มรดกชุมชนนานวันยิ่งหายาก และคนทำขายก็เริ่มเข้าสู่วัยชรา เรื่องราวของครอบครัวทำรองเท้าขายในย่านคลองสาน ถนนเจริญรัถ หลายคนอาจจะไม่รู้จัก แต่ถ้าผมบอกว่า ใกล้กับห้างเปิดใหม่ ไอคอนสยาม ICON SIAM คงรู้จักกันหมด ใช่ครับ แหล่งผลิตรองเท้าของครอบครัวนี้อยู่ในชุมชนเจริญรัถ 12 แขวงคลองต้นไทร เขตคลองสาน กรุงเทพมหานครคนสร้างรองเท้าผ้าปักชาวเขา ที่ผมเกริ่นเป็นหัวเรื่องนี้ ลุงแดง หรือนายธนกร จันทร์ศรี ผู้นำครอบครัวได้บุกเบิกและคลุกคลีอยู่กับรองเท้ามาตั้งแต่อายุ 13 ปี เด็กชายแดง เป็นคนสุโขทัย มีความเชื่อเหมือนกับเด็กต่างจังหวัดทั่วไป ยังไงก็ต้องเข้าเมืองกรุงมาทำมาหากินในกรุงเทพฯ ให้ได้ เพื่อนรุ่นพี่กลับบ้านสุโขทัย จึงได้ชักชวนแดงเข้ากรุงเทพฯ ด้วยกัน และได้เข้ามาทำงานกับรุ่นพี่ในร้านรองเท้าแห่งหนึ่ง โดยผลิตส่งบริษัทใหญ่ แดง ฝึกฝนทำรองเท้าในร้านแห่งนี้จนเกิดความชำนาญ เมื่ออายุ 21 ปี ความฝันของวัยรุ่นอย่างแดง จึงคิดที่จะสานฝันตัวเองให้ใหญ่ขึ้น จึงเปิดร้านรองเท้าเล็ก ๆ เป็นของตัวเองด้วยทุนครั้งแรก 600 บาท ผลิตและขายครั้งแรกที่สนามหลวง ราคาคู่ละ 15 บาท ขายได้ประมาณ 1,000 คู่ จนกระทั่งเก็บหอมรอมริบมีเงินมากพอ จึงคิดหาตลาดเพื่อจัดจำหน่ายสินค้าของตนให้กว้างมากขึ้น และได้ผลิตรองเท้าส่งสำเพ็ง ส่งบริษัท และส่งตลาดทั่วไป จนถึงส่งขายไปต่างประเทศต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2540 เกิดเหตุการณ์วิกฤตต้มยำกุ้ง ฟองสบู่แตก เศรษฐกิจตกต่ำทั่วประเทศ จนส่งผลกระทบต่อร้านรองเท้าของลุงแดงอย่างมาก ยอดขายที่เคยได้เปลี่ยนไปอย่างรวดเร็ว รายได้ที่ขายได้เป็นกอบเป็นกำหายไป ลูกจ้างที่เคยมีจำนวนมากก็ต้องลดจำนวนลงเพื่อรักษากิจการไว้ ลุงแดงเริ่มหันกลับมามองดูตนเอง และมองหาทางรอดของธุรกิจขนาดเล็กของตนเองจะอยู่รอดได้อย่างไร ลุงได้ข้อคิดจากพ่อหลวงว่า “เศรษฐกิจพอเพียง” การพึ่งพาตนเองแบบพอเพียงและการสร้างเครือข่ายในชุมชน จะทำให้อาชีพของตนอยู่ได้ เมื่อความคิดตกผลึก ลุงแดง จึงเปิดเป็นวิสาหกิจชุมชนตัดเย็บรองเท้าเจริญรัถ บนแนวคิดใหม่ “รองเท้าเพื่อสุขภาพ ภูมิปัญญาชาวบ้าน ผสมผสานเอกลักษณ์ของผ้าปักชาวเขา” จนได้รางวัล OTOP ของกรุงเทพมหานคร และวิสาหกิจชุมชนฯ ยังคงดำรงอยู่ถึงปัจจุบันจากเด็กต่างจังหวัดกลายเป็นมาเจ้าของรองเท้าผ้าปักชาวเขา จนกระทั่งกลายมาเป็นวิสาหกิจชุมชนตัดเย็บรองเท้าเจริญรัถ และเป็นประธานชุมชนเจริญรัถ 12 ในปัจจุบัน ตอนนี้ชีวิตของลุง ย่างเข้าสู่วัยชรา ผ่านร้อนผ่านฝนผ่านหนาวมามาก จนลุงบอกกับผมว่า เกรงจะไม่มีคนสืบทอดภูมิปัญญาการตัดเย็บรองเท้า และคงจะหายไปเหมือนกับภูมิปัญญาด้านอื่นในอดีตลุงแดงจึงรับเป็นวิทยากรสอนทำรองเท้าให้กับหน่วยงานราชการ ประชาชน นักเรียน นักศึกษา และผู้สนใจทั่วไป สุดท้ายแล้ว หวังว่าครอบครัวของลุงและวิสาหกิจชุมชนที่ลุงสร้างขึ้นมาด้วยสองมือและภูมิปัญญาจะยังคงเป็นมรดกชุมชนตลอดไปภาพปก โดย vireshstudio : pixabayภาพประกอบที่ 1 โดย จิตสรณะภาพประกอบที่ 2 โดย จิตสรณะภาพประกอบที่ 3 โดย phouavang82 : pixabayภาพประกอบที่ 4 โดย sasint : pixabay