ภาพหน้าปกโดย ผู้เขียน สวัสดีค่า...พ่อแม่พี่น้องทุกท่าน มาพบกับคุณครูเจ๊เชอ ผู้รักและชื่นชอบการพูดภาษาบ้านอีกแล้ว ชั่วโมงนี้เราจะมาสอนวิชา “ภาษาพิมาย” ซึ่งเป็นภาษาพื้นบ้านท้องถิ่นของคนพิมาย จ.นครราชสีมา นั่นเอง ก่อนหน้านี้ก็มีชั่วโมงสอนไปแล้ว ซึ่งจะเป็นตอน คำที่ใช้บ่อยในชีวิตประจำวัน แต่ต้องบอกเลยว่า ภาษาพิมาย นั้น มีคำที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวให้พูดเยอะมาก ๆ สอนแค่บทความเดียวไม่หมดแน่นอนค่า ภาพโดยผู้เขียน เอาละค่ะ..วันนี้ก็เลยจะพาทุกท่านไปรู้จักกับภาษาพิมาย และขอนำเสนอคำว่า ดา ดุ๊ เดิ้ง เดอ จั๊กหน่อยเดิ้งเด้อ ซึ่งถ้าใครที่มีญาติพี่น้อง หรือคนรู้จักเป็นคนพิมาย คงจะเคยได้ยินกันแน่ ๆ แต่คงแปลไม่ออกกันใช่ไหมคะ อิอิ งั้นเจ๊เชอขออธิบายตามแบบฉบับของตัวเองก็แล้วกันเนอะ มาติดตามกันโลดจ้า...ก่อนอื่นเลย ต้องขออธิบายเพิ่มเติมนิดหน่อยค่ะว่า คำว่า ดา ดุ๊ เดิ้ง เดอ จะเป็นคำวิเศษณ์ มักจะเอาไว้ใช้พูดต่อท้ายประโยคเพื่อขยายความกริยา ดังนี้ค่ะ1. ดา แปลว่า ด้วยนะ บ้างนะ ใช้พูดเวลาที่เป็นการเชื้อเชิญ หรือพูดแสดงการชักชวน เวลาพูดจะดูไพเราะหูคนฟังกว่าคำว่าเดิ้ง ตัวอย่างคำพูด เช่น ฉันขอไปกะแกดาว่ะ (คือ ฉันขอไปกับเธอด้วยนะ) ฉันขอขับรถใหม่ดาว่ะ (คือ ฉันขอขับรถใหม่ด้วยนะ) ฉันขอกิ๋นน่ำดา (คือ ฉันขอดื่มน้ำด้วยนะ) ฉันว่าจะแวะไปหายายกับบ้านดา (คือ ฉันจะแวะไปหายายที่บ้านด้วยนะ) ฉันอยากไปงานแต่งดา (คือ ฉันอยากไปงานแต่งด้วยนะ) ภาพถ่ายโดย VisionPic .net จาก Pexels2. ดุ๊ แปลว่า เนี่ย อะไรเนี่ย เลยเนี่ย มั่งเนี่ย แล้วเนี่ย ด้วยสิ หน่อยสิ ยกตัวอย่างประโยคคำพูด เช่น แม่ฉันจั๊กกะบ่นไอดุ๊ (คือแม่ของฉันไม่รู้บ่นอะไรเนี่ย) เอามือถือมาให้ฉันดู๋ดาดุ๊ (คือ เอามือถือมาให้ฉันดูด้วยเลยเนี่ย) จั๊กกะพ่อแกเดินไปทางไหนดุ๊ (คือ ไม่รู้ว่าพ่อเดินไปทางไหนแล้วเนี่ย) จั๊กน้องฉันหลับรึยังดุ๊ (คือ ไม่รู้เลยเนี่ยว่าน้องฉันหลับหรือยัง) แก่ไปหาอาบน้ำก่อนดุ๊ มันเหม็นโพด (คือ เธอรีบไปอาบน้ำเลยเนี่ย มันเหม็นมาก) พวกแกเลิกคุยกันเสียงดังดุ๊ (คือ พวกเธอหยุดคุยกันเสียงดังได้แล้วเนี่ย) เอาตังค์มาดุ๊ (คือ เอาตังค์มาหน่อยสิ) ภาพถ่ายโดย Vera Arsic จาก Pexels3. เดิ้ง มีความหมายคล้ายกับคำว่า ดา แต่จะใช้เป็น ด้วยสิ บ้างสิ ใช้พูดเวลาชักชวนเชิงสั่งการไปในตัว ยกตัวอย่างประโยคคำพูด เช่น ฉันไปเที่ยวกะแก่เดิ้งว่ะ (คือ ฉันไปเที่ยวกับเธอด้วยสิ คือยังไงก็ต้องไปด้วย) ให้ฉันนั่งรถไปเดิ้งปะไอ (คือให้ฉันนั่งรถไปด้วยสิ) ฉันขอดูกระเป๋าที่ซื่อมาใหม่เดิ้ง (คือ ฉันขอดูกระเป๋าใหม่ด้วยสิ) เรียกพี่ชายมากินเข่าเดิ้ง (คือเรียกพี่ชายมากินข้าวด้วยสิ)ภาพถ่ายโดย VisionPic .net จาก Pexels4. เดอ แปลว่า นะ ยกตัวอย่างประโยคคำพูด เช่น มากิ๋นเข่าละกั๋นเดอ (คือ มากินข้าวด้วยกันนะ) วันนี่ฉันจิชวนเพื่อนมาเหล่นกะบ้านเดอ (คือ วันนี้ฉันจะชวนเพื่อนมาเล่นที่บ้านนะ) ตอนนี้ฉันขับรถออกจากบ้านมาแล่วเดอ (คือ ตอนนี้ฉันขับรถออกมาตากบ้านแล้วนะ) อันนี่ก็จั๊กแหล่วเดอ (คือ สิ่งนี้เราก็ไม่ทราบนะ/ไม่รู้นะ) อย่าลืมชวนแม่ไปเที่ยวดาเดอ (คืออย่าลืมชวนแม่ไปเที่ยวด้วยนะ) ฉันกลับหลับบ้านแล่วเดอ (คือ ฉันอยากกลับบ้านแล้วนะ) ภาพถ่ายโดย SplitShire จาก Pexels ฮั่นแน่ ! อ่านแล้วทั้งสนุกทั้งงงกันเลยใช่ไหมคะ กับการเรียนภาษาพิมายในวันนี้ 555 เนื่องจากคำเหล่านี้ เป็นคำที่สลับซับซ้อนอยู่บ้าง ซึ่งผู้เขียนเองก็แปลยังได้ไม่ดีมาก แต่เวลาพูดนี่พูดบ่อยมากเป็นประจำทุกวันเลย ถ้าใครมีเพื่อน คนรู้จัก หรือหนุ่ม ๆ บ้านใดกำลังจีบสาวพิมายอยู่ ก็ลองนำไปพูดได้นะคะ อย่างเช่น ฉันชอบแก่หล๊ายหลายเดอ หรือคิดถึงฉันดาเดอ เป็นต้น สุดท้ายนี้ ก็อยากจะขอเชิญชวนมาลองหัดพูดภาษาพิมายกันนะคะ สำหรับบทความนี้คงมีประโยชน์ต่อคุณผู้อ่านไม่มากก็น้อย บทความหน้าจะเป็นสอนภาษาท้องถิ่นอะไรนั้น ฝากติดตามด้วยนะคะ ^^