บุญข้าวสาก

เรื่องราวของวัฒนธรรม ประเพณีของคนอิสานนั้น มีมากมาย หนึ่งในนั้นก็คือ เรื่องราวของประเพณี บุญข้าวสาก หรือ ข้าวประดับดิน ในพื้นที่จังหวัดอุดรธานีนั้้น บุญข้าวสาก จะจัดขึ้นทุกปี ตาม ฮีต 12 คลอง 14 ตามความเชื่อ ของคนในหมู่บ้านผม คือเป็นการอุทิศส่วนบุญส่วนกุศล ให้แก่ผู้วายชน ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว และ ผีเปรต สัมพเวสี เร่ร่อน 

ในการจัดเตรียมของสำหรับทำบุญนั้น สิ่งที่ขาดไม่ได้ คือข้าวสาก(กายาสารท)เป็นขนมชนิดหนึ่ง ซึ่งจะใช้เวลาในการ กวน ข้ามวันข้ามคืน มีกินหอมของมะพร้าว มีรสออกหวานนำ ผสมผสานไปกับ ธัญพืชต่างๆ ส่วนมากในหมู่บ้านผม จะนิยม ทำกันเอง จะไม่ซื้อมาทำบุญ เพราะว่า เรามีความเชื่อ ว่า การที่เราได้กวนข้าวสากนั้น ถือว่าเป็นบุญยิ่งใหญ่ จะได้ ขึ้นสวรรค์ เช่นเดี่ยวกับผม ในวันที่ทุกคนต่างวุ่นวายกับ การทำข้าวสาก ผมก็ไม่รอช้า นุ่งขาว ห้มขาว เพื่อจะไปต่อแถว เขากวนข้าวสาก เหมือนกัน แม้ ผมก็อยากขึ้นสวรรค์ กับเขาบางนะ 

ภายหลังจากเสร็จพิธีแล้ว ทุกคนจะกะทงไปวางไว้ตามจุดต่างๆ ในบ้าน ทุ่งนา บริเวณ เถ้ากระดูกของบรรพบุรุษด้วย พร้อมตั้งจิตอธิฐาน ให้ดวงวิญญาณ พร้อมเอ้ยชื่อ เอ้ยนาม ให้มารับผลบุญนี้ด้วย ลูกหลานได้มาทำบุญแล้ว แต่หาก ต้องการให้ สัมพเวสี เร่ร่อน ได้บุญนี้ด้วย ชาวบ้าน ก็จะเอ้ยปากเรียก สัมพเวสีทุกตน ให้มารับผลบุญนี้ด้วย เป็นอันเสร็จพิธี

บุญข้าวสาก คนในพื้นที่ เชื่อกันว่า มันคือความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว เป็นประเพณีอันดีงามของหมู่บ้านผม ที่ผมภูมิใจมาก และอยากจะกลับบ้านทุกครั้ง เมื่อถึงบุญข้าวสาก

เป็นไงบางครับ ได้ฟังเรื่องราว บุญข้าวสากจากผม แต่ผมต้องบอกไว้ก่อนนะครับ แต่ละที่ อาจจะทำไม่เหมือนกัน แต่ทุกคนมีจุดประสงค์เดียวกัน คือ ให้บรรพบุรุษได้รับผลบุญ ในครั้งนี้