ภาพปกโดยผู้เขียน ภาพประกอบโดยผู้เขียน สวัสดีค่ะเพื่อน ๆ ที่น่ารักทุกคน เป็นอย่างไรกันบ้างคะ รอบเอวขยายกันหรือยัง สำหรับใครที่กักตัวอยู่บ้านมานานแล้วแต่รอบเอวไม่ขยายเลย ฮานะขอเดาว่ากำลังเบื่ออาหารที่บ้านอยู่ใช่มั้ยล่ะ ก็มนุษย์ชอบความหลากหลาย ไม่ชอบอะไรซ้ำซากจำเจนี่นา ภาพประกอบโดยผู้เขียน วันนี้ฮานะจึงขอพาเพื่อน ๆ มาทำความรู้จักกับอาหารพื้นบ้านของ “ชาวอาข่า” ซึ่งเป็นเผ่าของฮานะเองค่ะ เพื่อน ๆ จะได้เห็นอาหารที่มีหน้าตาแปลกประหลาด ซึ่งบางเมนูอาจจะดูน่ากลัวไปบ้าง อาจจะคิดว่ากินลงไปได้ไง แต่อาหารเหล่านี้สารอาหารเยอะมากเลยนะขอบอก ส่วนเรื่องรสชาตินั้น ขอให้เป็นหน้าที่ของเพื่อน ๆ จินตนาการเองแล้วกันนะคะ ฮานะสัญญาว่าจะพยายามอธิบายให้ละเอียดที่สุดเท่าที่ทำได้ค่ะ :) 1. ลาบ เมนูลาบถือว่าเป็นเมนูโปรดที่สุดของฮานะเลยค่ะ เพราะลาบอาข่านั้นจะมีความแตกต่างจากลาบอีสานหรือลาบอื่น ๆ ที่เพื่อน ๆ เห็นทั่วไป โดยลาบอาข่าจะใส่ส่วนผสมที่ไม่เยอะมาก ยกตัวอย่างเช่น หอมชู (ใบหรือรากก็ได้) พริกสด เกลือป่น ผักชี และเลือด ส่วนประกอบหลักก็ประมาณนี้เลยซึ่งแต่ละคนก็จะทำสูตรที่แตกต่างกันไปตามฉบับของตัวเอง บางคนอาจจะใส่เครื่องเทศลงไปเพื่อเพิ่มรสสัมผัสก็ได้ค่ะ ฮานะขอแบ่งประเภทของลาบออกเป็น 3 แบบนะคะ แบบแรกคือ “ลาบดิบ” ตามชื่อเลยค่ะ นำส่วนผสมทั้งหมดมาคลุกให้เข้ากันแล้วสับให้ละเอียด เติมวัตถุดิบอื่น ๆ ตามใจชอบเป็นอันเสร็จ แบบที่สองได้แก่ “แอ็บลาบ” วิธีการทำก็จะคล้าย ๆ กับการทำลาบดิบเลยค่ะ แต่นำไปห่อใส่ใบตองแล้วนำไปทำให้สุกด้วยการปิ้งหรือย่าง (เมนูนี้หอมมากเลยนะ) ถ้าเพื่อน ๆ นึกภาพไม่ออก ให้นึกถึงแอ็บสมองหมูได้เลยค่ะ แต่เปลี่ยนสมองหมูเป็นลาบแทน (พอจะเห็นภาพขึ้นมั้ยนะ ><) และแบบสุดท้ายคือ “ลาบคั่ว” ใช่ค่ะ ส่วนผสมทุกอย่างคล้ายกับลาบทั้งสองชนิดแรก แต่เปลี่ยนวิธีการทำให้สุกเพียงเท่านั้น เห็นง่าย ๆ แบบนี้ รสชาติอร่อยใช่ย่อยนะคะ ภาพประกอบโดยผู้เขียน "ลาบดิบ" ภาพประกอบโดยผู้เขียน "แอ็บลาบ" ภาพประกอบโดยผู้เขียน "ลาบคั่ว" 2. น้ำพริก เมนูน้ำพริกนับว่าเป็นเมนูกู้ตายของชาวอาข่าเลยก็ว่าได้ค่ะ เพราะทุกมื้อต้องมีน้ำพริกแน่นอนอย่างขาดไม่ได้ อย่างน้อยก็ขอสักถ้วยเถอะนะ ขอให้มีอยู่บนขันโตก น้ำพริกอาข่านั้นมีมากมายหลายแบบค่ะ เพราะชาวอาข่ารับประทานอาหารค่อนข้างจัด น้ำพริกอาข่ามีทั้งน้ำพริกมะเขือเทศ น้ำพริกหอมชู น้ำพริกถั่วเน่า น้ำพริกถั่วลิสง น้ำพริกนก น้ำพริกจั๊กจั่น สารพัดน้ำพริกเลยค่ะ เรียกได้ว่า มีอะไรก็เอามาตำเป็นน้ำพริกได้หมด ส่วนวิธีการทำน้ำพริกก็ง่ายแสนง่าย ส่วนประกอบหลัก ๆ ก็คือ พริกสด เกลือป่น ผงชูรส ผักชี และวัตถุดิบที่จะทำน้ำพริก ซึ่งจะปรับเปลี่ยนเป็นอะไรก็ได้ ตามใจชอบเลยค่ะ อ้อ ! น้ำพริกก็ต้องทานกับผักใช่มั้ยล่ะคะ ถ้าทำเมนูนี้จำเป็นต้องมีผักสดหรือผักต้มด้วยนะ ฮานะเป็นคนหนึ่งที่ชอบทานเผ็ดมาก ส่วนหนึ่งอาจจะมาจากการทานน้ำพริกมาตั้งแต่เด็ก ๆ ซึ่งฮานะคิดว่า เป็นเรื่องที่ดีนะคะ ที่พ่อกับแม่ปลูกฝังให้กินกับอะไรง่าย ๆ ฮานะจึงไม่เลือกกินเลย แค่มีน้ำพริก ฮานะก็สามารถนำมาคลุกกับข้าวและกินอย่างเอร็ดอร่อยได้แล้วค่ะ กินง่ายใช่มั้ยล่ะคะ ทุกวันนี้เมนูโปรดของฮานะที่ขาดบนมื้ออาหารไม่ได้ก็ยังเป็น “สารพัดน้ำพริก” นี่แหละ ภาพประกอบโดยผู้เขียน “น้ำพริกถั่วลิสง” ภาพประกอบโดยผู้เขียน “น้ำพริกแคบหมู” ภาพประกอบโดยผู้เขียน “น้ำพริกปลาย่าง” ภาพประกอบโดยผู้เขียน "น้ำพริกมะเขือเทศ" 3. ผักกาดดอง เมนูผักกาดดอง เป็นอีกเมนูหลักที่ต้องมีบนโต๊ะอาหารเคียงคู่กับน้ำพริกเลยค่ะ เพราะเมนูนี้ทำง่าย เพียงแค่นำผักกาดไปใส่เกลือแล้วดองทิ้งไว้เป็นระยะเวลาหนึ่ง เมื่อแน่ใจว่าผักกาดเริ่มมีรสชาติเปรี้ยว นั่นก็แสดงว่าผักกาดที่เราดองไว้สามารถนำมาปรุงอาหารได้แล้ว เมนูผักกาดดองที่ฮานะขอแนะนำเลย คือเมนูผัดผักกาดดองใส่หมู วิธีการทำนั้นง่ายแสนง่าย เพียงแค่นำผักกาดดองมาผัดกับเนื้อหมูแล้วเติมผักชีนิดหน่อย หอมฉุยเลยค่ะ หรือถ้าเน้นเรื่องความสะดวก ก็แค่เติมพริกกับเกลือลงไปในผักกาดดอง คลุกเคล้าให้เข้ากัน แค่นี้ก็อร่อยได้แล้วค่ะ ภาพประกอบโดยผู้เขียน "ยำผักกาดดอง" ภาพประกอบโดยผู้เขียน "ผัดผักกาดดองใส่หมู" 4. ข้าวต้มไก่ ตอนเด็กฮานะชอบกินข้าวต้มไก่มากค่ะ กินเยอะมาก ๆ ด้วย ถ้วยเดียวไม่เคยจอด ต้องมีต่อถ้วยที่สามที่สี่ตลอด 55555 แต่เริ่มห่าง ๆ ไปเมื่อโตขึ้น เพราะข้าวต้มอาข่านั้นค่อนข้างหวาน ซึ่งเป็นความหวานที่มาจากเนื้อไก่และผงชูรส นอกจากนี้ข้าวต้มไก่ยังเป็นอาหารที่จืด เพราะใส่วัตถุดิบเพียงไม่กี่อย่าง ซึ่งได้แก่ เกลือป่น ผงชูรส ขิง ตะไคร้และเนื้อไก่ โดยเนื้อไก่ที่นำมาทำข้าวต้มนั้นจะเป็นไก่ที่เลี้ยงเอง จึงสามารถนำอวัยวะชิ้นใหญ่รวมไปในข้าวต้มได้มากเท่าที่ต้องการ ในข้าวต้มไก่จะมีทั้งน่อง ทั้งหัว ทั้งตับ ทั้งไส้ ทั้งหัวใจ มีทุกอย่างที่กินได้เลยค่ะ เพราะแบบนี้ ตอนเด็กฮานะจึงชอบทานข้าวต้มไก่ไงคะ :) ภาพประกอบโดยผู้เขียน "ข้าวต้มไก่" ภาพประกอบโดยผู้เขียน "ข้าวต้มไก่" 5. แกงผักกาด เมนูนี้เป็นอีกเมนูหนึ่งที่ทำง่ายและอร่อยค่ะ อันดับแรกเลย เราต้องนำพริกสด เกลือเม็ด กระเทียม มาตำให้ละเอียดแล้วทิ้งไว้ก่อน จากนั้นทอดเนื้อหมูหรือกระดูกหมูที่เตรียมไว้จนสุก ตามด้วยพริกที่เราพักทิ้งไว้ คนให้เข้ากัน เมื่อได้กลิ่นหอม ๆ แล้วก็เติมน้ำลงไป และจบท้ายด้วยผักที่เราเตรียมไว้ ง่ายใช่มั้ยล่ะคะ หรือถ้าใครไม่ชอบน้ำมันเยิ้ม ๆ ก็นำผักกาดไปต้มกับพริกอย่างเดียวโดยไม่ใส่เนื้อหมู ก็จะได้เมนูผักกาดแบบคลีน ๆ เพิ่มขึ้นอีกหนึ่งเมนูค่ะ ภาพประกอบโดยผู้เขียน "แกงผักกาด" ภาพประกอบโดยผู้เขียน "แกงผักกาด" ภาพประกอบโดยผู้เขียน "แกงผักกาด" นอกจากที่ฮานะนำเสนอมานั้น ชาวอาข่ายังมีอาหารอีกมากมายรอให้เพื่อน ๆ มาลิ้มลองอยู่นะคะ ฮานะขอไม่ลงรายละเอียดแล้วกันค่ะ เพราะอาหารทั้ง 5 อย่างที่กล่าวมาข้างต้นนั้น ถือว่าเป็นอาหารอาข่าแบบดั้งเดิมเลย ส่วนเมนูอื่นก็อาจจะปรับเปลี่ยนไปบ้างตามยุคสมัย ซึ่งอาหารอาข่าในปัจจุบันหาทานได้ง่ายขึ้นแล้วนะคะ ไม่จำเป็นต้องเป็นคนอาข่าก็สามารถลิ้มลองอาหารอร่อย ๆ เหล่านี้ได้ค่ะ สำหรับเพื่อน ๆ คนไหนที่อยากลองสัมผัสอาหารอาข่า อยากลองรสชาติใหม่ ๆ ในจังหวัดเชียงใหม่และเชียงรายมีร้านอาหารอาข่ากระจายอยู่ทั่วไปเลยค่ะ โดยเฉพาะตามสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ ก็จะพบเจอร้านอาหารอาข่าได้ไม่ยาก ถ้ามีโอกาสลองไปหาทานดูได้นะคะ ฮานะขอทิ้งท้ายด้วยภาพอาหารอีกหลายเมนูที่นอกเหนือจากที่เล่ามาให้เพื่อน ๆ ดูแล้วกันค่ะ ภาพประกอบโดยผู้เขียน ภาพประกอบโดยผู้เขียน เอ๊ะ ! น้ำลายหกค่ะ :)