เป็นต้นห้องและญาติสนิท ของเจ้านางแว่นทิพย์ ท่านมีความรู้เรื่องอาหารในคุ้มหลวง ดูแลเรื่องอาหารการกินแบบคนเชียงตุง ให้กับเจ้านางแว่นทิพย์ ผู้ซึ่งเป็นเจ้านางมาจากเชียงตุง มาอาศัยอยู่ที่เมืองแพร่ชั่วระยะเวลาหนึ่ง ต่อมาสวามีเจ้านางแว่นทิพย์มารับเจ้านางกลับเชียงตุง แต่แม่นายคำแปงนั้นไม่กลับไปเชียงตุงแล้ว เนื่องจากได้แต่งงานกับป้อนายคำอ้าย และตั้งรกรากบนที่นาที่เจ้านางแว่นทิพย์ซื้อให้ไว้ที่บ้านเหมืองหิต (ปัจจุบันเป็นย่านธุรกิจใจกลางเมืองแพร่) เมื่อตั้งรกรากที่เมืองแพร่ ก็สอนให้ลูกสาวทำอาหารแบบคนเชียงตุง ต่อมาลูกสาวคนสุดท้อง ชื่อ ศรีมอย ได้นำสูตรอาหารเชียงตุงอย่างหนึ่งมาทำขายในตลาดบ้านโต้ง (ตลาดบ้านทุ่ง) นั้นก็คือ "ขนมเส้นน้ำจ๋าง" หรือ "ขนมเส้นน้ำใส" ซึ่งที่เมืองเชียงตุงจะทำน้ำขนมเส้นสองแบบ มีแบบน้ำจ๋าง (น้ำใส) กับ แบบน้ำเผ็ด แต่ที่นิยมกินกันในเมืองแพร่ คือ น้ำจ๋าง (น้ำใส่) เพราะรสชาติกลมกล่อม กินกับข้าวธรรมดาก็ได้ ใส่เส้นกินก็ได้ มีเครื่องเคียงที่จัดไว้ ได้แก่ พริกแห้งทอดเป็นเม็ด ถั่วงอก ต้นหอม ผักชี ผักกาดดอง ที่ขาดไม่ได้คือ กระเทียมเจียวใส่น้ำมันหมู พร้อมกากหมูใหม่ๆ จะหอมชูรสชาติของน้ำขนมเส้นให้หอมชวนกิน เมืองแพร่มีร้านขนมเส้นน้ำใสมากมายแทบทุกซอย ทุกหมู่บ้านตำบล แสดงให้เห็นถึงความนิยมในการกินขนมเส้นของคนแพร่ ที่มีมาช้านานจนฝังรากลึกในชุมชน เป็นฟาสต์ฟู้ด อันดับหนึ่งของคนแพร่ทุกเพศทุกวัยทุกเทศกาล ที่กล่าวมานี้ไม่ได้เกินจริงเลย หากใครเคยมาอาศัยอยู่เมืองแพร่ซักปีสองปี ก็จะทราบว่าคนแพร่ ถึงเวลามื้อกลางวันหากคิดอะไรไม่ออก ก็จะตรงไปร้านขนมเส้นทันที ซึ่งร้านขนมเส้นก็จะมีสิ่งที่ขายคู่กันแทบทุกร้านก็คือตำส้ม และก็จะเป็นตำแบบคนแพร่ เป็นส้มตำ ที่ใส่ ทั้งกุ้งแห้ง ปูเค็ม มะกอก ถั่วลิสง ปลาร้า ตำในครกเดียว คนต่างจังหวัดจะงงมากว่าคือ ตำไทย หรือ ตำปู หรือ ตำปลาร้า เพราะใส่มาทุกอย่าง เครื่องเคียงอีกอย่างที่นิยมกินกับขนมเส้นน้ำใส ก็คือ "ข้าวกั้นจิ้น" หรือ ข้าวเงี้ยว โรยหน้าด้วยกระเทียมเจียว ต้นหอม ผักชี และแตงกวาซอย เป็นอาหารเหนือ ที่รับอิทธิจากไทยใหญ่เช่นเดียวกัน บางคนก็จะให้แม่ค้าใส่น้ำขนมเส้นราดไปด้วย รสชาติก็จะคล้ายกับกินข้าวต้มมีเลือดหมู ปรุงรสด้วยพริกป่น น้ำมะนาว ก็อร่อยไปอีกแบบ อีพีต่อไป ขะเจ้าจะพาไปแอ่ว ไปกอย ร้านขนมเส้นน้ำใสเมืองแพร่แบบ Local food ตามตรอกซอกซอย "ร้านไม่ดังแต่อร่อยมาก" พบกันใหม่อีพีหน้าเน้อเจ้า เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !