ปั่นหาเรื่อง

ปั่นหาเรื่อง

จักรยานเป็นยานพาหนะที่ทำให้ฉันอยู่กับความคิดตัวเอง ร่วมสังเกตเส้นทาง สิ่งรอบข้างได้ช้า-เร็วตามจังหวะการปั่น ระบบเกียร์ของจักรยานสมัยนี้ทำให้การปั่นมีความไหลลื่นต่างกันอย่างเห็นได้ชัด อยากได้จังหวะหน่วงหนักแบบสมัยก่อนก็ทำได้ หรือจะเอาจังหวะคล้ายแข้งขาปลิวคว้างบนอานก็เลือกปรับระดับของเกียร์กันไป ความช้า-เร็วบางครั้งมีตัวแปรสำคัญคือความเหนื่อยและเมื่อยน่อง หากกินระยะทางไกลย่อมทำให้แข้งขาหวั่นไหวกับความล้า ความเหนื่อยที่กำลังแง้มเข้ามาทักทายระหว่างปั่น

จักรยานญี่ปุ่นมือสองคันนี้เป็นจักรยานคันแรกในชีวิต เป็นของขวัญที่ได้เมื่อประมาณสี่ปีที่แล้ว จักรยานเป็นตัวแทนความทรงจำวัยเด็กจนกระทั่งเรียนจบชั้นประถม ฉันเคยซ้อนท้ายจักรยานของตา คันใหญ่ ๆ เหล็กหนัก ๆ แบบผู้ชายปั่นสมัยก่อน เบาะนั่งท้ายก็กว้างกว่าจักรยานในยุคที่พ่อของฉันใช้ จักรยานของพ่อคือคันที่ฉันใช้สำหรับหัดจักรยาน และพ่อใช้จักรยานคันนี้ปั่นมารับ-มาส่งฉันจนจบชั้นประถมที่โรงเรียนในชุมชนของจังหวัด สำหรับฉันหลังอานคือแผ่นหลังของพ่อเสมอ

ช่วงเย็นจะเห็นคนสวนและคนรับใช้ของบ้านแต่ละหลังออกมารดน้ำต้นไม้หน้าบ้านที่เป็นของเจ้าของบ้าน ส่วนแม่บ้านหรือคนรับใช้หญิงออกมากวาดถนนในซอยเล็ก ๆ จนสะอาดสะอ้านราวกับปูพรมไว้หน้าบ้าน ฉันได้ยินเสียงสนทนาของพวกเขา บุคลากรเหล่านี้เป็นผู้ดูแลความเรียบร้อยในบ้านได้ดีพอ ๆ กับพนักงานตามโรงแรมห้าดาว เป็นองค์ประกอบที่ทำให้บ้านของคุณผู้หญิง คุณผู้ชาย คุณหนู เป็นบ้านที่ไม่รกร้าง ได้รับการดูแลเอาใจใส่ แม้พวกเขาไม่ใช่เสาหลักของบ้านแต่ก็เป็นเสาเข็มที่คอยค้ำยันให้บ้านแข็งแรง และยังเป็นคนยึดเหนี่ยวให้กับคนในครอบครัวของนายจ้าง เป็นคนที่คอยเสริมทัพให้กับคุณผู้หญิงที่ไม่ช่ำชองการทำอาหาร ทำงานบ้าน จ่ายตลาด และยังสวมบทบาทความเป็นแม่ให้กับคุณหนูของบ้านด้วยอีกทางหนึ่ง คุณผู้หญิงของบ้านจึงมีสถานะของความเป็นแม่ ความเป็นเมียต่างไปจากออกไปจากภาพจำที่เราคุ้นเคยกัน บางครั้งในบ้านบางหลังยังเกิดครอบครัวของลูกจ้างซ้อนกับครอบครัวของนายจ้าง พักอาศัยอยู่ในพื้นที่เดียวกัน ทำให้เห็นระบบนิเวศของครอบครัวสองสถานะ ทั้งความต่างและความเหมือน

พอได้พบกับ “คนรับใช้” “คนรถ” “คนสวน” ของบ้านหลายหลัง จึงไม่แปลกใจเลยว่าทำไมละครโทรทัศน์ที่ดูจึงยังมีบุคลากรเหล่านี้ เมื่อมองข้ามเส้นแบ่งชนชั้น สถานะ แล้วมองว่าพวกเขามีความสำคัญเช่นไรต่อบ้านแต่ละหลัง โดยเฉพาะบ้านหลังใหญ่ที่มีบริเวณกว้าง เจ้าของบ้านต้องออกไปทำงานนอกบ้าน การรับใครสักคนเข้าไปอยู่ในบ้านหลังใหญ่ ผ่านบททดสอบว่าคนนั้นต้องใส่ใจจนสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจให้กับเจ้าของบ้าน นอกเหนือค่าจ้างก็คือใจที่แลกใจกันข้ามชนชั้น

การปั่นทำให้ได้ลัดเลาะ เลียบ ๆ เคียง ๆ รั้วบ้านของคุณผู้หญิงกับคุณผู้ชายหลายหลัง จนได้เรื่องของตัวละครที่ไม่ใช่ตัวประกอบของเรื่อง แต่เป็นนักแสดงหลักคนหนึ่งเลยทีเดียว

Story and Photo by Nonglak Butler