▶️คลิป : บั้งไฟตะไลสิบล้านภูมิปัญญาชาวบ้านหนึ่งเดียวในโลก

ทุกครั้งที่ใกล้ถึงเวลาและถึงเดือนพฤษภาคม ชาวบ้านตำบลกุดหว้า หรือคนที่อาศัยอยู่ต่างจังหวัดจะเตรียมตัวลางาน พักวันหยุดไว้เพื่อรอวันลา จะกลับมาบ้านเพื่อมาร่วมงานประจำปี ที่ยิ่งใหญ่ และสวยงาม ที่ชอบมากที่สุดมากกว่าขบวนแห่ คือการชมการจุดบั้งไฟที่มีมากกว่าร้อยบั้ง แต่ละบั้งจะมีขนาดไม่เท่ากัน ตามชื่อของบั้งไฟ

ความงามของเกลียวบั้งไฟที่หมุนขึ้นบนท้องฟ้า  ทำให้เกิดภาพที่สวยงามประทับใจทุกครั้งที่เริ่มจุด บั้งไฟตะไลล้านบ้านกุดหว้านั้นมีการจุดและสืบทอดกันมานานแสนนาน มากกว่าร้อยปี จากเป็นบั้งไฟหางจนกลายมาเป็นตะไล

งานประเพณีนี้ เป็นประเพณีของชาวอีสาน ที่เรียกกันว่า ฮีตสิบสองคลองสิบสี่ ที่ชาวอีสานเชื่อว่าการจุดบั้งไฟนั้นเป็นการบูชาพญาแถน บ้านกุดหว้า ตำบลกุดหว้า อำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์ จึงจัดงานบุญนี้ขึ้นทุกปี ประมาณในวันเสาร์อาทิตย์ที่สองของเดือนพฤษภาคม และจะจัดขึ้นใหญ่ เพราะคนในหมู่บ้าน ทุกคนสวยไม่สวย หนุ่ม เด็กหรือวัยกลางคน จนถึงวัยชราก็จะพากันแต่งตัวสวยงามด้วยชุดภูไท มาร่วมในขบวนแห่

บั้งไฟแต่ละบั้งนั้นสูตรของบั้งไฟจะไม่เหมือนกัน อยู่ที่ทีมงานทำบั้งไฟแต่ละบั้ง ซึ่งทีมงานบั้งไฟแต่ละบั้งก็จะเป็นกลุ่มผู้ชายในหมู่บ้านทั้งหมด รวมกลุ่มกันทำบั้งไฟขึ้นมาเพื่อจุดแข่งขัน ซึ่งส่วนมากก็เพื่อความสนุก เล่นน้ำ เล่นตม ได้เจอกันกับเพื่อนในรอบปี

งานนี้ก็จะทำให้เยาวชนตำบลกุดหว้า ผู้ชายนั้นได้มีกิจกรรมทำร่วมกัน สร้างความสามัคคี ส่วนสาวๆ ก็ตะแต่งตัวสวยเป็นนางรำบ้าง

การมาเที่ยวงานในแต่ละปีนั้นทำให้มีความสุขมากได้เห็นศิลปะความสวยงามของขบวนแห่ หรือแม้กระทั่งเห็นความสามัคคี ความน่ารักของชาวบ้านที่นานๆทีจะได้แต่งตัวสวย

อีกอย่างก็จะเห็นแม่ค้าจำนวนมากที่มาขายของจากทั่วทุกที่

บั้งไฟมีสองแบบด้วยกัน

1. แบบที่หนึ่งจะเป็นบั้งไฟหาง
2. แบบที่สองจะเป็นบั้งไฟตะไล

บั้งไฟทั้งสองแบบนี้ มีเหตุผลอย่างเดียวกันคือ จุดเพื่อขอฝน จากพญาแถนตามตำนาน

บั้งไฟหาง ลักษณะจะเป็นเหมือนจรวด จุดแล้วพุ่งขึ้นบนฟ้าอย่างรวดเร็ว

บั้งไฟตะไล ลักษณะจะเป็นวงกลม จะจุดขึ้นตามแนวขวาง หมุมขึ้นเป็นเกลียว น้ำหนักจำนวนมากกว่าหนึ่งตัน บั้งไฟตะไลจะเริ่มตั้งแต่ บั้งไฟแสน บั้งไฟล้าน และบั้งไฟสิบล้าน บั้งไฟแต่ละแบบนั้นจะต่างกันที่น้ำหนักของบั้งไฟ

ความสวยงามของการขึ้นไปของบั้งไฟ จะหมุนขึ้นเป็นเกลียวอย่างสวยงาม และเมื่อขึ้นไปด้านบนแล้ว ตอนลงมาจะกางร่มลงมาอย่างช้าๆ คนที่มาชมนั้นไม่ต้องกลัวว่าบั้งไฟนั้นจะตกใส่หัวคนดู

หลายครั้งที่ไม่ได้เจอหรือพบปะกับงานแบบนี้

การจัดขบวนแห่ของหมู่บ้านจะยิ่งใหญ่อลังการมาก ตอนแรกจากการวางแผนของผู้นำหมู่บ้าน หลังจากนั้นทุกคนก็จะช่วยกันทั้งหมด ทั้งลูกบ้านและผู้นำหมู่บ้าน

ตอนเช้ามืดคนในหมู่บ้านเกือบจะทุกคนจะไปแต่งตัว  ถ้าสาววัยรุ่นก็จะแต่งตัวเป็นนางป้าย นางไอ่นั่งบนม้าบ้าง  นั่งบนบ้าน ส่วนอายุเยอะขึ้นมาหน่อย ผู้หญิงก็จะแต่งตัวเป็นนางรำ ส่วนผู้ชายก็จะแต่งตัวเป็นนักมวย เพื่อรำมวย

ขบวนจะเริ่มแห่ในตอนบ่าย คนในหมู่บ้านจะอยู่ในขบวน ส่วนคนจากทั่วทั้งประเทศจะมาชม เต็มตลอดสองข้างทางที่ขบวนเคลื่อนไป ประมาณสองกิโล

เช้าวันต่อมาจะเป็นการ จุดบั้งไฟเพื่อบูชาพญาแถนทั้งวัน

อยากให้ทุกคนลองมาเที่ยวงานประเพณีวัฒนธรรมภูไท บุญบั้งไฟตะไลล้าน ที่อาจจะมีที่เดียวที่จุดบั้งไฟตะไล จะได้รับทั้งความสนุกความอบอุ่น และรอยยิ้มอย่างแน่นอน หนึ่งปีมาผ่อนคลายหนึ่งครั้ง นอกจากได้ความสุนุกแล้วยังได้ความรู้ จากการชมขบวนแห่ ที่สรรสร้างวัฒนธรรมวิถีชีวิตหลากหลายของชาวภูไท มาหลอมรวมไว้

ภาพถ่ายทั้งหมดโดยผู้เขียนเอง  (ผิวน้ำผึ้ง)

เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !