การล้างฟิล์มจากกล้องฟิล์มและการล้างฟิล์มเอกซ์เรย์

ในยุคสมัยนี้ที่กล้องฟิล์มกลับมาเป็นที่นิยมในกลุ่มคนทั่วไป หันไปทางไหนก็มีแต่คนพก คนยกออกมาถ่าย ทั้งนำมาถ่ายจริง ถ่ายเล่น หรือเก็บสะสม สาเหตุเพราะกล้องฟิล์มมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ราคาที่จับต้องได้ ขนาดเล็กกว่า เบากว่า และราคาถูกกว่ากล้องดิจิทัล แต่ช่วงหลังมานี้ ราคาฟิล์มนั้นมีการเพิ่มสูงขึ้นมาก จากที่เคยม้วนละไม่เกิน 100 บาท เป็นม้วนละ 200-350 บาทเลยทีเดียว นอกจากนี้ยังมีค่าล้างสแกนฟิล์ม ทำให้ค่าใช้จ่ายโดยเฉลี่ยอย่างต่ำต่อม้วนฟิล์ม 36 รูปสูงถึง 300-350 บาท หรือเฉลี่ยแล้วตกรูปละเกือบ 10 บาท

สำหรับตัวเราเองที่หลงใหลในการถ่ายรูปฟิล์มอยู่แล้ว และได้มีโอกาสไปถ่ายฟิล์มเอกซเรย์จากการทำแล็บของภาควิชานิวเคลียร์และรังสี คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทำให้รู้และเข้าใจถึงขั้นตอนในกระบวนการล้างฟิล์มมากขึ้น จึงเขียนบทความนี้ขึ้นมาเพื่อที่จะแบ่งปันข้อมูลและประสบการณ์เกี่ยวกับการล้างฟิล์มเบื้องต้นทั้งสองแบบให้เพื่อน ๆ ที่สนใจ

(ภาพนี้เป็นภาพถ่ายจากฟิล์มและแสดงถึงส่วนหนึ่งของการถ่ายภาพด้วยกระบวนการเอกซเรย์)

ซึ่งในส่วนของการล้างฟิล์มเอกซเรย์นั้น ก็จะมีขั้นตอนที่คล้าย ๆ กัน แต่ทำได้ง่ายกว่ามาก (ทำในห้องมืดเช่นกัน)

1. ดึงฟิล์มเอกซเรย์ที่ถ่ายเสร็จแล้วออกจากซอง (เป็นซองธรรมดา ไม่ต้องใช้อุปกรณ์ในการดึง)
2. ใช้ที่คีบจับแผ่นฟิล์มแล้วนำไปเขย่าในแท็งก์น้ำยาสร้างภาพ (Developer) เป็นเวลา 2 นาที
3. นำฟิล์มออกมาล้างน้ำเปล่าเป็นเวลา 1 นาที
4. นำฟิล์มไปใส่น้ำยาคงสภาพ (Fixer) แล้วเป็นเวลา 2 นาที
5. นำฟิล์มออกมาล้างน้ำเปล่าเป็นเวลา 1 นาที
6. เช็ดฟิล์มให้หมาดแล้วนำไปผึ่งให้แห้ง

*เวลาของแต่ละช่วงนั้นอาจจะมีความแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับชนิดของฟิล์ม เช่นเดียวกับของฟิล์มถ่ายรูป

**น้ำยาที่ใช้ในการล้างฟิล์มนั้นไม่เหมือนกัน เพียงแค่มีชื่อเรียกและหน้าที่ที่เหมือนกัน

(สองภาพนี้แสดงถึงผลจากการล้างฟิล์มเอกซเรย์)

ในทางกลับกัน อุปกรณ์ที่ใช้ในการล้างฟิล์มก็มีต้นทุนเช่นเดียวกัน ถ้าคุณถ่ายรูปไม่บ่อยนักหรือถ่ายเป็นบางโอกาสอาจจะต้องคำนวณดูความคุ้มค่าด้วยตนเอง แต่หากว่าคุณเป็นคนที่ชอบถ่ายรูปและมีฟิล์มที่ต้องการล้างจำนวนมาก การล้างฟิล์มด้วยตนเองนี้ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ดีเช่นกัน

*บทความนี้เป็นเพียงการให้ข้อมูลเบื้องต้นเท่านั้น หากสนใจในการเริ่มต้นทำจริง ๆ ควรศึกษาและสอบถามผู้รู้เพิ่มเติม*

ขอขอบคุณ

ภาควิชานิวเคลียร์และรังสี คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

นายวรันธร ตันอนุชิตติกุล

เว็บไซต์ https://artyt.me/2015/01/11/วิธีล้างฟิล์มสีด้วยตัว/

(ภาพถ่ายโดยนักเขียน)