ต้อยติ่ง... วัชพืชสวย มากคุณค่า

5jดอกไม้สีม่วงอ่อนสวยบอบบาง ที่มีให้เห็นตามริมทาง หรือตามสวน ถนนในชนบท หรือแม้แต่ในกรุงเทพฯ อาจไม่เป็นที่สนใจของใครๆ แต่สำหรับผู้ที่มีความชื่นชอบดอกไม้ อาจสังเกตเห็น เจ้าดอกไม้น้อยๆ นี้ บานท้าแสงแดดอันร้อนแรงอย่างทระนง

เจ้าดอกไม้สีม่วงน้อยนี้ คือดอกต้อยติ่ง  วัชพืช ที่อาจไม่มีใครต้องการ...  ตอนนี้ คงต้องเรียกว่า ต้อยติ่งไทย ซึ่งมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Ruellia tuberosa  เพราะเวลานี้มีต้อยติ่งเทศเข้ามาขึ้นตามริมทางไม่น้อยเหมือนกัน

ถ่ายภาพโดยผู้เขียน

ชาวสวน บางคนอาจรังเกียจเจ้าต้อยติ่งนี้ เพราะมันเป็นพืชที่ขึ้นง่ายมาก

เมื่อเราเป็นเด็ก แม่อาจเคยพาเราไปตามสวนสาธารณะ บางคนอาจได้เคยเล่น “เม็ดเป๊าะแป๊ะ” หรือตามที่ใครๆ อาจตั้งชื่อให้มัน ฝักเล็กๆ ของต้อยติ่ง เมื่อแก่จัดเป็นสีน้ำตาล เก็บรวมไปโยนลงน้ำ สักพัก มันจะแตกดังเป๊าะแป๊ะๆ  เป็นที่สนุกสนานของเราๆ เป็นของเล่นง่ายๆ ที่หาได้ไม่ยากนัก  แต่ฝักที่แตกออกเมื่อได้ความชื้น กระเด็นไปตกที่ไหน มันก็จะงอกและกระจายพันธุ์ไปได้อย่างรวดเร็ว แม้แต่ซอกเล็กซอกน้อย มีดินไม่มากนัก ต้อยติ่งก็งอกงามได้ คุณแม่บางคนที่สนใจต้นไม้ อาจสอนเด็กๆ ว่าเมล็ดที่แตกออกนี้ คือวิธีหนึ่งที่พืชใช้ในการขยายเผ่าพันธุ์ของมันออกไป เป็นการเรียนรู้ที่ดีอย่างหนึ่ง

ถ่ายภาพโดยผู้เขียน

ในด้านความสวยงามของดอกต้อยติ่ง นำมาใช้จัดแจกันประดับในบ้าน ร่วมกับดอกไม้อื่น ก็สวยไม่แพ้ใคร ทำให้บ้านสว่างสดชื่นขึ้นได้ เพียงแต่ดอกต้อยติ่งจะไม่อยู่ข้ามวันเท่านั้นเอง

ถ่ายภาพโดยผู้เขียน

ต้นไม้ใบหญ้าทุกชนิด ล้วนมีประโยชน์อย่างที่คาดไม่ถึง ดังนั้น แม้ต้อยติ่งไทยจะได้ชื่อว่าเป็น วัชพืช แต่เรื่องความงามและประโยชน์  ต้อยติ่งไทย ก็มีไม่แพ้ใคร แบ่งใจให้ต้อยติ่งไทยสักนิด มีดอกไม้สีม่วงงามๆ ไว้ดูเล่นเพลินๆ ก็ยังดี

ภาพทุกภาพในบทความ ถ่ายภาพโดยผู้เขียน