หนอนอ้วนชวนอ่าน : ไม่มีอะไรในเกาหลีเหนือ หนังสือคือเพื่อนแสนดียามว่าง ช่วยเราเสริมสร้างจินตนาการ ประสบการณ์และองค์ความรู้ต่าง ๆ มากมาย น่าเสียดายที่โลกหนังสือเข้าสู่ยุควิกฤต เวทีการแสดงออกของตัวอักษรย้ายจากหน้ากระดาษไปสู่โลกดิจิตอล เป็นผลให้หนังสือเล่มเริ่มเลือนหายไปจากวิถีชีวิตของเรา แต่ถึงกระนั้น ยังคงมีกลุ่มคนที่หลงใหลกับตัวอักษรที่หยิบจับได้ มากกว่า ใช้นิ้วเลื่อนไถลบนหน้าจอ เป็นเพราะ ปฏิสัมพันธ์ระหว่าง มือ ตา และกลิ่นอายของกระดาษยังสรรสร้างจินตนาการจากการอ่านอยู่เสมอ หนังสือเล่มแรกที่ หนอนตัวอ้วน อยากนำเสนอ เป็นหนังสือเรื่องราวการท่องเที่ยวเจือไปด้วยประสบการณ์และความเป็นส่วนตัวของผู้เขียนที่มีต่อประเทศที่น้อยคนนักจะมีโอกาสได้ไปเยี่ยมเยือน ยิ่งกับข่าวที่ท่านผู้นำสั่งประหารชีวิตผู้ป่วยด้วยเชื้อที่อาจระบาดไปทั่ว จึงทำให้ภาพลักษณ์ของดินแดนอันปิดกั้นนี้ ดูมืดมนน่ากลัวเข้าไปอีก ใช่ครับ หนังสือที่ผมอยากแนะนำให้ท่านอ่านคือ หนังสือท่องเที่ยวเกาหลีเหนือที่ชื่อ “ ไม่มีอะไรในเกาหลีเหนือ “ ครับไม่มีอะไรในเกาหลีเหนือ หนังสือเล่มนี้เป็นงานเขียนของคุณ กุลธิดา รุ่งเรืองกิจ ผู้มีโอกาสไปเยี่ยมเยือนเมืองโสมแดงถึงสองครั้ง ซึ่งจากการอ่านในส่วนคำนำ อาจดูเหมือนว่า คุณ Juice ( ความจริงจังของคนเกาหลีเหนือที่ทำให้ผมไม่กล้าพิมพ์ตัวอ่านเป็นภาษาไทย ) บันทึกประสบการณ์การท่องเที่ยวแบบ “ ซื้อทัวร์ไป “ แต่ในความเป็นจริง เธอได้ไปเที่ยวในฐานะตัวแทนของรัฐบาล ซึ่งในหนังสือไม่ได้ให้รายละเอียดอะไรมากนัก แต่สิ่งที่น่าสนใจคือ สถานที่หลายแห่งที่เธอได้ไป เป็นสถานที่ที่ไม่ถูกบรรจุอยู่ในโปรแกรมทัวร์เที่ยวเกาหลีเหนือที่คุณสามารถค้นหาและจองทัวร์ได้ ( ถ้ามีงบพอ เพราะแพงมาก ) หนังสือเล่มนี้นำเราให้ใส่แว่นตาอันใหม่ในการมองเกาหลีเหนือ เพราะโดยทั่วไป เมื่อเรากล่าวถึงเกาหลีเหนือ เรามักนึกถึงความแร้งแค้น โหดร้าย หรือเรื่องราวของผู้หลบหนีออกนอกประเทศ แต่คุณ Juice ได้ให้เรามองดูเรื่องราวของพวกเขาเสียใหม่ เมื่อเธอได้ไปเยือนในดินแดนของเขาและได้เห็นตัวตน คนเกาหลีเหนือ ว่าแท้จริงนั้นเป็นเช่นไรพลังขับเคลื่อนยี่ห้อ “ คิม “ เกือบทุกเรื่องราวในหนังสือ มีความเกี่ยวข้องกับ สถานที่ ผู้คน วิถีชีวิต ที่เกี่ยวพันกับผู้นำตระกูล “ คิม “ ตระกูลผู้นำที่ปกครองเกาหลีเหนือมาสามชั่วอายุจนถึงรุ่นของ คิม จอง อึน ที่เรามักนึกถึงคนคุ้มดีคุ้มร้าย เอาแน่เอานอนไม่ได้ กลับกันสำหรับประชากรเกาหลีเหนือ “ การอยู่เพื่อผู้นำและประเทศชาติ “ แทบเป็นหัวใจสำคัญในการขับเคลื่อนสังคม และผู้คนของเกาหลีเหนือ โดยในหนังสือได้พูดถึงแนวการปกครองของเกาหลีเหนือที่ชื่อ ปรัชญาจูเช่ (Juche Ideology ) ที่หล่อหลอมความเป็นเกาหลีเหนือในแบบที่คุณ Juice ได้พบ เช่น การเคารพผู้นำในระดับสุดยอด การอุทิศชีวิตเพื่อชาติบ้านเมือง การทำหน้าที่แบบ “ เป๊ะเว่อร์ “ ของชาวโสมแดง ที่แสดงออกผ่านทางกลุ่มคนที่รับหน้าที่ดูแลกลุ่มคุณ juice ซึ่งผมเชื่อว่า มันต่างจากประสบการณ์ซื้อทัวร์เที่ยวเกาหลีเหนืออย่างแน่นอน สิ่งที่แสดงออกถึง “ พลังคิม “ ใน ไม่มีอะไรที่เกาหลีเหนือ คือ เมื่อคณะนักเที่ยวชาวไทย ถูกขอร้อง ( แกมบังคับ ) ให้เข้าร่วมงานกีฬาสานสัมพันธ์ ( แน่นอน โปรแกรมทัวร์ไม่มีแบบนี้แน่ ) โดยคณะนักเที่ยวทุกคณะจะต้องมีการแสดงของตัวเอง คณะของคุณ Juice ถูกผู้ดูแลให้ร้องเพลง We will go to Mt.Paektu ที่บอกเล่าเรื่องราวการสร้างชาติเกาหลีเหนือ สิ่งที่น่าสนใจคือ คนเกาหลีเหนือทุกคนเมื่อได้ยินเพลงนี้ เขาจะมีส่วนร่วมอย่างลึกซึ้งและแสดงออกอย่างแข็งขันในการร้องเพลงนี้ นี่คือการอุทิศตนเพื่อชาติ และผู้นำที่เขาเคารพนั่นเอง ไม่มีอะไรในเกาหลีเหนือ จึงไม่ใช่หนังสือท่องเที่ยวเชิง แนะนำให้ไปไหน หรือ ไปเกาหลีเหนือต้องทำอะไร แต่เป็นหนังสือถ่ายทอดวิถีแห่งโสมแดงที่เราไม่เข้าใจ หรือ ไม่เคยมองดูด้วยมุมมองของเขา ช่วงท้ายของหนังสือ เป็นการพบกันระหว่างแว่นตาแห่งเสรีภาพ กับแว่นตาแห่งแดนสนธยา ที่บทสุดท้าย หลายเรื่องที่เรารู้ความจริงว่าเป็นเช่นไร แต่ผู้เขียนเลือกที่จะเงียบไว้ในใจ และปล่อยทุกอย่างให้เป็นไปในวิถีของโสมแดง "คิมมี่บอกว่า ชอบเพลง Part of the World โดยเธอบอกฉันว่า นี่เพลงดังระดับโลกนะ จะไม่รู้จักได้อย่างไร เธอจะรู้ไหมว่า เพลงนี้เป็นเพลงของดีสนีย์ ที่มีถิ่นกำเนิดจากสหรัฐอเมริกา ดินแดนของศัตรูเธอนะ" และสุดท้าย คุณ Juice เลือกที่จะเงียบและล่องลอยไปตามความเป็นเกาหลีเหนือ ในฐานะ เพื่อน และมิตรภาพที่ไม่ได้ถูกกำหนดด้วยเส้นเขตแดน ภาพธงเกาหลี : David Peterson จาก Pixabay ภาพหนังสือ : ผู้เขียน