สวัสดีครับวันนี้ผมจะนำเรื่องราวดีดีมาฝากทุกคนนะครับ ครั้งหนึ่งผมได้เข้าไปเป็นสภาเด็กและเยาวชนของตำบลเมืองเดช หลายคนสงสัยว่า สภาเด็กและเยาวชนคืออะไร ผมจะอธิบายให้ฟังครับ สภาเด็กและเยาวชนคือ นักเรียนหรือเยาวชนที่อาศัยอยู่ในตำบลนั้น ๆ มีจิตอาสา กล้าแสดงออก เข้ามาเป็นแกนนำและอนุรักษ์วัฒนธรรม ภูมิปัญญาในท้องถิ่น ถ้าอธิบายแบบนี้ หลายคนคงมากว่าภาระงานจะเยอะ และหนักหนาสาหัส แต่ไม่เลย สภาเด็กและเยาวชนใครก็สามารถเข้ามาเป็นได้ อีกอย่างการที่ได้มาทำงานเป็นจิตอาสา เป็นเรื่องที่ดีมาก ๆ และได้รับประสบการณ์หลายอย่างมาก ๆ เลย หนึ่งในประสบการณ์ที่ผมได้รับ เป็นประสบการณ์ที่ดีมาก ๆ ซึ่งหาจากที่ไหนไม่ได้ หนึ่งในนั้นคือการได้ทำ สื่อคนทำเทียน หลายคนอาจมองว่าเป็นเทียนธรรมดาหรือเปล่า... แต่มันไม่ใช่แบบนั้นครับ สื่อที่ผมได้ไปทำ มีความสำคัญและยิ่งใหญ่กว่านั้น เนื่องจากจังหวัดของผมที่มีประเพณีและวัฒนธรรมอันล้ำค่ามาก ๆ จังหวัดอุบลราชธานี ขึ้นชื่อในเรื่อง งานแห่เทียนพรรษา ผมเชื่อว่าหลาย ๆ คนคงรู้จัก การทำเทียนพรรษาเป็นประเพณีที่งดงามของชาวอุบลราชธานี ขึ้นชื่อมาก ๆ ในช่วงต้นปีก็จะเริ่มทำเทียนพรรษาขนาดใหญ่ เพื่อส่งเข้าประกวดแต่ละอำเภอ เป็นประเพณีและการแสดง แสง สีและเสียง ที่ยิ่งใหญ่มาก ๆ งานแห่เทียนจะจัดขึ้นในช่วงเดือนกรกฎาคม งานจัดขึ้นในจังหวัดอุบลราชธานีเลย บรรยากาศครึกครื้นมาก ๆ ความงามของเทียนพรรษา ดึงดูดนักท่องเที่ยวจำนวนไม่น้อย สร้างรายได้อย่างในกับชาวอุบลราชธานี แถมยังเป็นการเผยแพร่วัฒนธรรมให้กับคนทั่วประเทศ ได้ชมและได้รู้จักความงาม ของวัฒนธรรมประเพณี ของชาวเดชอุดมด้วย อำเภอของผมคืออำเภอเดชอุดม เป็นหนึ่งในอำเภอของจังหวัดเดชอุดม แต่ละอำเภอของจังหวัดเดชอุดม จะส่งเทียนพรรษาเข้าประกวด น้อยใหญ่ก็ว่ากันไป การส่งเทียนพรรษาเข้าร่วมงานแสงสีเสียง หรือ งานแห่เทียนพรรษานั้น เป็นการแสดงความเข้มแข็งของชุมชนและเป็นการรักษาวัฒนธรรมประเพณีที่สำคัญของอำเภอเดชอุดม ผมบอกได้เลยว่ารู้สึกภูมิใจมาก ๆ ที่เกิดมาเป็นคนอีสาน คนอำเภอเดชอุดม คนอุบลราชธานี และสิ่งที่เกริ่นไปในช่วงต้น การที่ผมได้ทำสื่อ คนทำเทียนนั้น ทำให้ผมได้รู้ซึ้งถึงการทำเทียน ว่ากว่าจะออกมาเป็นต้นเทียนต้นหนึ่ง ใช้เวลาและวิธีการทำที่พิถีพิถันมาก ๆ วัดเมืองเดชในอำเภอเดชอุดมนี่แหละ ที่ผมจะนำเรื่องราวมาเล่าให้กับเพื่อน ๆ ได้ฟัง นอกจากความสวยงามของสถาปัตยกรรมในวัดแล้ว ในวัดยังมีความสวยงามอย่างมาก งดงามที่สุดคือวัฒนธรรม ผมจะมาเล่าถึงวิธีการทำเทียนพรรษาอย่างคร่าว ๆ ให้ทุกคนได้ฟังกันในวันนี้ ขั้นตอนแรกคือการทำโครงสร้างของต้นเทียนพรรษา ซึ่งที่วัดเมืองเดช ทำเทียนประเภทแกะสลัก ขนาดใหญ่พิเศษ เข้าประกวด ซึ่งแน่นอนว่าโครงสร้างในการทำต้องใหญ่แน่ ๆ โดยการทำโครงสร้างนั้น จะเปลี่ยนใหม่ทุกปี และมีการทำเทียนพรรษาอย่างเชี่ยวชาญ เพราะได้ช่างฝีมือดีมาก ๆ เข้ามาทำเทียนให้ การทำโครงสร้างส่วนใหญ่ก็จะทำเป็นลายกนก โครงสร้างหุ่นคน ในการทำต้องเชี่ยวชาญพอสมควร.. พอทำโครงสร้างเสร็จแล้วจะนำปูนขาวมาฉาบให้เป็นรูปร่าง ต้องใช้ปูนฉาบเข้าไปในโครงเหล็ก เพื่อที่จะนำเทียนเข้ามาติด กว่าจะได้หุ่นเทียนแต่ละตัว ต้องใช้เวลาเป็นอย่างมาก อีกอย่างทีมงานในการทำเทียนพรรษาก็มีไม่ค่อยเยอะ จึงต้องขยันขันแข็งที่สุด ทางวัดยังมีการรับสมัครจิตอาสา ที่มีฝีมือ เข้ามาร่วมทำเทียนพรรษาอีกด้วย ใครที่มีฝีมือ ต้องไม่รอช้า เข้ามาทำได้เลย นอกจากจะใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์แล้ว ยังเป็นการสร้างอาชีพอีกด้วย โดยเทียนที่นำมาทำแต่ละปีส่วนใหญ่จะเป็นเทียนเก่าในปีก่อน ๆ 70% และเป็นเทียนใหม่ 30% งบประมาณในการทำเทียนขนาดใหญ่พิเศษแต่ละปีก็ถือว่าเยอะมาก ๆ ที่ผมรู้มาคร่าว ๆ หลักแสนเลยทีเดียว แต่ก็ประหยัดงบโดยการนำเทียนเก่ามาใช้ หลังจากเสร็จจากงานแห่เทียนพรรษา ก็จะแกะเทียนออกจากโครงสร้างเพื่อนำมาทำในปีต่อไป.. กว่าจะได้เทียนนั้น ต้องเอาเทียนมาต้ม การต้มจะเป็นการต้มใส่ปี๊บ โดยใช้ฟืนในการให้ความร้อน การต้มเทียนนั้นต้องใช้เวลาอย่างมากในการหลอม และใช้ฟืนเพื่อเป็นการประหยัดต้นทุน อีกอย่างการใช้ฝืนนั้นอุณหภูมิของไฟจะคงที่มาก ๆ และเป็นภูมิปัญญาของคนรุ่นหลัง เมื่อทำเทียนแล้ว ต้องต้มเทียนโดยใช้เตาฟืน เมื่อต้มออกมาแล้วจะได้เทียนลักษณะเป็นก้อนสี่เหลี่ยม คล้ายลูกเต๋าขนาดใหญ่ ก็จะนำเทียนที่ต้มแล้วออกมาขูดให้ผิดของเทียนเรียบเนียน ผมก็เคยขูดเทียนครับ สิ่งที่ใช้ขูดเทียน จะเป็นอุปกรณ์เฉพาะ คล้ายกับมีดโกนหนวดของผู้ชาย แต่ลักษณะมันจะเป็นเหล็ก การขูดเทียนต้องมีความพยายาม ไม่ต้องใช้ฝีมือ เมื่อขูดจนเรียบเนียนแล้ว ก็จะนำไปแกะสลักในขั้นตอนต่อไป การทำเทียนพรรษานั้นต้องใช้การแกะสลัก และต้องมีความเชี่ยวชาญเป็นอย่างมาก การส่งเทียนพรรษาของวัดเมืองเดชนั้น ได้รับรางวัลมาทุก ๆ ปี นอกจากความสวยงามแล้ว ยังต้องมีองค์ประกอบต่าง ๆ ด้วย เช่น ความแข็งแรง ความคิดสร้างสรรค์ การจัดวาง ต้องปรับให้เหมาะสม และจะติดตั้งระบบพ้นน้ำ เพราะเทียนเมื่อเจอแดดแล้ว เทียนจะมีการละลาย จึงต้องฉีดน้ำตลอดเวลา เพื่อให้เทียนคงสภาพ ก่อนเสร็จสิ้นงานประเพณี การทำเทียนพรรษาที่ผมนำมาในวันนี้ เป็นการนำรายละเอียดแยกย่อยมาเขียนเล่าเรื่องให้กับทุกคนได้รู้จัก ผมขอฝากวัฒนธรรมดีดี ของจังหวัดของผม ให้กับเพื่อน ๆ ทุกคนได้ทำความรู้จัก ในทุก ๆ ปี ก็จะมีงานแห่เทียนพรรษาที่ยิ่งใหญ่อลังการมาก ๆ จัดขึ้นในทุก ๆ ปี ใครที่สนใจก็สามารถมาดูงานการแสดงแสงสีเสียงได้นะครับ ต้องพลาดไม่ได้จริง ๆ ครั้งหนึ่งในชีวิตต้องมาให้ได้เลยนะครับ บทความและรูปภาพโดย : hitERlist เจ้าของบทความ