เครดิตภาพ : https://bit.ly/3eE5Mmi เครดิตภาพ : https://bit.ly/2VkypNY โรคซึมเศร้าหลังคลอด คุณแม่หลายคนคงเคยประสบปัญหา ว่าหลังคลอดแล้ว แทนที่จะแฮปปี้ มีความสุข แต่กลับรู้สึกเครียด รู้สึกหดหู่ รู้สึกสับสน รู้สึกผิด ถ้าอาการรุนแรง อาจจะรู้สึกอยากทำร้ายลูก หรือ ทำร้ายตัวเอง จะเล่าให้ใครฟังก็ไม่ได้ เพราะถ้าใครไม่เข้าใจจะพากันตำหนิ หรือพูดจนคุณแม่เกิดความเครียดมากกว่าเดิม จะดีกว่ามั้ยที่มารู้จัก 3 อาการผิดปกติ ของโรคซึมเศร้า ได้แก่ Postpartum blue , Postpartum depression และ Postpartum psychosis เครดิตภาพภาพ : https://bit.ly/2KjzxLt Postpartum blue คือภาวะโรคซึมเศร้าระดับน้อยสุด มีอาการ อ่อนไหวทางอารมณ์ง่าย ร้องไห้ง่าย รู้สึกเครียด เป็นกังวล แต่ยังสามารถดูแลลูกเป็นปกติโดยไม่มีความรู้สึก ที่จะทำร้ายลูกและทำร้ายตัวเองค่ะ ซึ่งภาวะนี้เกิดขึ้นในแม่มือใหม่ได้ถึง 75% เลยค่ะ มันเป็นความกังวลตามปกติของร่างกาย ที่เรามีการเปลี่ยนแปลง มักเกิดขึ้นในช่วง 3-4วัน หลังคลอดค่ะ อาการอารมณ์นอยด์ อ่อนไหว เครียด จะเกิดขึ้นเป็นชั่วโมง หรือยาวเป็นวันก็ได้ค่ะ ภาวะนี้ไม่ต้องรักษาโดยแพทย์ค่ะ แต่อาจจะปรึกษานักจิตวิทยาเพิมเติมด้วยจะดีไม่น้อยค่ะ เพื่อช่วยให้คุณแม่ค่อยๆผ่อนคลาย และมีความสุขกับการเลี้ยงลูกค่ะ ส่วนคุณพ่อ ควรอยู่ใกล้ชิดให้ความช่วยเหลือ ช่วยเลี้ยงลูก ให้คุณแม่มีเวลาเป็นส่วนตัว ได้พักผ่อนบ้าง ทำในสิ่งที่รักที่ชอบบ้างค่ะ เคดิตภาพ : https://bit.ly/3apBaBT Postpartum depression เป็นภาวะซึมเศร้าที่เริ่มรุนแรงค่ะ คุณแม่มือใหม่จะมีอาการคล้ายแบบแรก แต่เพิ่มเติม และหนักกว่าค่ะ มีความรู้สึกผิด หดหู่ สูญเสียสมาธิ บางทีนั่งเหม่อลอย ไม่อยากทำอะไรเลย หรือ รุนแรงถึงขั้น อยากทำร้ายลูกและทำร้ายตัวเอง ในสภาวะแบบนี้มีความสุ่มเสี่ยงที่จะนำพาซึ่งความน่าเศร้า 10-15% ของคุณแม่มือใหม่ มักจะพบอาการช่วง เดือนที่ 4 หลังคลอด ความรู้สึกเศร้า เครียด รู้สึกผิด อาจกินเวลา เป็นสัปดาห์ หรือเป็นเดือนได้ค่ะ คุณแม่ที่มีอาการแบบนี้จะต้องรีบพบจิตแพทยโดยด่วนค่ะ อาการซึมเศร้าหลังคลอดแบบนี้รักษาให้หายได้ค่ะ เพียงคุณแม่เข้ารับการรักษา อย่างต่อเนื่องค่ะ คุณพ่อมีบทบาทสำคัญเพราะจะเป็นคนที่สามารถช่วยเหลือคุณแม่ ให้กำลังใจห่างๆ ช่วยเลี้ยงลูกในยามที่คุณแม่ยังไม่สามารถดูแลได้เต็มที่ และเป็นคนที่สามารถรับรู้ถึงอาการที่ผิดปกติของคุณแม่ และพาไปรักษาได้ทันท่วงทีค่ะ เครดิตภาพ : https://bit.ly/2VnZWOE อาการสุดท้ายคือ Postpartum psychosis เป็นอาการคล้ายจิตหลอนในคุณแม่มือใหม่ อาจมีอาการหูแว่ว เป็นเสียงสั่งให้ทำร้ายลูกตัวเอง มีพฤติกรรมแปลกๆ กระสับกระส่าย หงุดหงิด นอนไม่หลับ มักเกิดขึ้นช่วงหลังคลอดประมาณ 2 สัปดาห์ และมีอาการอาจนานเป็นสัปดาห์ หรือเป็นเดือนได้ค่ะ โชคดีที่อาการรุนแรงนี้เป็นได้น้อยมาก 0.1-0.2% แต่คุณแม่ท่านใดที่มีอาการนี้จะต้องรีบรักษาค่ะ เพราะเป็นอาการฉุกเฉินที่อาจนำมาสู่การทำร้ายลูกและทำร้ายคุณแม่เองได้ค่ะ ส่วนคุณพ่อ สามารถช่วยเหลือคุณแม่คือให้กำลังใจ เชื่อมั่นว่าสามารถรักษาให้หายขาดได้ และจะกลับมาเป็นปกติได้ค่ะ ระหว่างที่คุณแม่รักษาอยู่นั้น คุณพ่อช่วยดูแลลูกไปพลางๆ ก่อนค่ะ คุIแม่หายแล้ว ก็พร้อมเข้ามาเลี้ยงดูลูกต่อค่ะ มีการศึกษาภาวะที่เปลี่ยนไปทางจิตใจของคุณแม่มากมาย หลายๆ งานวิจัยก็ยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจนถึงสาเหตุที่แท้จริง โดยสันนิษฐานว่าเกิดจากการลดระดับของฮอร์โมนในร่างกายคุณแม่อย่างรวดเร็ว Estrogen , Progesterone และ Cortisol ทำให้สารสื่อประสาทในสมองของคุณแม่แปรเปลี่ยนไป ยิ่งร่วมกับ ความเครียดที่คุณแม่เผชิญช่วงตั้งท้อง และ ช่วงคลอด หรือประวัติทางสุขภาพจิตของคุณแม่ พบว่าคุณแม่ที่มีความเครียดง่ายยิ่งมีแนวโน้มที่จะกิดภาวะโรคซึมเศร้าง่ายกว่า อายุของคุณแม่ ยิ่งอายุน้อยกว่า 20 ปี ยิ่งพบได้มาก และอีกมากมายที่มีการรายงานในงานวิจัยค่ะ สำคัญที่สุดคือคุณพ่อ และคนใกล้ชิดคุณแม่มือใหม่ที่จะช่วยดูแล และเข้าใจ หากคุณพ่อหมั่นสังเกตอาการที่ผิดปกติไปของคุณแม่ได้เร็ว ก็จะแก้ไขได้ทันค่ะ ในหลายๆ กรณีศึกษาในต่างประเทศพบว่าคุณแม่ที่มีปัญหาทางจิตใจหลังคลอด หากได้รับการรักษาเยียวยา สามารถหายได้ค่ะ แต่ถ้าขาดการรักษา หรือรักษาไม่ต่อเนื่องอาการจะกลับมาป็นใหม่ หรือพัฒนาเป็นโรค Bipolar ได้ค่ะ พอรู้ถึงตรงนี้แล้วทำให้เข้าใจคุณแม่หลายๆ คน ที่เป็นข่าวทำร้ายลูกมากยิ่งขึ้นค่ะ การตำหนิคุณแม่มือใหม่ที่ร้ายลูกนั้นอาจไม่ช่วยให้อะไรดีขึ้น แต่จะดียิ่งขึ้นกว่านี้ ถ้าคนใกล้ชิดเข้าใจ ดูแล รับฟัง รับรู้ และรีบแก้ไขก่อนที่อะไรไม่ดีจะเกิดขึ้นค่ะ