เจาะเวลาหาอดีต...ของนาฬิกา

เสียง กริ๊ง กริ๊ง ดังสนั่น เป็นเวลาที่จะต้องลุกจากที่นอนแล้ว หรือจะเป็นเสียงติ๊กต๊อก ติ๊กต๊อก ขณะนี้เวลา... เดากันไม่ยากเลยใช่ไหมว่าเจ้าสิ่งนี้คืออะไร ? ซึ่งก็คือ นาฬิกานั่นเอง ปฏิเสธไม่ได้ว่าเจ้านาฬิกานี้แหละ เป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้บอกเวลา และช่วยให้เราสามารถดำเนินชีวิตตามแบบแผน และบรรลุตามเป้าหมายที่วางไว้ได้ โอ้โฮ ! สุดยอดไปเลย ปัจจุบันนาฬิกามีมากมายหลากหลายรูปแบบ และมีการใช้งานมานานหลายร้อยปีแล้วนะ เราไปค้นหาคำตอบกันว่าเจ้านาฬิกานี้มาจากไหน…

เมื่อย้อนไปในอดีตกาลสมัยที่มนุษย์ยังไม่มีนาฬิกาใช้ การดำเนินชีวิตขึ้นอยู่กับธรรมชาติ ดวงอาทิตย์จึงเป็นนาฬิกาเรือนแรกที่มนุษย์รู้จักกัน สำหรับประเทศไทย คำว่า “นาฬิกา” ที่ใช้บอกเวลา มาจากคำว่า “นา-ลิ-เก-ระ” เป็นภาษาบาลี ซึ่งแปลว่า มะพร้าว สาเหตุที่ใช้คำนี้อาจเป็นเพราะในสมัยก่อน เราใช้กะลามะพร้าวเจาะรูแล้วนำไปลอยน้ำ เพื่อใช้ในการบอกเวลา และก่อนที่นาฬิกาจะเข้ามา ในอดีตชาวสยามมีความคิดเรื่องของการนับเวลาในสังคมจารีตมาก่อนแล้ว เช่น ตามความเชื่อคติไตรภูมิ หรือจักรวาลวิทยา ที่เชื่อว่ามนุษย์นั้นเวียนว่ายตายเกิดในภพภูมิต่าง ๆ มานับไม่ถ้วน และตามแบบจันทรคติ โดยวิธีนี้สยามได้รับอิทธิพลการเผยแพร่มาจากอินเดียและลังกา

เราสงสัยกันไหมว่า ทำไมนาฬิกาที่เราใช้อยู่ถึงต้องสวมใส่บนข้อมือซ้าย ทั้งที่เราเป็นคนถนัดขวา มาหาคำตอบกันเลย

ข้อแรก เพราะว่าเราถนัดขวา จึงต้องสวมใส่นาฬิกาบนข้อมือซ้าย หรือถ้าเป็นคนถนัดซ้าย ก็ต้องสวมใส่บนข้อมือขวา จุดที่สังเกตได้ง่าย ๆ ว่าเป็นนาฬิกาสำหรับคนถนัดซ้ายหรือขวา คือ การติดตั้งเม็ดมะยม หากอยู่บนด้านขวาของตัวเรือน ก็เป็นนาฬิกาสำหรับคนถนัดขวา แต่หากอยู่บนด้านซ้าย ก็สำหรับคนถนัดมือซ้าย เพื่อที่เราจะปรับตั้งเวลาหรือวันที่ และปรับหมุนเม็ดมะยมได้ง่ายและสะดวกสบายมากขึ้น หรือถ้าเป็นนาฬิกาจับเวลาพร้อมกับมีปุ่มกดข้างตัวเรือน เราก็จะกดปุ่มกดควบคุมการจับเวลาได้สบาย ๆ และรวดเร็ว โดยไม่ต้องถอดนาฬิกาออกจากข้อมือเลย

ข้อที่สอง พอเราถนัดขวา เวลาใส่นาฬิกาบนข้อมือซ้าย เม็ดมะยมหรือปุ่มกดข้างขวาของตัวเรือน จะไม่ค่อยกวนแขนและข้อมือเรา เพราะเหลือที่ว่างเล็ก ๆ ระหว่างนาฬิกากับระยะและองศาการยกข้อมือขึ้นลงของคนเราอยู่พอสมควร จึงเป็นเหตุผลที่ว่าคนถนัดขวา ต้องสวมใส่นาฬิกาข้างซ้ายนั่นเอง

ดังนั้น นาฬิกาเปรียบเสมือนกับสัญลักษณ์ ของการเปลี่ยนแปลงบางสิ่งบางอย่าง และการก้าวข้ามผ่านสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัวเรา เมื่อเราท้อแท้ หมดกำลังใจไม่อยากจะทำสิ่งใดเลย แต่ก็มีเพียงแค่เวลาเท่านั้นที่จะทำให้เราสามารถลืมทุกอย่างได้ ถึงแม้จะไม่ลืมทุกอย่าง เราก็ยังคงก้าวเดินต่อไป นาฬิกามีประโยชน์ใช้ในการบอกเวลาแล้ว ยังทำให้เปลี่ยนชีวิตทุกคนจากที่ไม่ตรงต่อเวลาและไม่แน่นอน กลายเป็นผู้ที่ยอมต่อเวลาที่นาฬิกาแสดงขึ้นมา มนุษย์ถูกจัดระเบียบชีวิตประจำวัน เพราะนาฬิกาเปลี่ยนเวลาให้กลายเป็นทุน โดยเป็นส่วนสำคัญต่อการวางแผนการทำงาน ที่จะจัดวางแรงงานมนุษย์ตามระยะเวลาที่เหมาะสม เพื่อให้เกิดการทำงานที่มีประสิทธิภาพสูงสุด และนาฬิกาช่วยสร้างระเบียบเกี่ยวกับการติดต่อสื่อสาร เพราะแต่ละท้องถิ่นมีเวลาแตกต่างกัน แต่เมื่อเกิดเวลามาตรฐานกลางเกิดขึ้น ส่งผลให้ผู้คนในแต่ละท้องที่สามารถสื่อสารกันได้ง่ายขึ้น

เครดิตภาพ:

ภาพปก : Tentes / pixabay

ภาพที่ 1 : teresamcgregor / pixabay

ภาพที่ 2 : fancycrave1 / pixabay

ภาพที่ 3 : Gadini / pixabay

เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !