"Resilience ความยืดหยุ่น" ทักษะที่ทุกคนควรมีในยุคนี้

บ่อยครั้งที่ในชีวิตของเราจะต้องเผชิญกับความท้าทาย ความยุ่งยากและปัญหา และก็บ่อยครั้งอีกเช่นกันที่เรามักจะได้รับคำแนะนำจากเพื่อน ๆ หรือคนรอบ ๆ ตัวด้วยประโยคที่คุ้นเคยว่า “คุณต้องเข้มแข็งถึงจะผ่านเรื่องนี้ไปได้” หรือไม่ก็ “คุณจะต้องมีความยืดหยุ่นมากกว่านี้” คุณเคยสงสัยหรือเปล่าคะว่าประโยคเหล่านี้มีความหมายที่แท้จริงอย่างไรและเราจะนำมันออกมาใช้ในทางปฏิบัติได้อย่างไรกันนะ ? สาระสำคัญของการมีความยืดหยุ่นหมายถึงความสามารถในการปรับตัวและย้อนกลับมาตั้งหลักเมื่อเกิดปัญหา หรือ เมื่อเจอสิ่งที่ยาก ๆ  โดยที่ระดับความยืดหยุ่นของเราจะมีการเปลี่ยนแปลงและพัฒนาไปตลอดชีวิต เพราะในแต่ละช่วงอายุ เรามักจะได้เจอโจทย์ที่ยากง่ายแตกต่างกันไปค่ะ

         Joshua Miles นักจิตวิทยาบำบัดจากสถาบัน British Association for Counselling and Psychotherapy ได้กล่าวว่าประเภทของความยืดหยุ่นมีอยู่ 3 ประเภท คือ

ในอีกแง่หนึ่งความยืดหยุ่นถือเป็นเครื่องมือทางจิตวิทยาที่ทำให้เรากลับมารู้สึกเป็นปกติอีกครั้งค่ะ ดังนั้นจึงหมายความว่าถ้าเรามีทักษะประเภทนี้ในระดับที่ดีและแข็งแรง เราก็จะสามารถรับมือกับสถานการณ์ปัญหาใหม่ ๆ ได้ดีกว่าเดิมด้วยเช่นกัน ดังนั้นการหมั่นพัฒนาทักษะความยืดหยุ่นอยู่เสมอจึงเป็นเรื่องที่สำคัญมาก สมาคมจิตวิทยาแห่งอเมริกา American Phycology association ได้ให้คำแนะนำง่าย ๆ สำหรับคนที่อยากจะสร้างทักษะความยืดหยุ่นนี้ให้กับตัวเองไว้ดังนี้ค่ะ

          เริ่มแรกเลยคือคุณจะต้องเริ่มทำการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตบางอย่าง  อย่างเช่นการฝึกฝนให้เป็นคนตรงไปตรงมามากขึ้นและกล้าแสดงออกอย่างเหมาะสมกับผู้อื่น และจะต้องรู้จักปฏิเสธให้เป็นเมื่อมีใครสักคนบอกให้คุณทำในสิ่งที่คุณไม่ต้องการ ฝึกเป็นคนมองเห็นความจริงและต้องเป็นคนรู้จักยอมรับความช่วยเหลือจากคนอื่นบ้าง ลำดับต่อมาคือคุณจะต้องดูแลร่างกายของคุณอยู่เสมอ ฟังดูแล้วออกจะเป็นคำแนะนำที่ยอดฮิตซะเหลือเกินใช่ไหมคะ แต่ก็ต้องยอมรับว่าวิธีการนี้เป็นวิธีปฏิบัติที่ดีสำหรับสุขภาพจิตและการสร้างความยืดหยุ่น ดังนั้นการส่งเสริมสุขภาพอย่างเช่น การกินอาหารที่เหมาะสม การนอนหลับอย่างเพียงพอ และการออกกำลังกายเป็นประจำจะช่วยให้ร่างกายของคุณแข็งแกร่งขึ้นเพื่อปรับตัวให้เข้ากับความเครียด นอกจากนี้คุณควรฝึกสติด้วยวิธีง่าย ๆ อย่างเช่นการจดบันทึกหรือมีเวลาทำสมาธิสัก 5 นาทีต่อวัน เพื่อฝึกให้คุณเป็นคนช่างไตร่ตรองมากขึ้น

นอกเหนือไปจากนั้นคุณควรผูกสัมพันธ์กับผู้ที่เห็นอกเห็นใจและเข้าใจคุณ ไม่ว่าจะเป็นเพื่อนสนิทหรือคนในครอบครัว คนที่จะสามารถคอยบอกคุณได้ว่าคุณไม่ได้อยู่คนเดียวท่ามกลางความยากลำบาก ดังนั้นในช่วงเวลาปรกติคุณควรจัดเวลาที่จะได้ใช้ร่วมกันกับผู้คนเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็นการนัดทานอาหารค่ำกันหรือการออกไปทำกิจกรรมร่วมกัน  และสุดท้ายคุณควรเข้าร่วมกลุ่มหรือชมรมที่คุณมีความสนใจเป็นพิเศษ การได้ใช้เวลาและมีปฏิสัมพันธ์กับคนที่สนใจอะไรคล้าย ๆ กับคุณ จะทำให้เกิดบทสนทนาดี ๆ ระหว่างกัน และนั่นช่วยพัฒนาความสัมพันธ์และความคิดของคุณในเชิงบวก

         อย่างที่เราทุกคนรู้กันดีว่าเมื่อเราตกอยู่ในสภาวะอ่อนแอทางจิตใจ เราจะรู้สึกราวกับว่าสิ่งต่าง ๆ รอบตัวแย่ลงไปซะหมด มันอาจจะเป็นเรื่องยากมากที่เราจะพยายามหาสมดุลของตัวเราหรือการพยายามกลับมาสู่ภาวะปรกติ ดังนั้นความยืดหยุ่นจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพราะมันช่วยให้เราสามารถพัฒนากลไกเพื่อป้องกันจิตใจของเรา ช่วยให้เรารักษาสมดุลในชีวิตของเราในช่วงเวลาที่ยากลำบากหรือเครียด แถมยังสามารถปกป้องเราจากปัญหาสุขภาพจิตอีกด้วยค่ะ

*ภาพหน้าปกโดย Priscilla Du Preez จาก Unsplash / ภาพประกอบภาพที่ 1 โดย tim foster จาก unsplash / ภาพประกอบภาพที่ 2 โดย pablo heimplatz จาก unsplash / ภาพประกอบภาพที่ 3 โดย priscilla du preez จาก Unsplash