ขั้นตอนการเขียน-ทำเพลง การเขียนเพลงและทำเพลง ส้มโอหวาน (คำขวัญจังหวัดนครปฐม) เรามีวิธีการดังนี้ 1.สืบค้นข้อมูล ที่เป็นเนื้อหาทางออนไลน์ ได้ความว่า ส้มโอนครปฐม ประมาณ 30 ปีก่อน แถบศาลายา นครชัยศรี ปลูกส้มโอกันน้อย ส่วนใหญ่ปลูกแถว ต. ทรงคะนอง อ. สามพราน แต่ที่มาเรียกกันว่าส้มโอนครชัยศรีนั้น ก็เพราะว่าสมัยก่อนนครปฐมเป็นที่ตั้งที่ว่าการมณฑลนครชัยศรี คนเก่าๆ จึงเรียกชื่อนี้เรื่อยมา ว่ากันว่าส้มโอนครชัยศรี ซึ่งส้มโอนครปฐมจะปลูกในอำเภอนครชัยศรี อำเภอสามพราน และอำเภอพุทธมณฑล ของจังหวัดนครปฐม เป็นผลไม้ที่กรมทรัพย์สินทางปัญญาออกสิทธิบัตร “ผลไม้บ่งชี้ทางภูมิศาสตร์” การเลือกซื้อส้มโอนครชัยศรีส้มโอนครชัยศรีที่นิยมปลูกและนิยมบริโภคมีอยู่ 5 สายพันธุ์ ได้แก่1. ส้มโอพันธุ์ทองดี รสชาติดีหวานนำอมเปรี้ยวเล็กน้อย ไม่มีรสขม และรสซ่า เนื้อสีขาวอมชมพูฉ่ำ รูปทรงกลมแป้น เปลือกผิวบางมีต่อมน้ำมันเล็ก ชาวจีนนิยม เพราะสีเนื้อคล้ายสีทับทิม ไหว้เจ้าก็เป็นมงคล บริโภคก็อร่อยติดใจ2. ส้มโอพันธุ์ขาวน้ำผึ้ง รสชาติหวานอมเปรี้ยว เนื้อสีขาวอมเหลืองเล็กน้อยคล้ายสีน้ำผึ้ง รูปทรงกลมนูน เปลือกผิวบาง มีต่อมน้ำมันใหญ่เนื้อแน่นน้ำหนักดี ไม่มีรสขมและรสซ่า แก่จัดเนื้อแห้งถูกคอคนไทย ต่างชาติก็นิยม3. ส้มโอพันธุ์ขาวพวง รสชาติเปรี้ยวอมหวาน ถ้าแก่จัดรสหวานมากกว่าเปรี้ยว ลักษณะลูกหัวจุกยาว (คล้ายลูกน้ำเต้า) เนื้อสีขาวอมเหลืองอ่อนๆ ส่งออกดีชาวจีนชอบ เพราะเหมือนผลน้ำเต้า ไหว้เจ้าเป็นมงคลแก่ครอบครัว บริโภคก็ได้วิตามิน4. ส้มโอพันธุ์ขาวแป้น รสชาติหวานอมเปรี้ยว ลักษณะลูกหัวจุกสั้น ส่วนผลคล้ายพันธุ์ทองดี เนื้อสีขาว ความนิยมในตลาดลดลงมาก5. ส้มโอพันธุ์ขาวหอม รสเปรี้ยวนำ ลักษณะผลใหญ่ เปลือกบาง น้ำหนักดีส้มโอพื้นบ้านอย่างขาวพวงนิยมนำไปทำเป็นยำส้มโอ ส้มโอทองดีเป็นพันธุ์เดียวที่มีเนื้อสีชมพู ส้มโอขาวน้ำผึ้ง กับขาวหอม ทรงสูงดูยากกว่าชนิดอื่นๆ ถ้าปอกแล้วจะพบว่า ส้มโอขาวหอมเนื้อกรอบแข็ง รสหวาน แต่ขาวน้ำผึ้งเนื้อนิ่มและหวานกว่า ส้มโอที่แก่จัดเกินไปเนื้อจะกลายเป็นเม็ดกรอบๆ แข็งๆ ไม่มีน้ำ เรียกว่า เป็นเนื้อข้าวสารส้มโอจากนครปฐมมีชื่อเสียงเรื่องรสชาต เป็นที่ยอมรับของคนทั้งประเทศ ปัจจุบันชาวสวนในนครปฐมนิยมปลูกส้มโอพันธุ์ขาวน้ำผึ้ง ซึ่งมีรสหวานอมเปรี้ยว กับพันธุ์ทองดีที่หวานอร่อย โดยปลูกมากใน อ.นครชัยศรี อ.สามพราน และ อ.พุทธมณฑล รวมพื้นที่ปลูกเกือย 5000 ไร่ แต่ส้มโอที่มีผลใหญ่และรสชาตดส่วนใหญ่มาจากสวนแถบ อ.นครชัยศรี อ.สามพราน เพราะดินใน 2 อำเภอนี้เป็นดินร่วนปนทราย เหมาะการเจริญเติบโตของส้มโอทั้งสองพันธุ์ และดินที่ปลูกเป็นดินเลนท้องนามาก่อน เมื่อขุดทำเป็นสวนแบบยกร่องมีคูน้ำล้อมรอบ ดินที่ขุดขึ้นมายังมีธาตุอาหารอยู่มาก จึงทำให้ส้มรสอร่อย โดยส้มโอที่แก่จัดสามารถตัดขายรุ่นแรกประมาณเดือนสิงหาคม พอปลายเดือน ตุลาคม ก็เริ่มจะหมดสวนแล้ว แต่อาจมีหลงสวนลูกแก่ไปจนถึงเดือน พฤศจิกายน ที่สำคัญในช่วงที่น้ำทะเลหนุน น้ำในแม่น้ำท่าจีนที่ไหลผ่านพ้นที่นี้จะกลายเป็นน้ำกร่อย เป็นปัจจัยหนึ่งช่วยให้ส้มโอมีรสชาตหวานอร่อยดังนั้นส้มโอนครปฐมที่ปลูกในอำเภอสามพราน อำเภอนครชัยศรี จึงเป็นที่ต้องการของตลาดทั่วไป นับเป็นพืชเศรษฐกิจ ที่สร้างรายได้ให้กับเกษตรกร และมีขายอยู่ทั่วไปทั้งจังหวัด แต่ว่าสวนในนครปฐมเองก็เหลือน้อยเต็มที เนื่องจากปัจจุบันเกษตรกรหันไปปลูกพืชชนิดอื่นที่ให้ผลเร็ว หรือใช้ที่ดินจัดสรรเป็นที่อยู่อาศัยมากขึ้น ทำให้พื้นที่ปลูกส้มโอลดลงจำนวนมาก ดังนั้นจึงมีผู้นำส้มโอจากถิ่นอื่นๆ มาขายด้วย ซึ่งเลือกยากเพราะ ส้มโอมีลักษณะที่คล้ายกัน จะได้ส้มโอนครชัยศรีแท้ๆ จึงต้องขึ้นอยู่กับความซื่อสัตย์ของผู้ค้าด้วย โดยทั่วไปการเลือกซื้อส้มโอ ควรเลือกที่มี ผิวเหลืองจัด ผิวเต่ง ตาน้ำมันถ่างใหญ่ ก้นนิ่มแม้จะอยู่กับต้น แต่ถ้าตัดหลายวันก้นก็นิ่มได้ แต่ผิวจะไม่เต่ง (หอสมุดพระราชวังสนามจันทร์ สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร นครปฐม) 2. ไปสถานที่จริงให้เห็นกับตา บันทึกภาพและวีดิโด มาจินตนาการให้เกิดบทเพลง ส้มโอพันธ์ุทองดี พื้นที่ปลูกในอำเภอสามพราน นครชัยศรี นครปฐม ส้มโอพันธ์ุขาวน้ำผึ้ง พื้นที่ปลูกในอำเภอสามพราน นครชัยศรี นครปฐม ผลส้มโอติดต้น จากสวนในท้องที่อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม 3. เขียนเพลงส้มโอหวาน แต่งคำร้องและทำนองไปพร้อมกัน ปรับแก้จนเป็นที่พอใจ เป็นเนื้อเพลง ดังนี้ "นครปฐม สากลชื่นชมว่าแผ่นดินทอง แม่น้ำลำคลองแหล่งทำกินฝั่งท่าจีนดีหนักหนา ภูมิประเทศทำเกษตรเรือกสวนไร่นา สวนส้มโอนำพาเป็นสินค้าขายชั่วนาตาปี เป็นที่เล่าขานว่าส้มโอหวานต้องพันธุ์ทองดี ขาวน้ำผึ้งมี ที่สามพรานและนครชัยศรี รสชาติหวานอร่อย ผู้คนพลอยชื่นชมยินดี สนทนาพที จนเป็นที่รู้จักกันทั่วไปจัดเป็นคำขวัญ ของนครปฐม สากลนิยม พวกเราชื่นชมภูมิใจ คำขวัญจังหวัด ประกาศไว้เป็นหลักชัย รู้กันทั่วไทย ส้มโอหวาน คำขวัญคู่เมือง" 4. ทำเพลง โดยจ้างนักดนตรีเรียบเรียงเสียงประสาน คืออาจารย์ตี๋ กำแพงแสน ได้เป็นมิดี้ไฟล์ ติดต่อผู้ขับร้องเพลงคือคุณชนัญญ์ธร สวนเดช บันทึกเสียงที่สริ่มหวานเรคคอร์ด ของอาจารย์งัว วันชัย ที่กำแพงแสน นครปฐม คุณชนัญญ์ธร สวนเดช (สมรักแม่ค้าข้าวแกง) ผู้ขับร้องเพลงส้มโอหวาน 5. เผยแพร่เพลงส้มโอหวาน ออกอากาศทางสถานีวิทยุกระจายเสียง เอ็นทีเรดิโอ FM 91.25 ตั้งอยู่ที่ 67/5 หมู่ที่ 4 ต.ธรรมศาลา อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม 6. เสนอเพลงให้ชมรมไทยลาวคั่งนครปฐม บ้านดอนรวกเล็ก เป็นเพลงประจำทีมงานเต้นรำตามเพลง ฝึกซ้อมประกอบเป็นศิลปะการแสดง รับเชิญไปแสดงตามงานต่างๆแบบจิตอาสา ซึ่งเราจะเป็นผู้นำพาและกำหนดเพลงเป็นชุดเต้นรำตามเพลง ตามความเหมะสม การเต้นรำตามพลงส้มโอหวาน ชมรมไทยลาวคั่งนครปฐม บ้านดอนรวกเล็ก เพลงคือสำเนียงขับร้องและทำนองดนตรี เพลงของเราเป็นแนวเพลงลูกทุ่ง เป็นเพลงที่เรียบง่าย เข้าใจง่าย ร้องง่าย จำง่าย สามารถเข้าถึงสังคมได้กว้างขวาง มีความเป็นไทยทั้งในเรื่องของภาษา ทำนอง และการขับร้อง เมื่อนำมาผสมผสานให้เข้ากับการเต้นรำตามเพลง ย่อมเป็นที่ตื่นตาตื่นใจ เราก็ภูมิใจตามประสาเรา และจะทำต่อไป...สวัสดี (นายกฤษฎ์พลัฏฐ์ มีศรี เป็นเจ้าของภาพประกอบในบทความนี้)