ชีวิตต้นทุนต่ำ ทำยังไงจะรอด

เรามักจะได้ยินคำว่า คนเรามีต้นทุนชีวิตที่ไม่เหมือนกัน แน่นอนว่าคำพูดนี้เป็นความจริงที่ไม่มีใครเถียงได้ แต่ถ้าเรามัวแต่ยึดติดกับความคิดว่าเราไม่มีทุน  เราก็คงไม่สามารถก้าวพ้นภาวะอันแสนรันทดของชีวิตนั้นไปได้

เนื่องจากวันนี้เย็น เพื่อนสาวที่เธอประสบปัญหาทางการเงินอย่างหนัก ได้โทรมาปรึกษาว่า เผอิญมีคนจะให้ความช่วยเหลือให้เงินส่วนหนึ่งสำหรับลงทุนทำอะไรสักอย่าง  เธอก็มีความกังวลใจเป็นอย่างมากในการที่จะใช้งบประมาณที่แสนจะจำกัดนี้ให้มันเกิดประโยชน์ สามารถหมุนเวียนและเลี้ยงตัวเองให้รอดไปแต่ละวันได้อย่างไร  เราก็ร่วมด้วยช่วยกันระดมสมอง วิเคราะห์ข้อดีข้อเสีย และหาทางออกว่าทำอย่างไรดี  ก็เลยได้ข้อสรุปแนวทางสำหรับการดำรงชีวิต และเอาตัวรอดกับสภาวะนี้ได้อย่างไร  พอได้แนวทางแล้ว ผู้เขียนจึงเห็นว่า น่าจะเอามาแชร์ให้เพื่อน ๆ ได้อ่านและลองวิเคราะห์ตามเพื่อเป็นแนวทางดูค่ะ 

2) วิเคราะห์ความสามารถของตัวเอง  เรานี้มีดีอย่างไร ทำอะไรได้บ้าง เช่น เขียนหนังสือได้ดี ก็ไปทำงานเขียน รับจ้างเขียนบทความ  มีความสามารถด้านภาษา ก็รับงานแปล งานสอนพิเศษ   ตัดเย็บเสื้อผ้าได้   ทำอาหารเก่ง  ปลูกต้นไม้เก่ง ก็ปลูกผักขายเป็นต้น  ในชีวิตคนเรา เราต้องทำอะไรเป็นสักอย่างหล่ะน่ะ  

3) วิเคราะห์ความเสี่ยงอื่น ๆ  เช่น สภาพดินฟ้าอากาศ  ทำเล ที่ตั้ง จำนวนลูกค้า หรือเทศกาล  สิ่งที่มีผลทำให้ธุรกิจที่เราจะทำมันล้มเหลว  

4) วิเคราะห์ความเป็นไปได้ เช่น ขายอะไรคนถึงจะกิน  ลงรายละเอียดไปถึงแพคเกจ ที่จะลดต้นทุน   

5) วิเคราะห์ตลาด ใครคือลูกค้า เราจะไปหาลูกค้าได้อย่างไร ถ้าลูกค้าไม่มาหาเรา  เรื่องลูกค้าต้องให้ชัด ระบุให้ได้เลยว่า เราจะขายใคร เพื่อเราจะได้โฟกัสได้ถูกเป้าหมาย  

จากการวิเคราะห์ตัวเอง จะทำให้เรารู้ขีดจำกัด และความสามารถของเรา  อย่างกรณีเพื่อน เราก็พบว่า 

1. เพื่อนมีปัญหาสุขภาพ ต้องพักผ่อนมาก ๆ ทำงานที่เพ่งนาน ๆ หรือนั่งอยู่กับที่นาน ๆ ไม่ได้ ต้องเปลี่ยนอิริยาบท 
2. ทุนที่จะลงทุนมีน้อยมาก ถึงมากที่สุด 
3. เพื่อนทำอาหารได้ รสชาติดีพอสมควร มีฝีมือด้านความงาม และทักษะอื่น ๆ แต่ทักษะอื่น ๆ ต้องมีอุปกรณ์ที่มีราคาสูง จึงตัดออก
4. เพื่อนทำขนมขาย และมีฐานลูกค้า แต่ไม่มาก

หาทางเลือก    การหาทางเลือกก็เหมือนการทำแผนยุทธศาสตร์และแผนกลยุทธ์    โดยกำหนดเป้าหมายชีวิตว่าเราอยากให้ตัวเองเป็นอย่างไร (Vision) มองไปข้างหน้า 3 วัน  3 สัปดาห์  3 เดือน 3 ปี  ค่อย ๆ ขยายออกไปค่ะ  สำหรับเป้าหมายของชีวิต หรือ  Vision  ของเรา เรากำหนดว่า เราจะต้องมีกินมีใช้ เอาชีวิตรอดโดยไม่ต้องเป็นหนี้  และไม่เบียดเบียนใคร   เมื่อกำหนด Vision ชีวิตเราได้แล้ว เราก็มาดูว่าเราจะไปสู่ชีวิตนั้นได้อย่างไร โดยการวางยุทธศาสตร์ชีวิต ซึ่งมีข้อเดียว คือ ต้องมีอาชีพมีรายได้ 

เมื่อยุทธศาสตร์ชีวิตได้กำหนดไว้ว่า ต้องมีอาชีพมีรายได้   เราก็มาวางกลยุทธ์กันแบบบ้าน ๆ ค่ะ  

กลยุทธ์ที่  1  การเช่าที่สำหรับขายของ อาจจะเสี่ยงตรงที่ไม่มีลูกค้ามาซื้อ หรือซื้อน้อย ไม่คุ้มค่าเช่าที่เสียไป ไป ๆ มา ๆ อาจจะได้แค่ค่าเช่าบ้าน ดังนั้นอะไรที่เสียเงิน เราจะไม่จ่ายโดยไม่จำเป็น จึงตัดการเช่าที่ขายของออก และเลิกเอาเวลาที่ต้องไปหาทำเลขายของ มาคิดว่าจะทำอะไรขายดี 

กลยุทธ์ที่ 2  เมื่อตัดหน้าร้านออกแล้ว เราต้องทำตัวเป็นหน้าร้านเอง โดยสร้างหน้าร้านที่หน้าเฟซบุคส์ โพสต์บอกไปเลยว่าพรุ่งนี้มีเมนูอะไร หรือเราจะขายอะไร และให้ลูกค้าสั่งแบบพรีออเดอร์เท่านั้น  เพื่อป้องกันของเหลือ 

กลยุทธ์ที่ 3 เราเลือกขายอาหาร เช้า ง่าย ๆ เช่น ข้าวเหนียวหมูปิ้ง ข้าวไข่เจียว   และอาหารกลางวัน ประเภท ข้าวผัด ข้าวราดแกงหรือผัดง่ายๆ  เจาะจงกลุ่มลูกค้าสำนักงาน ที่ไม่ค่อยมีเวลา หรือไม่อยากออกไปข้างนอก  และขายในราคาที่ไม่สูงมาก 

กลยุทธ์ที่ 4 ไม่ต้องรอสิ้นเดือน ไม่ต้องรอเงินสนับสนุน เริ่มจากทุนตั้งต้น 1,000 บาท พรุ่งนี้ลงมือลุยเลย คิดแล้วต้องทำ คิดแล้วไม่ทำมันจะได้แต่คิด ไม่เกิดประโยชน์และฟุ้งซ่านเปล่า ๆ 

กลยุทธ์ที่ 5 เวลาที่เหลือจากการส่งอาหาร ปลูกผักเพื่อสร้างรายได้เสริมอื่น ๆ เช่น ผักบุ้งงอก ถั่วงอก  พร้อมกับวางแผนการตลาดต่อไปเลยว่า เราจะหาลูกค้าได้อย่างไร  ซึ่งเราคิดว่า เราจะสอบถามร้านค้าต่าง ๆ ว่าต้องการผักประเภทนี้หรือไม่ ถ้ารับก็เอาไปส่ง หรือถามลูกค้าที่สั่งอาหารไปกินว่าต้องการมั้ย   รวมทั้งโพสต์ขายหน้าเฟสบุ้คส์และสื่อโซเชียลอื่น ๆ  สำหรับการปลูกผัก เราเน้นเรื่องการปลูกไว้กินเอง เหลือค่อยขาย 

นอกจากนี้ เรายังกำหนด KPI เพื่อเป็นตัวชี้วัดว่าสำเร็จหรือไม่ โดยกำหนดยอดขายว่าสามารถขายอาหารต่อเนื่องได้หรือไม่ หรือในเวลา 10 วัน ยังมียอดสั่งซื้อต่อเนื่องหรือไม่ ถ้าไม่มีต้องกลับมาทบทวนว่าเมนูไม่น่ากิน หรือรสชาติอาหารไม่ดี  ถ้าปรับปรุงแล้ว แล้วยอดขายไม่ดีขึ้น ก็เลิก ไปทำอย่างอื่น 

เป็นอย่างไรกันบ้าง สำหรับแนวทางที่เราได้ประมวลมาเป็นตัวอย่าง ซึ่งอาจจะไม่สมบูรณ์ เนื่องจากไม่ได้ใช้นักวิชาการที่มีความเชี่ยวชาญมาช่วยวิเคราะห์  แต่ก็จะพอเป็นแนวทางในการคิดที่จะลงทุน หรือทำอะไรสักอย่างที่จะทำให้เราคำนึงถึงอะไรหลาย ๆ อย่าง โดยอิงหลักของความเป็นจริงและข้อมูลรอบด้านก่อนจะตัดสินใจลงไป  และขอให้เพื่อน ๆ คิดว่า  ให้เราเสียใจที่อาจจะเลือกทางผิด แต่ดีกว่าเสียใจที่มีโอกาสแล้วไม่ได้ลงมือทำ  เพราะเมื่อเราทำอะไรไปแล้ว เราจะได้ประสบการณ์สำหรับที่จะก้าวไปข้างหน้าอย่างเข้มแข็ง  เป็นกำลังใจให้นะคะ 

ภาพและเรือง โดย ผู้เขียน