ในยุคปัจจุบันที่ผู้คนต่างหันมาใส่ใจการอนุรักษ์ธรรมชาติกันมากขึ้น ทำให้เราเห็นหลายพื้นที่ หลายโครงการเพิ่มขึ้นอย่างมากมายที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์ธรรมชาติ กระจายอยู่ทั่วทุกภูมิภาค แต่เฉพาะมีโครงการเพียงอย่างเดียวคงไม่เกิดประโยชน์มากมาย ถ้าเราไม่ให้ความร่วมมือ มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์ธรรมชาติอีกทาง หนึ่งในพื้นที่ที่มีการดูแลรักษา พัฒนาธรรมชาติอย่างสมดุลมาอย่างยาวนาน นั่นก็คือ "ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ " อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี (เครดิตรูปจาก : UnMe) ความเป็นมาเกี่ยวกับศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติที่มีชีวิตชั้นนํา ด้านการอนุรักษ์พัฒนาทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมที่หลากหลายบริเวณชายฝั่ง โดยบูรณาการกับการพัฒนาอาชีพและคุณภาพชีวิต ให้สมดุลและยั่งยืนตามแนวพระราชดําริ ภารกิจหลัก คือ เพื่อศึกษา วิจัย ทดลอง และสาธิตการพัฒนา อนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากรชายฝั่ง ในลักษณะเป็นตัวอย่างแห่งความสําเร็จในเรื่อง “การพัฒนาจากยอดเขาสู่ท้องทะเล” ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนฯ ตั้งอยู่ที่อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี พื้นที่โดยรอบของป่าชายเลน มีเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติระยะทาง 1.6 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินชมประมาณ 45 นาที – 1ชั่วโมง ไม่เสียค่าใช้จ่ายในการเข้าชม เปิดทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00 น. - 18.00 น. (ข้อมูลจาก : http://www.rdpb.go.th/th และ https://www.paiduaykan.com) บริเวณศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เราจะพบกับพื้นที่ส่วนของป่าชายเลน ที่ปกคลุมไปด้วยต้นไม้นานาพันธุ์หนาทึบ ทำให้เราเดินศึกษาหรือเดินเล่นได้อย่างสบาย ๆ ไม่รู้สึกร้อน ทางเดินเป็นสะพานไม้ระแนงทอดยาวไปตลอดเส้นทางจนมาบรรจบกัน โดยจะมีจุดพักแต่ละจุดให้เราได้ศึกษาต้นไม้ ธรรมชาติ ให้ทั้งความสงบและร่มรื่น และมีจุดพักสำหรับคนที่ชื่นชอบการออกกำลัง คือ จุดพายเรือคายัค ให้เราได้พายเรือคายัคเพื่อไปศึกษาธรรมชาติบริเวณอื่นนอกเหนือจากเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ สำรับคนที่ชื่นชอบในการถ่ายรูปแล้ว ที่นี่ถ่ายไปมุมไหนก็สวย เห็นถึงความสมบูรณ์เขียวขจีของป่าชายเลน นอกจากพื้นที่ป่าที่สมบูรณ์ ส่งผลให้สัตว์น้ำ ปลาตามธรรมชาติ ระบบนิเวศน์อุดมสมบูรณ์แล้ว ที่นี่ยังมีโครงการพัฒนาด้านอาชีพการประมง และการเกษตรในเขตพื้นที่ดินชายฝั่งทะเลจันทบุรี เมื่อมีการพัฒนาธรรมชาติกับวิถีของชุมชนอยู่ร่วมกันอย่างสมดุลและยั่งยืน ทำให้ที่นี่กลายเป็นแหล่งศึกษาธรรมชาติที่น่าสนใจ เป็นแหล่งท่องเที่ยวตามธรรมชาติที่ผู้คนต่างมาซึมซับ เรียนรู้ การอยู่ร่วมกันของธรรมชาติ กับผู้คนในชุมชนกันอย่างไม่ขาดสาย ก่อให้เกิดรายได้กับผู้คนในชุมชนได้อีกทาง สะพานไม้ระแนงทอดตัดผ่านกัน มองจากหอดูนกลงมา มีความสวยงามของโครงสร้างสะพานที่อยู่ร่วมกับธรรมชาติ ผืนน้ำ และต้นไม้ ศาลาจุดพักให้เราได้นั่งชมวิวแนวป่าชายเลน ภาพมุมสูงจากหอดูนก จะเห็นป่าชายเลน และแนวชายฝั่งที่อยู่ร่วมกันอย่างสมดุล บริเวณอ่าวคุ้งกระเบน เราจะเห็นวิถีชาวบ้าน ชาวประมง และแนวป่าชายเลนที่อยู่ร่วมกันอย่างสมดุล (เครดิตรูปจาก : UnMe) ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เป็นอีกแหล่งเรียนรู้ธรรมชาติอีกแห่งหนึ่งที่ทำให้เรารู้สึกประทับใจ เป็นสถานที่ที่ทำให้เรารู้สึกลงตัวในเรื่องความสมดุลของธรรมชาติ และวิถีชาวบ้าน เป็นแหล่งเรียนรู้ที่เราไม่รู้สึกเบื่อ เมื่อเดินเข้าไปในเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ เรารู้สึกถึงธรรมชาติที่โอบล้อมเรา ความร่มเย็นของต้นไม้ ประโยชน์ที่ธรรมชาติทำให้กับมนุษย์ เอื้อกับมนุษย์ที่มีมากมาย หากเราเรียนรู้ที่จะอยู่กับธรรมชาติ อนุรักษ์ไว้ ไม่ทำลาย และสร้างเขาเพิ่มขึ้น ๆ เมื่อธรรมชาติที่สมบูรณ์ มีแหล่งอาหารให้สัตว์น้ำ น้ำทะเลที่สะอาด ทำให้สัตว์น้ำเข้ามาอาศัยอยู่ และเป็นการเพิ่มปริมาณสัตว์น้ำอีกทางหนึ่ง เมื่อทุกอย่างสมดุลอย่างยั่งยืน เกิดความงามตามธรรมชาติที่สร้างสรรค์ จากปากต่อปากของผู้คนที่แวะเวียนมา กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ก่อให้เกิดรายได้กับชุมชน ทั้งหมดนี้เมื่อเราเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกันกับธรรมชาติอย่างสมดุล เมื่อระบบนิเวศน์สมบูรณ์ มีการอนุรักษ์พัฒนา จะช่วยให้ธรรมชาติอยู่กับเราตลอดไปได้อย่างยั่งยืน