วันที่ 9 มีนาคมที่ผ่านมาย่าของผู้เขียนอายุครบ 100 ปีพอดี ตั้งแต่เล็กจนโตก็มองเห็นย่ากินอยู่อย่างเรียบง่าย ไม่เคยเอาเปรียบ อิจฉาใคร เข้าวัดทุกครั้งที่มีโอกาสและเป็นที่รักเคารพของเพื่อนบ้านและลูกหลานเสมอมา นี่เองอาจเป็นเคล็ดลับอายุยืนของย่า นอกเหนือจากความใจดีกับลูกหลานแล้ว ย่ายังชอบทำอาหารและขนม ผู้เขียนเองนับว่าโชคดีได้โอกาสลิ้มลองก่อนใคร และที่ติดใจเพราะไม่เคยได้พบเห็นที่ไหนคือ “ข้าวต้มมัดใบตาลถั่วลิสง” ซึ่งปกติที่ทำขายกันเท่าที่ผู้เขียนประสบพบเห็นมา ก็มีแค่ข้าวต้มมัดใบตองถั่วดำ ภาพโดยผู้เขียน วันนี้จึงอยากขอเปิดเผยสูตรลับเก่าแก่ของย่าแบ่งปันให้ผู้อ่าน แม้ว่าตอนนี้ย่าจะไม่ได้ทำเองแล้วได้แค่ช่วยห่อใบตาล แต่อาผู้เขียนก็รับช่วงต่อซึ่งรับรองได้ว่าอร่อยไม่แพ้กัน วัตถุดิบ ข้าวเหนียว 1 กิโลกรัม ถั่วลิสง 1 ขีด หรือตามสมควร (ถั่วดำหรือถั่วแดงก็ได้) กะทิขูด 1 กิโลกรัม (อย่าใช้กะทิกล่องเลยครับ ผู้เขียนว่ามันหวานไป เดี๋ยวนี้มีกะทิขูดขายไม่ต้องทำเอง) น้ำตาลทราย 3 ขีด กำลังดีไม่หวานมาก เกลือ 1 ช้อนโต๊ะ กล้วยน้ำว้า กล้วยไข่ เผือก ตามจำนวนที่จะห่อ กล้วยใช้ผ่าซีก ภาพโดยผู้เขียน วิธีทำ - ผู้เขียนเลือกใช้ข้าวเหนียวเขี้ยวงู นำไปล้างและซาวให้สะอาดสัก 2 น้ำ แล้วนำไปแช่ทิ้งไว้ครึ่งชั่วโมง - ถั่วลิสง ถั่วแดงและเผือก ก็ล้างแล้วจึงนำไปต้มจนสุกนิ่ม - ตั้งหม้อใส่กะทิที่คั้นแล้วพอสมควรเสมอข้าวเหนียวให้ข้น ๆ ย่าเรียกว่าการ “มูนกะทิ” สูตรของย่าจะใส่พร้อมกับข้าวเหนียวลงไปค่อย ๆ คนอย่างระวัง ใส่ถั่วลิสงลงไปเพื่อตอนสุกจะได้ทั่วทั้งห่อ - หมั่นสังเกตและคนเล็กน้อย จนข้าวเหนียวเริ่มสุกจึงใส่น้ำตาลทราย ผัดจนข้าวเหนียวขึ้นเงา แอบชิมรสเล็กน้อย (อร่อยหวานมัน) - มาถึงขั้นตอนการเตรียมใบตาล อาผู้เขียนเลือกใบตาลที่ไม่อ่อนเกินไป และไม่แก่เกินพอดี เวลาห่อจะได้ไม่แตก วัสดุที่ใช้มัดคือตอกที่นำไปแช่น้ำจนนิ่มและเหนียว ตักข้าวเหนียววางบนใบตาล และกล้วยน้ำว้าที่เราผ่าครึ่งวางเป็นไส้ แล้ววางข้าวเหนียวอีกชั้น (ขั้นตอนนี้ผู้เขียนชอบมาก รู้สึกเหมือนกำลังทำซูชิ) ภาพโดยผู้เขียน จากนั้นคือการห่อพับ ตรงนี่แหละครับความพิเศษที่ต่างจากใบตองอย่างมาก เพราะการห่อใบตอง ต้องห่อเป็นคู่ใช้สองชิ้นประกบกอดกัน ส่วนใบตาลนั้น เพียงใบเดียวก็สามารถห่อได้ นับเป็นภูมิปัญญาในการใช้วัสดุท้องถิ่นได้อย่างชาญฉลาดจากนั้นมัดด้วยตอก ด้านบน ตรงกลาง และด้านล่าง (ให้แน่ใจว่าแน่นดีแล้ว) ขั้นตอนนี้อาจจะยากสำหรับมือใหม่ต้องค่อย ๆ ทำนะครับ หรือให้ผู้ใหญ่ที่ชำนาญกว่าช่วยก็ได้ อายังบอกว่าถ้าเราใช้ใบตองพลวง และใบเหียงก็จะหอมไปอีกแบบ เมื่อได้ครบตามที่ต้องการ จัดวางใส่หม้อนึ่ง นึ่งประมาณ 1 ชั่วโมงหรือจนกว่าจะสุก เราก็จะได้ข้าวต้มมัดใบตาลแสนอร่อย ผู้เขียนนั่งชิมข้าวต้มมัดถั่วลิสง ที่มันกำลังดีให้รสชาติต่างจากถั่วดำ มีความหวานของข้าวเหนียวคอยตัดรสไม่เค็มเหมือนบ๊ะจ่างเผลอกินไปหลายห่อจนอิ่มพุงกาง แต่ที่มีมากกว่าความอร่อยคือ สิ่งที่คนอายุ 100 ปีตั้งใจทำให้ ภาพย่าช่วยห่อใบตาลและรอยยิ้มที่อบอุ่น ภาพโดยผู้เขียน มันทำให้ข้าวต้มมัดห่อนี้ยิ่งเพิ่มคุณค่า และจะอยู่ในความทรงจำของหลานชายคนนี้ตลอดไป ภาพทั้งหมดโดยชาตรี แก้วบุญเพิ่ม ผู้เขียน