My story : เด็กเลี้ยงวัว

          วันนี้ผมจะพาทุกท่านมาดูบรรยากาศธรรมชาติ และวิถีชีวิตของชาวบ้านแถบภาคอีสานว่ามีวิถีชีวิตอย่างไร ผมต้องบอกก่อนว่า ผมเกิดที่ภาคอีสาน เป็นคนอีสานโดยกำเนิด บ้านเกิดของผมอยู่จังหวัดอุบลราชธานี อำเภอเดชอุดม เป็นจังหวัดที่อีสานมาก ๆ คนแถวนี้ก็จะสื่อสารกันเป็นภาษาอีสาน ผมรักบ้านเกิดของผมมาก ๆ และ อยากจะนำวิถีชีวิตชนชาวบ้าน มาเขียนให้กับทุกคนได้อ่าน และอยากให้ทุกคนได้รู้จัก ความเป็นอยู่ของชาวอีสาน มีจะมีวิถีชีวิตอย่างไร และจะน่าสนใจขนาดไหน 

          ภาคอีสานสำหรับผมเป็นภาคที่น่าอยู่มาก ๆ และอยากให้คนได้มาเห็น และมาดูวัฒนธรรมอีสาน คนอีสานส่วนมากจะใช้ชีวิตอยู่กับธรรมชาติ มีการเป็นอยู่อย่างเรียบง่าย ไม่หรูหราอะไร มีอะไรกินได้ก็กิน   พูดง่าย ๆ คือ ไม่ฟุ่มเฟือย ไม่หรูหราอะไร ผมรักบ้านเกิดของผม คนอีสานส่วนใหญ่จะหากินตามท้องไร่ท้องนา บอกได้เลยว่าไม่อดตายครับ และวิถีชีวิตอีกอย่างหนึ่ง ที่ผมอยากนำมาเล่าให้ทุกคนฟังมาก ๆ คือ การเลี้ยงวัวครับ น่าสนใจมาก ๆ ผมมีโอกาสได้ไปเลี้ยงวัวอยู่ การเลี้ยงวัวไม่ได้มีอะไรซับซ้อนมาก แต่ต้องใส่ใจเป็นอย่างดี ส่วนใหญ่คนอีสานจะเลี้ยงวัวกัน ผมจึงอยากนำเรื่องนี้มาเล่าให้กับทุกคนครับ

          บ้านผมก็ไม่ได้เลี้ยงวัวหรอกครับ เพราะแม่ของผมไม่มีเวลา มีอาชีพของตัวเองชัดเจน แต่บ้านป้าของผมจะเลี้ยงวัว เพราะบ้านป้าจะตั้งอยู่ตามทุ่งนา ทำให้เลี้ยงวัวอย่างสะดวกครับ ที่อยู่ของเราก็มีผลต่อสัตว์เลี้ยงด้วยนะครับ สมมุติถ้าคุณซื้อวัวมา จะเลี้ยง แต่คุณไม่มีทุ่งนา และไม่นำมันออกไปจากคอก มันก็จะทำให้คุณลำบาก ที่ต้องหาหญ้ามาให้มันกิน วัวของคุณป้าของผม มีประมาณ 10 กว่าตัวครับ ซึ่งไม่ค่อยเยอะเท่าไหร่ พอดี ๆ สำหรับการเลี้ยง เรียกว่าฝูงวัวครับ ตอนเช้า ๆ ลุงของผมก็จะเอาวัวไปผูกไว้ในทุ่งหญ้า ถ้าไม่ใช่ฤดูเก็บเกี่ยว ก็จะเอาวัวไปเลี้ยงได้ตามปกติครับ วัวนั้นเลี้ยงไม่ค่อยยากนัก คนอีสานส่วนใหญ่จะเลี้ยงวัวเอาลูก หรือ เลี้ยงในเชิงพานิช วัวหนึ่งตัวจะคลอดลูกปีละ 1 ครั้งครับ ซึ่งนานมาก ๆ กว่าจะได้ลูก 1 ตัว แม่ผมก็เคยให้ป้าผมเลี้ยงวัวให้ครับ แต่จะไม่ให้เป็นค่าจ้าง จะให้เป็นลูกวัวแทน โดยการเลี้ยงวัวนั้น แม่และป้าของผม จะสลับกันเอาลูกวัว สมมุติ ปีนี้ป้าผมเอาลูกวัว ปีหน้าลูกวัวจะเป็นของแม่ผม ซึ่งต้องคอยลุ้นมาก ๆ ว่า ลูกวัวนั้นจะออกมาเป็นเพศผู้หรือเพศเมีย แน่นอนว่าเพศเมียจะสามารถนำมาขยายพันธุ์ได้อีก ถ้าวัวเป็นเพศเมียจะโชคดีมาก ๆ ครับ เพราะส่วนใหญ่จะเป็นเพศผู้มากกว่า เพศผู้ก็จะเลี้ยงให้มันโต แล้วก็ขายต่อครับ 

          วัวหนึ่งตัวขายได้หลักหมื่นบาท ส่วนใหญ่คนอีสานจะเลี้ยงไว้ขายครับ หลังจากเอาวัวไปผูกไว้ที่ทุ่งหญ้าแล้วตอนเช้า ก็ปล่อยมันไปตามธรรมชาติ และหาที่ร่ม ๆ ให้มันอยู่ด้วยนะครับ วัวก็มีความรู้สึกคล้าย ๆ คนนี้แหละ ร้อนเป็น หนาวเป็น ช่วงสาย ๆ หรือเที่ยง ๆ ก็จะออกไปเคี่ยนงัว (ภาษาอีสาน) หรือ ออกไปเอาน้ำให้วัวครับ โดยวิถีชีวิตของคนอีสาน จะนำวัวเอาไปลงคูสา (ภาษาอีสาน แปลว่าสระน้ำ) เพราะจะได้ง่าย การที่เอาวัวไปลงสระน้ำนั้น เป็นวิธีการเอาวัวกินน้ำที่ง่ายมาก ๆ ลองคิดภาพ ถ้าเราตักน้ำให้วัว มันจะกินไหมละ คนเลี้ยงวัวเขาจะทำแบบนี้ เอาลงสระน้ำเลย วัวก็จะดื่มน้ำเอง และเป็นการคลายร้อนให้วัวอย่างดีมาก ๆ ครั้งหนึ่งผมเคยไปอยู่ครับ ตื่นเต้นมาก ๆ เพราะไปครั้งแรก ร้อนมาก ๆ ครับ การไปเคี่ยนงัว เพราะปกติแล้ว ช่วงเที่ยง ๆ ก็จะร้อน ถ้ามีวัวหลายตัวจะลำบากมาก ๆ ต้องควบคุมวัวให้ดี ไม่งั้นวัวจะเดินออกนอกเส้นทาง ต้องมีความคุ้นเคยอยู่พอสมควร หลังจากวัวได้กินน้ำแล้ว ก็เอากลับไปผูกไว้ที่เดิมครับ ให้วัวได้ใช้ชีวิตตามธรรมชาติแบบเดิม 

          ถ้าถึงช่วงค่ำ ๆ ประมาณ 17.00 - 18.30 น. ก็จะกลับไปเอาวัวมาเข้าคอก ในช่วงพระอาทิตย์ใกล้จะตกดิน บรรยากาศดีมาก ๆ ครับ วัวก็จะเดินแถวกับบ้านอย่างเป็นระเบียบ น่ารักมาก ๆ เป็นภาพที่ประทับใจสุด ๆ ผมจะชอบไปแบบนี้มาก ๆ เพราะได้เห็นบรรยากาศตามท้องไร้ท้องนา ซึ่งผมไม่ได้เห็นมานานมาก ๆ แล้ว แต่กลับมาเห็นก็รู้สึกดีมาก ๆ ครับ ในการเลี้ยงวัวก็จะทำแบบนี้ประจำทุก ๆ วัน ไม่ได้มีอะไรมาก ตอนเช้าก็จะเอาวัวไปผูก ตอนเที่ยงก็จะเอาวัวลงสระน้ำ พอถึงตอนเย็นก็พาวัวกลับเข้าคอก เว้นซะแต่ช่วงฤดูเก็บเกี่ยว ส่วนใหญ่จะเลี้ยงวัวไว้ในคอกครับ เพราะไม่ค่อยมีที่ดินว่าง ๆ พอที่จะเอาไปผูกไว้ ก็เลยต้องเลี้ยงไว้ในคอก อีกอย่าง วัวอาจจะทำให้ต้นข้าว หรือผลผลิตเสียหายได้ ฤดูนี้ต้องหาหญ้ามาให้วัวกิน แต่ไม่ต้องเป็นห่วง ฤดูเก็บเกี่ยวเป็นฤดูฝน ซึ่งหญ้าจะเกิดเยอะมาก ๆ ครับ สามารถเก็บเกี่ยวมาให้วัวกินได้อย่างสบาย ถ้าขี้เกียจหน่อย ก็จะให้วัวกินฟางข้าว แต่จะไม่ดีเท่าหญ้า ผมแนะนำว่าถ้านำหญ้าให้วัวกินจะดีกว่า มันจะลำบากแค่ช่วงฤดูเก็บเกี่ยว พอกลับมาปกติ ก็ทำแบบเดิมครับ เป็นวิถีชีวิตที่ดีมาก ๆ 

          เป็นอย่างไรบ้างกับวิถีชีวิตของชาวอีสาน เป็นเด็กเลี้ยงวัวเลย ผมก็ได้เอาเรื่องราวมาเล่าให้เพื่อน ๆ ฟัง หลาย ๆ คนคงยิ้มไปตาม ๆ กัน แต่อยากให้ลองมาพบเจอด้วยตัวเอง ผมรู้สึกโชคดีมากครับที่เกิดในยุคที่กำลังปรับเปลี่ยน ได้เห็นวิถีชีวิตแบบเดิม ๆ มีความสุขมาก ๆ ครับ พอผมไปเห็นแบบนี้ ผมก็จะนึกถึงเรื่องราวเก่า ๆ ซึ่งมีความสุขมาก บรรยากาศตามท้องไร่ท้องนาแบบนี้ เป็นบรรยากาศที่ดีมาก ๆ หลาย ๆ คนคงไม่เคยมา ถ้ามีโอกาสผมก็อยากให้ทุกคนได้มาดูบรรยากาศแบบนี้บ้าง เพราะหาซื้อจากที่ไหนไม่ได้ สำหรับผม อะไรก็ไม่มีความสุขเท่ากลับมาอยู่บ้าน อยู่บ้านจะสบายใจกว่า เพราะอยู่กับวิถีชีวิตแบบบ้าน ๆ ดีกว่าอยู่ในสังคมเมืองครับ 

บทความและรูปภาพโดย : hitERlist เจ้าของบทความ