เส้นทางของ Psychedelic Rock

ท่านที่เป็นนักฟังดนตรีรุ่นใหญ่คงจะจำกันได้ถึงวิถีการใช้ชีวิตของหนุ่มสาวชาวตะวันตกในช่วงปลายทศวรรษ 1960 จนถึงต้นทศวรรษ 1970 หากท่านยังมีชีวิตอยู่ก็คงเป็นผู้สูงอายุกันแล้ว ยุคสมัยนั้นเป็นยุคที่คนหนุ่มสาวนิยมไว้ผมยาวรุงรัง มีชีวิตที่ผูกพันกับยาเสพติด ที่บ้านเรามักจะเรียกกันว่า “ฮิปปี้” หรือ”บุปผาชน” คุณคงจำดนตรีแนวที่เรียกว่า Psychedelic Rock ซึ่งเป็นสัญลักษณ์อย่างหนึ่งของคนกลุ่มนี้ได้

Psychedelic Rock หรือ Psychedelia คือดนตรีที่เป็นที่นิยมในหมู่ “ฮิปปี้” และ “เสรีชน” เริ่มต้นในกลางทศวรรษ 1960 พวกเขาเป็นกลุ่มของคนหนุ่มสาวที่สร้างอิทธิพลทางสังคมเป็นอย่างสูงโดยมีสัญลักษณ์เฉพาะตนคือความผูกพันธ์แนบแน่นกับยาหลอนประสาทที่ชื่อ “LSD” หรือ “Lysergic AcidDiethylamide”

ช่วงเวลาที่อยู่ในจุดสูงสุดของดนตรีแนว Psychedelic Rock คือระหว่างปี ค.ศ. 1966 ถึง ค.ศ. 1969 เมื่อดนตรีแนว Psychedelia ได้รับการกล่าวถึงว่าเป็นศิลปะรูปแบบใหม่ควบคู่ไปกับการเติบโตของชุมชน Psychedelia ในอังกฤษและสหรัฐอเมริกา

แต่สิ่งที่มีส่วนทำให้ Psychedelia กลายเป็นกระแสหลักทางดนตรีคือการเปิดตัวของอัลบั้ม “Pet Sounds” ของ “The Beach Boys” ในเดือนพฤษภาคมปี 1966 และอัลบั้ม “Revolver” ของ “The Beatles” ในเดือนสิงหาคมปี 1966

ทั้งสองอัลบั้มถูกมองว่าเป็นหนึ่งในอัลบั้มยุคแรกสุดของเพลง Psychedelic Rock อัลบั้ม “Pet Sounds” มีองค์ประกอบหลายอย่างที่แสดงถึงอาการประสาทหลอนด้วยการทดลองทางดนตรีที่ยอดเยี่ยม เนื้อเพลงที่ทำให้เคลิบเคลิ้มตามความปรารถนาทางอารมณ์และความสงสัยในตนเองอย่างละเอียดและมีเทคนิคแบบใหม่ทั้งจากเครื่องดนตรีทั่วไปและเครื่องดนตรีที่แปลกใหม่

อัลบั้ม “Revolver” เป็นอีกหนึ่งในผลงานชิ้นเอกที่ทำให้เกิดความเคลิบเคลิ้มอันเกิดจากดนตรีร็อค เพลง "Rain" ซึ่งอยู่ในอัลบั้มนี้ถือเป็น "การถือกำเนิดของดนตรีแนว Psychedelic Rockของอังกฤษ" และ “Revolver” เป็นอัลบั้มที่ใช้เครื่องดนตรีอินเดียปรากฏในรูปแบบของดนตรีและแฝงด้วยปรัชญาทางศาสนาอย่างชัดเจน

อัลบั้ม “Revolver” คือความสำเร็จของ The Beatles ในการถ่ายทอดมุมมองที่ได้รับแรงบันดาลใจจากยาหลอนประสาท LSD โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเพลง "Tomorrow Never Knows"

ปี 1967 เป็นเวลาที่ Psychedelic Rock เริ่มต้นได้รับความนิยมเป็นวงกว้างไปทั่วโลกโดยไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะในชุมชนของเสรีชนอีกต่อไป ปี 1968 ดนตรีแนวนี้ได้รับการยอมรับกันในวงการดนตรีว่ามีความแปลกใหม่กว่าดนตรีร็อคทั่วไป

Psychedelic Rockเริ่มได้รับความนิยมในอังกฤษ ขณะที่ “Acid Rock” ซึ่งก็คือ Psychedelic Rock แบบหนักหน่วงและมีอิทธิพลมากในแถบชายฝั่งตะวันตกของอเมริกา แต่ Psychedelic Rock อังกฤษถูกมองว่ามีศิลปะมากกว่า แต่ก็มีแนวโน้มที่ยังติดอยู่กับโครงสร้างทางดนตรีที่เป็น Pop อยู่

เมืองที่ได้ชื่อว่าเป็นเมืองสำคัญของดนตรี Psychedelic Rock คือซานฟรานซิสโกและลอนดอนซึ่งได้รับการยอมรับว่าเป็นศูนย์กลางของวัฒนธรรมทางดนตรีแนวนี้

เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ปี 1967 “The Beatles” ออกอัลบั้ม “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band” ซึ่งมีเพลง “Strawberry FieldsForever” และ “Penny Lane” ที่ถือเป็นสัญลักษณ์ที่สำคัญในความเป็นดนตรี Psychedelic Rockอย่างชัดเจน

เดือนและปีเดียวกันในสหรัฐอเมริกา “Jefferson Airplane” ออกอัลบั้ม “SurrealisticPillow” ที่มีเพลงดัง “White Rabbit” และ “Somebody to Love” ทั้งสองเพลงติดอยู่ในทอบเทนในสหรัฐอเมริกา

ขณะที่ในเดือนมีนาคม ปี 1967 วงดนตรี “Pink Floyd” วง Psychedelic Rock จากอังกฤษออกอัลบั้ม “The Piper at the Gate of Sound” มีเพลง “Arnold Lane” และ “See Emily Play” เพลงที่ประพันธ์โดย “Syd Barrett” สมาชิกคนสำคัญผู้ก่อตั้งวงที่ต้องจากวงไปเพราะมีอาการทางประสาท ปัจจุบันเขาเสียชีวิตไปแล้ว

 ในสหรัฐอเมริกา “Jimmy Hendrix” สร้างปรากฏการณ์ของ Psychedelia ในอัลบั้ม “Electric Ladyland” และ  “Are You Experienced”

อัลบั้ม “The Doors” ของวงดนตรี “The Doors” เป็นอัลบั้มที่สร้างความรู้สึกที่สวยงามของ Psychedelia ตั้งแต่เพลงฮิต “Light My Fire” จนถึง “The Ends”

สหรัฐอเมริกาและอังกฤษคือศูนย์กลางของ Psychedelic Rock แต่ในตอนปลายของทศวรรษ 1960 ดนตรีแนวนี้ก็ได้แพร่ขยายไปทั่วโลก ยุโรป, ออสเตรเลีย, เอเชีย รวมทั้งอเมริกากลางและอเมริกาใต้

 ปลายทศวรรษ 1960 คือช่วงเวลาที่ Psychedelic Rock เริ่มต้นถดถอยลง จุดไคลแมกซ์ของ Psychedelic Rock น่าจะเกิดขึ้นในเทศกาลดนตรี “Woodstock” ในปี 1969 อันเป็นที่รวมของการแสดงของสุดยอดศิลปิน Psychedelic Rock ในตอนนั้นอันประกอบด้วย “Jimi Hendrix”, “Jefferson Airplane” และ “The Grateful Dead”

สาเหตุหนึ่งของความถดถอยของ Psychedelic Rock คือการใช้ยาหลอนประสาทประเภท LSD ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญของดนตรีได้ถูกสภาของทั้งอังกฤษและรัฐแคลิฟอร์เนียกำหนดให้เป็นยาที่ผิดกฎหมายในปี 1967

แต่อย่างไรก็ตาม Psychedelic Rockที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาไม่กี่ปีก็ถือเป็นสะพานเชื่อมทางดนตรีระหว่างดนตรีร็อคที่มีรากฐานมาจาก Blues และ Progressive Rockในเวลาต่อมา

ช่วงเวลาไม่กี่ปีที่ Psychedelic Rock กำเนิดเกิดขึ้นจนก้าวขึ้นมาถึงจุดที่ได้รับความนิยมสูงสุดและถดถอยลงมาในปลายทศวรรษ 1960 ถึงต้นทศวรรษ 1970 รวมไปถึงการเสียชีวิตด้วยการใช้ยาเสพติดเกินขนาดของ “Jimi Hendrix” และ “Jim Morrison” ของวง “The Doors” จากการใช้ยาเสพติดเกินขนาด

แม้ว่าจะมีอายุอยู่ไม่นานนักแต่ดนตรี Psychedelic Rock และ Acid Rock ก็คือจุดเริ่มต้นของวงดนตรีที่ยิ่งใหญ่หลายวง รวมถึงวงดนตรี Progressive Rock อย่าง “King Crimson” และตำนานอย่างวง “Pink Floyd”

หากจะกล่าวว่าดนตรี Psychedelic Rock คือเป็นองค์ประกอบหนึ่งที่เป็นต้นกำเนิดของ Progressive Rock และ Hard Rock ที่ยิ่งใหญ่ขึ้นมาในทศวรรษ 1970 ก็ว่าได้ แม้แต่วงดนตรี Progressive Rock ในตำนานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดตามความรู้สึกของผมคือ “Pink Floyd” ก็เริ่มต้นเส้นทางสายดนตรีของพวกเขาด้วย Psychedelic Rock ก่อนที่จะเปลี่ยนแนวมาเป็น Progressive Rock อย่างเต็มตัว

คุณลองหาอัลบั้มชุดแรกๆ ของพวกเขาในยุคที่มี Syd Barrett เป็นผู้นำอย่าง “The Piper atthe Gates of Dawn” และ “A Saucerful of Secrets” มาฟัง แล้วลองเปรียบเทียบกับอัลบั้มมหากาพย์ของพวกเขาอย่าง “The Dark Side of the Moon” ดูเถิด

ขอบคุณภาพประกอบ

ภาพปกจาก Сергей Катышкин โดย Pexels

ภาพประกอบ 1 จาก Nick Kane โดย Unsplash

ภาพประกอบ 2 จาก Didssph โดย Unsplash

ภาพประกอบ 3 จาก Didssph โดย Unsplash

ภาพประกอบ 4 จาก Pascale Amez โดย Unsplash

อัปเดตความรู้ใหม่ ๆ อีกมากมาย โหลดเลยที่ App TrueID ฟรี !