กำไลมาศ แม้นรักร่วมสวมใส่ไว้ติดกาย เมื่อใดวายสวาสดิ์วอดจึงถอดเอย

alt="https://onscene-prod.s3-ap-southeast-1.amazonaws.com/files/styles/body_image_480w/public/inline-images/29496344_1803998943242257_1055708238184448728_n.jpg?itok=6E_ZpXcU" > ภาพวาดลงสีเจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ ลดาวัลย์ จากเพจ Coloured By Sebastian Peet

สิ่งที่ทำให้กำไลนี้มีชื่อเสียงคือตัวอักษรพระราชนิพนธ์ที่สันกำไลทุกด้าน เป็นกลอนมีข้อความว่า

กำไลมาศชาตินพคุณแท้  ไม่ปรวนแปรเป็นอื่นย่อมยืนสี

เหมือนใจตรงคงคำร่ำพาที  จะร้ายดีขอให้เห็นเป็นเสี่ยงทาย

ตาปูทองสองดอกตอกสลัก   ตรึงความรักรับไว้อย่าให้หาย

แม้นรักร่วมสวมใส่ไว้ติดกาย   เมื่อใดวายสวาสดิ์วอดจึงถอดเอย

ความที่ท่านเป็นที่โปรดปราน ได้รับพระราชทานเครื่องเพชรและของมีค่าจำนวนมาก เจ้าจอมสดับจีงเป็นที่ริษยาของเจ้าจอมอื่นๆ ด้วยวัยเพียง ๑๗ปี ท่านได้บรรยายถึงเรื่องราวครั้งนั้นว่า

"...เหลียวไปพบแต่ศัตรู คุณจอมนั้นส่อเสียดว่าอย่างนั้น คุณจอมนี้ว่าอย่างนี้ ตรองดูทีหรือข้าพเจ้าจะย่อยยับแค่ไหน"

ความที่อายุยังน้อยขาดสติยั้งคิด ท่านจึงตัดสินใจฆ่าตัวตายการดื่มน้ำยาล้างรูป

(ไม่มีข้อมูลว่าท่านรอดพ้นมรณะในครั้งนั้นได้อย่างไร)

พอท่านอายุ๒๐ รัชกาลที่๕เสด็จสวรรคต ท่านก็ถูกจับตามองจากคนรอบข้างว่าจะสามารถครองตัวเป็นม่ายได้หรือไม่ ซึ่งไม่นานท่านได้ถวายเครื่องเพชรที่ได้รับพระราชทานมาแด่สมเด็จพระศรีพัชรินทราฯจนหมดสิ้น  และหันไปยึดมั่นในพระพุทธศาสนาเพื่อถวายเป็นพระราชกุุศลอีกด้วย

เมื่อล่วงเข้าสู่วัยชรา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9ได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ท่านกกลับเข้ามาอยู่ในพระบรมมหาราชวัง ทำให้ท่านได้มีโอกาสทำคุณประโยชน์อีกครั้ง ด้วยการถ่ายทอดความรู้ต่างๆให้แก่ชนรุ่นหลัง อย่างการทำน้ำอบน้ำปรุง การทำส้มโอมือ ตลอดจนถ่ายทอดเรื่องราวต่างๆในราชสำนักเมื่อครั้งกระนั้นให้แก่ชนรุ่นหลัง ซึ่งนับว่าเป็นประโยขน์อย่างมาก เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ ลดาวัลย์ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อ ๓ มิถุนายน ๒๕๒๖

สิริรวมอายุได้๙๓ ปี

เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ ลดาวัลย์ในวัยชรา ท่านยังคงงดงานไม่เปลี่ยน

บางครั้งอดนึกสงสัยตามลีมกโช้วไม่ได้ว่า

ถามไถ่ทั่วโลกหล้า  อันว่ารักเป็นฉันใด

บางครั้งไม่มีคำตอบ  หากแต่ก็คลับคล้ายได้ยินท่วงทำนองเสนาะขับขาน

ตาปูทองสองดอกตอกสลัก   ตรึงความรักรับไว้อย่าให้หาย

แม้นรักร่วมสวมใส่ไว้ติดกาย   เมื่อใดวายสวาสดิ์วอดจึงถอดเอย

---

ข้อมูลอ้างอิงจากหนังสือ นางอันเป็นที่รักในพระพุทธเจ้าหลวง, สำนักพิมพ์บางกอกบุ๊ค

รูปภาพปก จากhttps://www.chiangmaicitylife.com